De trage val van Rutte-lV

Het strak geregisseerde toneelspel van premier en vice-premiers afgelopen woensdag, kon niet verhullen dat het duidelijk is dat het kabinet eigenlijk al is gevallen, maar buiten het zicht: achter de gordijnen. Wat blijft is de nare smaak van een haperende democratie, prominent in beeld gebracht door de coalitiepartijen waarvan de leden niet zonder last of zonder ruggespraak stemden, maar belast door partijbelang en ingeperkt door heimelijke afspraken.

Meer dan ooit zien we een politieke elite ontstaan die zich als een soort van ‘nieuwe adel’ presenteert en die zich op mistige en vooral listige wijze meester heeft gemaakt van de instituties. Die nieuwe adel kan kennelijk door de burgers niet meer uit de functies worden ontheven; de gang naar de stembus is steeds vaker een zinloze exercitie, slechts bedoeld om de schijn van een functionerende democratie op te houden. Telkens weer verschijnen dezelfde gezichten op een podium, met vergelijkbaar beleid, waarvan de burgers dachten afscheid te hebben genomen bij de stembus. Het vorige kabinet was gedwongen af te treden wegens ‘ongekend onrecht’ jegens de burgers en kwam een tijdje later gewoon weer met dezelfde bewindslieden terug, zij het op een andere post.

Na de laatste verkiezingen (2021) voor de Tweede Kamer der Staten Generaal, verklaarde voormalig CU-leider Segers desgevraagd aan een NOS-journalist dat wat hem betreft, “alles met iedereen bespreekbaar” was om tot een werkbare coalitie te komen. Hij was kennelijk het programma van zijn eigen partij al helemaal vergeten, maar evengoed gretig om de CU te laten meeregeren. (Daar dacht Jezus in Zijn tijd toch heel anders over: Matteüs 4, 1-11) Van een partijprogramma – zoals voorafgaand aan de verkiezingen gepresenteerd aan het electoraat – was kennelijk geen sprake meer. En zie: niet het Evangelie van Christus daalde neer op onze natie, maar Henk Staghouwer streek namens de CU neer op het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (sinds 3 oktober 2022 Piet Adema) en Carola Schouten op het ministerie voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen.

Op beide terreinen staat Nederland inmiddels compleet in brand; als het aan de huidige regeerders ligt worden de producenten van eerste levensbehoeften uitgeroeid, de armoede in ons land is fors toegenomen, de ‘nieuwe Nederlanders’ participeren totaal niet en de pensioenen worden overgeheveld naar Zuid-Europa.

Het CDA en stikstof

Na de eclatante verkiezingsoverwinning van BBB (die bij de laatste verkiezingen bijna een kwart van de stemmen kreeg) en de ontstellende neergang van het CDA, heeft die laatste partij haar knopen geteld; daar vraagt men zich af of de uitstoot van stikstof, die in de afgelopen dertig jaar door technische vooruitgang een factor drie omlaag is gegaan, eigenlijk wel een acuut probleem is zoals D66 beweert. Let wel: een verkiezingsuitslag brengt het CDA pas tot inkeer, niet de nuchtere praktijk en het boerenverstand vooraf. Met zo’n partij komt het natuurlijk nooit meer goed.

Op dit moment geldt in ons land een wet die bepaalt dat ons Nederland de doelstelling heeft de uitstoot van stikstof in het jaar 2035 gehalveerd te hebben. De noodzaak daarvan wordt door een aantal wetenschappers gepropageerd op radio en televisie, maar bij nader inzien blijken zij vooral onder invloed van subsidies en minder van intellect. De politiek vraagt een wetenschappelijk rapport; de politiek krijgt een rapport wat de politieke doelstellingen ondersteunt. Op grond van dergelijke ‘rapportages’ zegt het kabinet per ‘regeerakkoord’ dat de stikstofdoelen in 2030 gerealiseerd moeten zijn, waarvan het CDA dus (na de formatie) nu zegt: “dat gaan wij niet dragen”. Het CDA zegt dus dat zij een “dergelijk voorstel in het kabinet niet zullen steunen”.

Dat laatste bleek voor premier Rutte geen onoverkomelijk probleem want, zo zei hij woensdagavond bij herhaling, er is besloten dat dit voorlopig niet in het kabinet wordt besproken. Dat betekent zoveel dat Rutte-lV kan blijven zitten zolang het regeerakkoord v.w.b. de stikstofdoelstellingen in het kabinet verder niet wordt besproken. Er is als het ware uitstel van executie gekocht. Met welk doel? Zijn er wellicht nog andere dossiers die door Niet Gekozen Organisaties (NGO’s) zijn opgedragen en die niet kunnen wachten?

Alom wordt nu verwacht dat de coalitieonderhandelingen in de provincies lastig worden omdat de miljarden die klaarliggen voor milieunonsens niet eerder worden uitgekeerd dan dat de door de regering vastgestelde doelen door de provincies zullen worden gehaald. Dat is prima, maar zolang er in de provincies wordt overeengekomen dat Den Haag voor wat betreft het hele stikstofverhaal compleet horizontaal mag vallen, zijn ze die nonsensmiljarden ook niet nodig. Ze nemen immers die maatregelen niet. Daar komt nog eens bij dat de provincies alle tijd hebben. In de eerste plaats ligt de natuur er helemaal niet zo beroerd bij als wat D66 wil doen geloven, dus zoveel haast is er helemaal niet in de provincies. In de tweede plaats zijn veel CDA-leden door de verkiezingsuitslag ineens toeschouwer in plaats van deelnemer geworden. Willen zij dat veranderen, dan zullen zij hun lidmaatschap vooral gebruiken om het CDA weer op de juiste politieke koers te zetten.

Maar goed; D66 heeft wat tijd gekocht om nog een beetje zuurstof in de regering te verspillen. Als er nu verkiezingen zouden worden gehouden, dan wordt die partij immers gereduceerd tot 30% van wat het nu is (24 zetels). Nederland heeft kennis gemaakt met wat D66 werkelijk is: een bundeltje opgepoetst schroot. Een troepje hypocriete en grijpgrage schreeuwlelijkerds met weinig verstand van zaken en een opvallende belangstelling voor leuke banen die worden bekostigd met belastinggeld.

Politiek gezien is iedere stap vooruit in het stikstofdossier momenteel een zetel verlies in de Kamer. Daarom valt het gezelschap vrij traag.

Maar ze vallen wel.