Sneuvelbereidheid?

Daar was ‘ie weer: de term ‘sneuvelbereidheid’ en de media ging er triomfantelijk mee vandoor, want zo kopte de Telegraaf op 4 juni 2024: “Sneuvelbereidheid onder Nederlanders groeit: bijna de helft wil vaderland verdedigen in oorlog”.

In die kop stond een belangrijke voorwaarde: verdedigen van het vaderland. Volgens mijn observaties slaat dat op het grondgebied waar Nederlanders hun dagelijkse leven invullen en niet op de Nederlandse belangen in het buitenland. De Oekraïne of welk ander land dat wel of niet deel uitmaakt van de NAVO of EU is ondanks de kretologie van verdwaalde politici “dat hun oorlog ook onze oorlog is” nog steeds niet ons vaderland. Of vergis ik me?

vlnr: ‘Karel’ Brantz, Dick Advocaat en Harry Vos, vermoedelijk met een verliespartij in het vooruitzicht….

Is het waard om een tekst te besteden aan die term sneuvelbereidheid? Daar dacht ik voor mijn aanwezigheid op de jaarlijkse PensionADO-dag waar ik mijn voormalige voetbalbroeders met het rood-groene hart weer eens kon spreken, anders over dan na mijn vertrek uit Den Haag. De reden van die verandering is simpel. Ik werd op die dag geconfronteerd met het gebruikelijke gebral van voormalige professionele voetballers die als gasten waren uitgenodigd. Luidruchtig, vol bravoure.

Leden van vorige voetbalgeneraties die wat kwaliteit betreft niet kunnen tippen aan mijn gesprekpartners, maar zich wel niveaus beter achten. Mijn trouwe voetbalvrienden die allen de 70 ruim gepasseerd zijn, stelden zich daarentegen bescheiden op, hielden zich op de vlakte en concentreerden zich op verhalen over kameraden die helaas niet meer in de kleedkamers te bewonderen waren. Ze spraken met respect en vol enthousiasme over het verleden. Niets bravoure, geen holle kreten.

Van afstand

Ik legde op de terugweg naar huis automatisch een verband met de term sneuvelbereidheid. In 1994 hoorde ik die term, die kreet voor de eerste keer uit de mond van een militaire autoriteit rollen en ik verbaasde me over het gemak waarmee autoriteiten die ver verwijderd van dood en verderf  een mening uitspreken over een gebied waar zij nog nooit zijn geweest; over spanningen die zij nooit hebben gevoeld en over een complexe operatie die zij alleen van de tv kennen. Samengevat in de term sneuvelbereidheid? Hoe krijg je het uit je mond.

Andere termen waarmee in die periode de uitzending van drie rotaties Dutchbat werd gekarakteriseerd, waren gedragen termen als lotsverbondenheid, aanvaardbaar risico, offerbereidheid. Termen die bedacht en uitgesproken werden door personen die ver van de harde en verderfelijke oorlogspraktijk dapper doen en – als de risico’s te persoonlijk werden en worden – wegduiken en zich schaars maken. Ik heb me altijd afgevraagd hoe kamerwetenschappers op dat soort termen kwamen en vroeg me in 1994 piekerend in mijn werkkamer in de Haagse Juliana kazerne af hoe je daar op een militaire manier handen en voeten aan moest geven.

Hoe werd die term in de uitzendperiode van Dutchbat daadwerkelijk in de praktijk vertaald? Daar kwam ik achter toen ik in Rome het boek “Het Zwartste Scenario” in handen kreeg en in de proloog een Nederlandse militair werd geciteerd: ..”het was niet hun oorlog, maar ineens zaten ze er middenin…. de Srebrenica-gangers waren beroeps of hadden zich vrijwillig aangemeld…in ieder geval hadden ze getekend om in het uiterste geval te sneuvelen…dat hoorde bij hun vak……maar sterven voor Srebrenica, dat was het niet waard”, Je kunt je dan afvragen wanneer die ‘sneuvelbereidheid’ er dan wel is. In de Oekraïne? 

