Momenteel vertegenwoordigen te veel van onze zogenaamde vertegenwoordigers in de politiek de belangen van macht en geld of van zichzelf, maar zeker niet die van het volk. We zijn in ons land weer Volksvertegenwoordigers nodig, geen heersers. De democratische bedoelingen van Thorbecke komen niet tot uitdrukking in de bezetting van de Kamer.
Die zullen we echter niet krijgen tenzij we onze democratie kunnen herwaarderen en ontdoen van partijpolitieke methoden, waarin de bevolking slechts kan kiezen uit ‘kandidaten’ die zijn voorgeselecteerd door andere, onbekende mensen. Waarom die voorselecties? Ybeltje Berckmoes schreef onder andere daarover een boek. Berckmoes werd in 2012 voor de VVD ‘gekozen’ en in de Tweede Kamer neergezet. Het kabinet Rutte-ll had in de Eerste Kamer destijds een minderheid en bezat in de Tweede Kamer een meerderheid van slechts vier zetels, die geleidelijk aan terugliep naar nul in 2017. Ybeltje Berckmoes ontdekte dat, om het kabinetsbeleid te laten slagen in de Tweede Kamer, de VVD-fractieleden steeds minder ruimte kregen en eind 2016 was er volgens haar zelfs compleet sprake van een ‘kadaverdiscipline’. Zij noemt in haar boek de fractieleden ‘stemvee’ en zichzelf -enigszins ironisch vanwege haar plaats op de verkiezingslijst- ‘Klara 39’.
Dit vergroten van de fractiediscipline gebeurde met verschillende instrumenten. Het wekelijkse fractieoverleg werd minder inhoudelijk, meer een opsomming van voorgekookte, min of meer ‘opgedragen’ zaken en dito stemgedrag in de Kamer. Een ander, al bestaand instrument was de ‘baantjesmachine’ voor vervolgfuncties na het Kamerlidmaatschap waarbij de functie burgemeester een cruciale rol speelde. Dit was een beloningsmechanisme voor disciplinair falen en om van de kennelijk onvoldoende functionerende Berckmoes af te komen, kreeg ook zij een mogelijke burgemeesterspost aangeboden, waarvan ze beleefd afzag. Tot op de dag van vandaag is dat de gebruikelijke methode, bij alle partijen, geen enkele uitgezonderd.
Deze situatie is altijd een gevaar geweest voor daadwerkelijke democratie en was de reden dat Thorbecke c.s. een representatieve democratie verkozen boven iedere andere regeringsvorm. Ze wisten heel goed dat een gecentreerde macht onvoldoende te vertrouwen was en dat zodoende de enige, betrouwbare macht in handen moest liggen van een goed geïnformeerde bevolking. Onze grondwet is geschreven om ervoor te zorgen dat het volk niet door de eigen overheid bedreigd kon worden en dat de geïnformeerde burgers over middelen zouden beschikken om ervoor te zorgen dat de regering altijd onder druk zou staan van de stembus en dus het volk. Vanuit dat idee, vanuit die houding is de leerplicht en later de onderwijswet ontstaan.
Maar helaas; tientallen jaren van slimme manipulatie en listig gekozen beperkingen van publieke invloed, waarbij te veel macht is komen liggen bij een ongekozen, door coöptatie bovengedreven bureaucratische elite en bij wetgevende machten die zich meer zorgen maken over het verkrijgen van hun eigen (of opgedragen) belangen dan over wat de bevolking wil. Het corrigeren van de situatie begint met het corrigeren van onze ‘vertegenwoordiging’ in de Staten Generaal. Want kijk nu eens even wat ‘de politiek’ zelf heeft binnengereden als ‘Volksvertegenwoordigers’ en nog als ‘partijleider’ ook; Bontenbal bij het CDA en Timmermans bij GroenLinks. Zeker: de leden van die partijen mochten stemmen… op welgeteld één kandidaat. Dat zijn toestanden die wellicht in Noord-Korea acceptabel zijn, maar in een volwassen democratie natuurlijk totaal niet.
Het zal moeilijk zijn om dat snel te veranderen; dat zal geleidelijk moeten aan de hand van een soort deltaplan. We kunnen niet van vandaag op morgen zeggen dat we alle partijen af gaan schaffen om weer tot een daadwerkelijk gekozen Volksvertegenwoordiging te komen. Daarvoor is het gezichtsbepalende gezelschap van bijvoorbeeld VVD of GL/PvdA te weerbarstig. Maar dat de rol van partijbesturen terug gedrongen moet worden is wel een eerste vereiste.
In de huidige Tweede Kamer zitten ruim 130 ‘Volksvertegenwoordigers’ met weliswaar een handjevol mandaat van de kiezers, maar die bij lange na niet de kiesdeler (70.000 stemmen) hebben gehaald. Ongeveer de helft van die groep zit daar op aanwijzing van de partij; andere kandidaten in hun partij hebben meer stemmen vergaard. Het zogenaamd vrije mandaat van Kamerleden is zodoende een in de Grondwet neergelegde fictie die in de praktijk op deze manier nooit gerealiseerd kan worden. De werkelijkheid van o.a. Berckmoes staat heel erg ver verwijderd van die grondwettelijke opdracht.
