In het eerste artikel met de bovengenoemde titel werd vastgesteld dat het Rutte- beleid de oorzaak was van de financiële bende in Den Haag. De lachende joker vond het gewenst om een compleet incompetente persoon aan de financiële knoppen te laten draaien en dat heeft de Nederlandse burger geweten.
Die incompetentie werd op 17 mei 2023 bevestigd in het rapport dat de Algemene Rekenkamer (AR) publiceerde over de bestedingsdiscipline van nationale departementen. Tien van de twaalf ministeries hadden hun zaakjes in 2022 onvoldoende op orde en vooral het toezicht van de Minister van Financiën wordt gekraakt. De inkt was nog niet droog of ik stuiterde op een “diepte analyse die de Europese Commissie (EC) van het 2022 Rutte beleid had gemaakt[i]. De informatie is een groot deel van de samenleving onthouden. Wellicht een wijze beslissing.
Diepte analyse of wensdenken?
In het jaar 2022 maakte de Nederlandse regering het vanuit EU-optiek blijkbaar zo bont, dat de Europese Commissie besloot tot een In-Depth Review 2023. Diewordt alleen uitgevoerd als een EU-lidstaat macro-economisch zo sterk afwijkt van de door de EU gewenste prestaties, dat het gevaar van Europese economische onevenwichtigheden groot is. Om dat te voorkomen oordeelde de EC bezien vanuit zijn invalshoek en vooral het Europese, zeg Brusselse, belang dat de Nederlandse economie op een aantal punten dringend bijgestuurd moet worden.
#1: Nederland exporteert veel meer dan het importeert, de Nederlandse burgers spaart veel te veel. Dat resulteert in een overschot op de Nederlandse betalingsbalans van gemiddeld 8,8% over de periode 2020-2022 (gegevens DNB) tegenover 2,8 % gemiddeld in de EU. De Nederlandse regering moet dus stimuleren dat huishoudens meer spaargeld gaan uitgeven en er meer wordt geïmporteerd dan nu het geval is. Dat zal de economie van andere EU-landen ten goede komen.
De vraag is echter in hoeverre de Nederlandse economie daar baat bij heeft. Waarom zou de doorsnee Nederlander zijn spaarvarken stuk slaan om anderen te matsen door zijn eigen levensruimte bewust te begrenzen.
#2: De privé schulden in Nederland van zowel huishoudens als bedrijven zijn veel te hoog ten opzichte van het EU gemiddelde. Die schuld is maar liefst 215% van het Nederlandse bruto nationaal product (bnp) ten opzichte van gemiddeld 85% in de EU. Hoewel Nederlanders meer sparen dan andere Europeanen, hebben ze desondanks door de exorbitante hypotheekleningen voor huizen, een veel hogere schuld. Bijna nergens in de EU is het toegestaan om 100% schuld op de aankoop van een woning te hebben. In Hongarije mag bijvoorbeeld hoogstens 50% van de aankoopsom van een woning worden geleend, de rest moet je zelf financieren. Privé schulden van burgers en bedrijven moeten dus naar beneden, bijvoorbeeld door verlagen van de kredietverlening vanuit banken en afschaffen hypotheekrente aftrek.
Het is natuurlijk niet alleen de schuld van hypotheek afdrachten. Er zijn meer kostenposten die de doorsnee Nederlander ertoe brengt het spaarvarken niet aan te spreken. Gelet op het feit dat ruim 70% van de bevolking en ruim 60% van de Nederlandse huishoudens een hypotheek op eigen woning heeft en slechts 9% een hypotheekvrije woning bezit, grijpt Brussel dit onderwerp aan om zijn punt te maken. Voor een diepte analyse nogal magertjes, omdat meerdere factoren huishoudens dwingen tot het hypothekeren van een woning. .
#3: Het Nederlands bedrijfsleven investeert veel minder in de aanschaf van nieuwe productiemiddelen dan het EU gemiddelde. Bruto-investeringen in vaste activa waren zo’n 17% in Nederlandse bedrijven tegenover gemiddeld 23% in andere EU-landen (2022). Die lagere investeringen gaan ten koste van de groei in Europa en van de Nederlandse economie en werkgelegenheid op termijn.
Missend zijn de redenen en daarvan zijn de steeds maar stijgende energieprijzen, marketing-, transport -, bewoning – personeel,-, communicatiekosten, kosten verbonden aan de stijgende bureaucratie en belastingen ook debet aan die door Brussel als verderfelijk ingeschatte instelling en opstelling. Het wordt het bedrijfsleven in Nederland ondanks een veelvoud aan belastingvoordelen niet makkelijk gemaakt om te kunnen overleven.