Chaos, dood en verderf

Op 5 mei 1999 hield ik in Rome op het NATO Defense College (NDC) een presentatie over de ervaringen van een blauwe baret in een door militaire autoriteiten en verantwoordelijke politici benoemde vredesmissie. Voor die presentatie had ik als introductie een video uitsnede opgenomen van 5 minuten van de gevolgen van de granaataanslag op het centrum van Tuzla: gillende sirenes, huilende mensen, uiteenvallende lichamen. Chaos en ellende die ik persoonlijk van dichtbij heb moeten zien en horen. De Directeur van het NDC sommeerde mij na een minuut de video te stoppen; te barbaars.

Welnu, dat is wat een militair te wachten staat als  – net als in Tuzla  – slechts een granaat in zijn eenheid neerploft en de man links en rechts van hem schreeuwend neervalt en wanhopig om hulp vraagt. Dat is de derde dimensie van die sneuvelbereidheid: chaos, dood, verderf. De geur van ellende en dood zal nooit meer uit kleding en reukvermogen verdwijnen en komen bij het zien van die beelden altijd terug. Het zijn mede de oorzaken van PTSS en vormen vaak de aanleiding voor schuldgevoelens. We hebben het niet over een videospelletje waar de neergeschoten figuur bij de volgende ronde zijn rol weer speelt. In het echie staat die persoon niet meer op en kan zijn achterban de klop op de deur verwachten en getroost worden met de woorden, dat hij voor Koning en Vaderland zijn leven heeft gegeven.

In de Oekraïne? Persoonlijk lijkt me dat sterk. Eerder voor politici met onbegrensde machtshonger en media met een niet te stillen sensatiezucht die jongeren van de Nederlandse samenleving oproepen om sneuvelbereid, offerbereid te zijn. Omdat net als in Bosnië, Kosovo, Irak, Mali en Afghanistan het risico aanvaardbaar is? Ook dat lijkt me sterk. Oefenen in een geconditioneerde en begrensde omgeving is even iets anders dan een optreden zonder luchtverdediging en ondersteuning door beperkt artillerievuur tegen een oppermachtige tegenstander in een open-einde oorlog. De huidige generatie  militairen die zich – ten onrechte – boven bijvoorbeeld de Koude Oorlog generatie stelt, moet eens  proberen om aan die derde nog onbekende dimensie inhoud te geven, voordat dapper uit het raam geroepen wordt sneuvelbereid te zijn. Als je het snel met veel bravoure uitspreekt lijkt het een term zoals andere: onschuldig, hol.

In de decennia na terugkeer uit Tuzla hield ik me vast aan het advies dat Jonathon Riley ooit gegeven heeft: “de beste militaire leider ter plekken is niet degene die bevelen van boven correct uitvoert, maar degenen die met gezond verstand, medemenselijkheid en tactisch en strategisch inzicht weet welke bevelen niet op te volgen”. Luisterend naar de zelfverzekerde uitspraken van huidige militaire leiders heb ik niet het gevoel dat ze zich  dat advies eigen hebben gemaakt.

Wie weet vergis ik me. Overigens blijkt uit de verhalen van mijn rood-groene voetbal broeders over mijn – te korte – voetbalcarrière dat ik nu op het niveau Cruijff ben beland.  Het is maar dat U het weet.      


Deel dit:
5 3 stemmen
Artikel waardering
Abonneer
Laat het weten als er

7 Reacties
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Taco
1 maand geleden

Charles,
Groot compliment voor deze pakkende overdenking.

Adri Ekstijn
1 maand geleden

Sneuvelbereidheid voor je eigen hachie is immer sterker voor het vaderland, maar in het vuur des aanschijns is niets te voorspellen.

I.i.g. een prachtige uiteenzetting van de heer Brantz.

mgjb
1 maand geleden

Charles,
Nee je vergist je niet!
Gelukkig ben ik nooit in een oorlogssituatie geweest. Maar als oude boomer heb ik wel flink wat lui ontmoet die dat wel hebben ondergaan. Bijna zonder uitzondering hoor je dan ‘nooit meer, het is te erg’. Als ze er al over willen praten.