Een goed begin zou zijn dat de positie op de kandidatenlijsten er niet langer toe doet, maar de wezenlijk verkregen stemmen. Wanneer het CDA straks met twee, misschien drie zetels in de Kamer komt, dan zal de lijsttrekker (‘Rolo’ Bontenbal) de meeste stemmen vergaren, maar de nummers twee en drie zouden naar aanleiding van het aantal stemmen in de Kamer moeten komen en niet omdat de partij hen nu toevallig als nummer twee of drie op een lijst heeft geplaatst, nota bene voorafgaand aan de verkiezingen.
Om de democratie te herstellen moeten er in ieder geval vertegenwoordigers in de Kamer zitten met het meeste aantal stemmen van de kiezers.
Een uitstekende suggestie om kamerleden van een partij te benoemen a.d.h.v. het behaalde aantal stemmen i.p.v. de vooraf opgestelde volgorde.
Wie stuurt dat door naar Omtzigt?
Ik ga er van uit dat “ geen mens te vertrouwen is als het om geld gaat of de macht “. Maar een systeem ontwerpen voor het kiezen van leden “ der leden der State Generaal “” is niet zo eenvoudig omdat “ altijd er geteld moet worden inzake het aantal stemmen . “ Digitaal stemmen is mogelijk , maar ook dat is manipuleerbaar , of het huidige systeem handhaven en er een sanctie op zetten bij het opzettelijk “” verkeerd tellen “” of verplicht een telmachine gebruiken waar een ambtenaar zonder affiniteit met een partij dat beheert . Ook dat is niet te controleren en blijft over “ dat een vertrouwenskwestie altijd een onzekere factor is . We zien dus wat “ “ wantrouwen “ doet “” . Het blijft mensenwerk en fouten maken blijft altijd bestaan. Zodat , ongeacht het kiessysteem , het mensenwerk is en blijft . Mijn opvatting is dat “ wantrouwen “ nu eenmaal bij de mens een mentale kwestie is . In Amerika kunnen ze meepraten over het aantal stemmen, want ook in Amerika is het wantrouwen een “ hot” item . Trump spreekt nog steeds over dat hij belazerd is met het aantal stemmen . Wat ik wel “ super belangrijk vind “ is dat er nooit een dichtgetimmerde coalitie- akkoord mag komen . Immers: Het stemmen op de meest passende belofte wordt volledig teniet gedaan door onderlinge afspraken. In een democratie is de “ burger” de baas en zijn/ haar stem moet worden gerespecteerd . Nu zien we dat praten over stemmen heel iets anders blijkt dan “ wanneer er gestemd is “ en de zetels moeten worden verdeeld . Welk systeem men ook kiest, een onzekere factor blijft . Wat wel overwogen kan worden is dat er “twee keer gestemd kan worden “ op verschillende dagen . Zeker, er zullen altijd vraagtekens lijven bestaan, zowel voor het stemmen als wel na het stemmen . De sanctie die mogelijk ingebouwd kan worden is dat een partij bij “ stemfraude “ niet meer mag deelnemen in een coalitie . Maar zoiets lijkt mij “ juridisch” niet haalbaar, maar het blijft een stok achter de deur en, er wordt dan op de eerlijkheid een beroep gedaan . Ook bij “ districten “ zal er een factor “ onbetrouwbaarheid “ blijven . Ik hoor graag wie een beter idee heeft , omdat ook ik “ niet even de mens betrouwbaar kan maken”. De suggesties van de heer Nijhof of van de heer Dunki zijn zeker niet ondoordacht , maar ook zij zitten met het probleem “ wantrouwen “. Belangrijk is dat iedereen een goed werkende “ democratie” wenst met een referendum. Als dat als “ heilige graal “ kan worden aangemerkt … dan zijn we goed op weg .
Die volksvertegenwoordigers zitten zeer zeken niet bij de kartelpartijen en bij de partijen die hen steunde in de tweede kamer !!
Kijk naar het stemgedrag dat zegt genoeg !!
Ton, jouw slotzin wijst naar een grondige hervorming van het kiesstelsel, hoewel jij dat niet expliciet concludeert, met in feite een AngelSaksich systeem met kiesdistricten waar het ‘first past the post’ systeem wordt gehanteerd.
Dat staat in geen enkel partijprogramma en om dàt er in dit corrupte politieke stelsel door te krijgen moet je Sisyphus en zijn hele familie inhuren. In zo’n systeem kan een honderdtal – m.i. méér dan genoeg – kiesdistricten niet alleen een rechtvaardige toewijzing der Kamerzetels opleveren, maar ook het in en incorrupte ‘burgemeesterscircuit’ doen opdrogen en zelfs een president opleveren i.p.v. onze zakkenvullende nonvaleur.
Alles naar smaak van de kiezers en niet in het belang van de corrupte partijen die door een veel hogere kiesdrempel ‘kaltgestellt’ worden, kortom landsbelang versus eigenbelang. ‘ Welcome to my world ‘, het is hier heerlijk rustig…