#4: Sinds 2021 is het aantal bouwvergunningen in Nederland door de stikstofproblematiek dramatisch afgenomen. (-22 %). Dat gaat ten koste van de Nederlandse groei en woningenaanbod. Daarom moet door de regering meer tempo worden gezet achter stikstof verlagende maatregelen zoals uitkoop agrarische bedrijven en terugdringen aantal transportbewegingen door hogere belastingen op vervoer.
Een van de stokpaardjes, een geleifd narratief van twee Rutte-regeringen. Met deze kanttekening kunnen in Den Haag weer tevreden met de borst vooruit lopen. Brussel vindt het huidige narratief een voorbeeld van goed politiek beleid. Het moet wel steviger en sneller.
#5: Meer Nederlandse bedrijven zijn sinds 2022 in buitenlandse handen geraakt. Ongeveer 31%van het Nederlandse bnp wordt gegeneerd bij bedrijven waarvan de aandelen in buitenlandse handen zijn, aldus het CBS. De winsten van die bedrijven worden overgemaakt naar buitenlandse hoofdkantoren en leiden dus niet tot Nederlandse belastingheffing, noch tot investeringen in Nederland. Dat gaat ten laste van toekomstige Nederlandse welvaart. Bovendien moeten Nederlandse burgers en mkb het gegroeide tekort aan belastingopbrengsten door bedrijven compenseren door hogere vennootschaps-, vermogens- en inkomstenbelastingen.
Dit punt wordt door Nederlandse kenners en experts al een decennium opgebracht. Het is niet nieuw. Wel dat het door Brussel als een factor wordt opgebracht die in een Europese context nadelig uitwerkt. Opmerkelijk. Ook landen in Europa hebben voordeel van die uittocht van Nederlandse Euro’s. Geldstromen naar het buitenland blijken omvangrijk en divers te zijn. Vaak belastinggeld dat vrijgevige bewindslieden in de zakken van Europese en mondiale stakkers laat vallen.
Niet kan worden ontkend dat de Brusselse diepte analyse vooral een voorspelbaar naar binnen gerichte exercitie is geweest, maar het accentueert ook dat de “gave Nederland uitspraak”van onze reizende ambassadeur in slecht beleid, een roze vertaling is van de puinhopen die in en rondom Den Haag rokend liggen te wachten op ruiming.
Zelfgegeneerde crises met lange loopperiodes
Leon de Winter benoemde ze voor “wakker Nederland”: viruscrisis, (Oekraïense) oorlogscrisis, energiecrisis, natuurcrisis, milieucrisis, stikstofcrisis, klimaatcrisis, migratiecrisis, woningcrisis, geldcrisis, gasschadecrisis, toeslagencrises, gendercrisis, inflatiecrisis, droogtecrisis, veiligheidscrisis, criminaliteitscrises, islamcrisis, anti-Jodencrisis, voetbalcrisis en onlangs kwam er nog een “te veel watercrisis” bij. Deze crises bestaan dankzij narratieven die de status van sacrale dogma’s hebben en die altijd een duistere keerzijde hebben: de ondergang.
De ingrepen om deze door de politiek zelf gecreëerde, maar vooral voor de doorsnee burger levensbedreigende crises af te wenden, moeten radicaal zijn. Afwijkende narratieven moeten dwingend worden onderdrukt, anders ontstaat er twijfel, zoals vaccinatietwijfel, en vervolgens twijfel aan de expertise van de elites. Censuur, propaganda, halve waarheden en nepnieuws zijn niet alleen geoorloofd maar noodzakelijk. Elk middel – lockdowns, mondkapjes, onteigening van boerenland, verkrachten van de rechtsstaat, schimmige duistere uitruil afspraken, beperken van het vrije woord en individuele vrijheid – is geoorloofd. Het is daarbij van wezenlijk belang het publieke debat te filteren en te censureren. Dat was – en is nog steeds – het politieke beleid van gisteren en vandaag.
Èchte – de doorsnee-burger helpende – doortastende en probleemoplossende ingrepen, kan de Nederlandse samenleving niet verwachten van het onbekwame deel van het politieke kartel dat een decennium lang vrolijk fluitend Nederland naar de uitgang heeft gemanoeuvreerd. Een clubje dat denkt in de nabije toekomst vanaf de zijlijn nog steeds de eigen kompasrichting te kunnen opleggen zoals nu door de lijsttrekker van de VVD gedaan wordt om haar ongelukken veroorzakende voorganger een leuke baan te bezorgen in een voor mij bekend gebouw aan de Avenue Leopold III in Brussel.
Het moet anders. Gericht op welzijn en welvaart van de Nederlandse samenleving als geheel en niet toegesneden op bepaalde luid roepende activistische minderheden die het openbare leven en het openbare debat frustreren en boycotten. Maar eerst moet Nederland af van het oude politieke denken en doen, van samenzweringen, van achterkamertjes politiek, van strategisch kiezen, omdat het Rutte-spook nog steeds boven de Randstad zweeft.
[i] In-Depth Review 2023, Institutional Paper, May 2023.