De incompetentie en lust naar status van dit soort ‘leiders’ is stuitend. Ze wassen allen hun handen in onschuld want het is steeds de bedoeling de vijand te overwinnen en de wereld te redden. At all cost.

Tijdens de Vietnam oorlog waren er maar bitter weinig zonen van politici die in Vietnam moesten vechten. Creedence Clearwater Revival maakte er een mooie song over: Fortunate Sons. Met Google is het zo gevonden.

Je moet je wapenen tegen agressie en een conflict niet uit de weg gaan. Maar als het langer dan een paar weken of maanden duurt dan ben je verkeerd bezig en moet naar een andere oplossing zoeken.

loekie
1 maand geleden
Antwoord aan  mgjb

At all cost. moet zijn: At all other peoples cost.

ronald.dunki
1 maand geleden

Eindelijk eens een gezonde, doordachte overpeinsing over dit hete hangijzer, waarvoor dank Charles!

Dat oorlogshitsers als de immorele Rutte en een perverse kip zonder kop als Ollongren hiermee zo arrogant omspringen is een weerzinwekkend kenmerk van hun door globalisme misvormde karakter. De loze kreet ” bijna de helft wil (het) vaderland verdedigen in oorlog ” gunt ons een blik in de lege bovenkamers van abjecte idioten die daarmee schermen, inclusief de ‘woke’ militaire top die grotendeels nog nooit één kogel heeft horen voorbij fluiten laat staan alle ellende op een slagveld uit eigen ervaring kent… Het zijn veelal de door de wol geverfde veteranen van oorlogen die daarvoor waarschuwen.

De helft van wie precies? En waarom? In welke oorlog dan wel? Toch niet ‘voor koning en vaderland?’ – het is een moreel onacceptabele propositie dat er ook maar één gezonde jonge kerel of vrouw zou willen sterven voor een parasiet uit een ckliek van schaamteloze zakkenvullers die niet wisten hoe gauw zij het vaderland moesten ontvluchten, zowel bij de komst van Napoléon als van Hitler. “.Het vaderland getrouwe blijf ik tot in den doet…” – laffe farizeeërs !

En wat te denken van de landverraders die ons nu confronteren met de smeulende resten van wat HUN ‘woke’ politiek van ons vaderland heeft overgelaten. Megalomane politici zijn door de eeuwen heen de bloeddorstige oorlogshitsers geweest die de vroegtijdige beëindiging van honderden miljoenen mensenlevens op hun geweten hebben.

Wellicht keert het tij momenteel en neemt anno 2024 juist de politieke animo toe om de rollen eindelijk eens om te draaien en diegenen die ons vaderland willens en wetens zo naar de knoppen hebben geholpen keihard aan te pakken. Maar wat is het een gotspe om te pretenderen dat onze jeugd voor die prepotente landverraders zou moeten sterven in verre oorden waar wij noch de facto noch de iure ook maar iets te zoeken hebben? Gekke Henkie!.

Boudica
1 maand geleden
Antwoord aan  ronald.dunki

Deze oorloghitsers nemen een heel groot risico want het zou zomaar kunnen dat Poetin zonder slag of stoot heel Europa in handen krijgt. Die ‘sneuvelbereidheid’ anno 2024 is niet zo zeker als men denkt.

ronald.dunki
1 maand geleden
Antwoord aan  Boudica

Laten wij niet vergeten dat Rusland al meer dan een halve eeuw dreigt met nucleaire Mutually Assured Destruction. Putin’s geopolitieke interesse gaat veeleer in de richting van zijn oude invloedssfeer in de Caucasus, centraal Azië en China dan het decadente Amsterdam dat voor hem een toonbeeld is van de westerse verloedering waarvoor hij de ‘woke’ idiotie zo veracht..

Maar hij heeft weldegelijk ook al eerder Amerikaanse doelen onder schot genomen in het M.O. na voorafgaande Amerikaanse provocaties, maar altijd in de context van ‘quid pro quo’