Militaire kenners?

Militaire kenners struikelen de laatste dagen over de levering van tanks en ander zwaar materieel over elkaar heen en vaak blijkt hun visie gekleurd te zijn door sympathieën voor de strijd die Kiev voert.

Hart en emotie winnen van ratio en klare kijk op ontwikkelingen en gebeurtenissen. In vier vorige artikelen[1] is uitgebreid geschetst op welke hindernissen die levering stuit en de grootste en vrijwel onpasseerbare hindernis is tijd. Het nare van de tijdsfactor is dat die alleen maar dwingender wordt en een effectieve ontplooiing van gevechtskracht in de Oekraïense gevechtsruimte, steeds moeilijker maakt.  

Nog een keer standaardisatie

Vergeten wordt, of is ‘genegeerd’ misschien beter op zijn plaats, dat de Russische wapenindustrie uit een verzameling staatsondernemingen bestaat en compleet gestandaardiseerd is. Materieel, munitie en materiaal zijn uitwisselbaar en vooral bij munitie – en brandstofverbruik is dat een groot voordeel. Zet daar tegenover de belangen van westerse nationale, commercieel georiënteerde wapenindustrieën die produceren onder druk van nationale richtlijnen, met eigen concepten en vaak afwijkende agenda’s en hun winstmarges en overlevingskansen worden bepaald door de moordende concurrentiestrijd op wapenmarkten. Bedenk wat de invloed van het huidige Europese energiebeleid en de afhankelijkheid van derden voor de levering van grondstoffen, betekenen voor productievermogen en productie doorlooptijd van die westerse concerns. Zij kunnen daardoor bij lange na niet wedijveren met de Russische opponent.

Persoonlijk heb ik het gebrek aan standaardisatie binnen NAVO, jarenlang op het niveau van de Secretaris-generaal van nabij kunnen volgen en als oefeningleider, waarnemer/adviseur en commandant tijdens oefeningen in internationaal verband kunnen ervaren. Kijk alleen maar naar de verschillen tussen Leopard, Abram, Challenger en Leclerc op het gebied van bediening, vuurafstand, vuursnelheid, penetratievermogen, munitieassortiment, brandstofverbruik en vooral onderhoud. Ik werd er niet vrolijk van. Standaardisatie was en is binnen NATO nog steeds vloeken in de westerse logistieke kerk.

Tijd zat

Over de transformatie van aantallen zwaar materieel via slagkracht[2] naar gevechtskracht[3] is in de genoemde artikelen uitbundig geschreven. Er liggen nogal wat voetangels en klemmen op het gevechtsveld. De vraag is ook wie, welk personeel, bedient, vuurt, onderhoudt dat materieel? Oekraïner of NAVO-militair? Dat besluit bepaalt de doorlooptijd van de transformatie van aantal naar gevechtskracht, van succes op het gevechtsveld en bevestigt in het geval van NAVO militairen, de uitspraak van Poetin dat de NAVO in oorlog is met Moskou. Overigens is dat de facto door de 12.000 Polen in de Donbas, adviseurs, huurlingen, special forces van NAVO lidstaten en de inzet van NAVO materieel en munitie al het geval.

In Reuters stond op 20 januari 2023 de volgende uitspraak te lezen: “US Chairman Joint Chiefs of Staff, Mark Miley has repeatedly questioned the chances of success and said during the meeting of the US-led Defense Contact Group at Ramstein Airbase: “ From a military standpoint this is a very, very difficult fight …Ukraine will struggle to make good on its promise to drive Russian forces out of its former territory….while civilian officials in Washington insist that Kiev must keep fighting, President Biden and president Zelesky and most of the European leaders have said that this war is likely to end in negotiations”. Senior US officials are advising Ukraine to hold off a major offensive against Russian Forces untill the latest supply of US  weaponry is in place and training has been provided”.

Generaal Mark Miley accentueert tijd, volume en beëindiging door onderhandelingen. Tijd om weliswaar aantallen te transformeren in gevechtskracht, maar nog meer mensen het slachtoffer kunnen worden van gevechtshandelingen. In Washington beseffen ze blijkbaar nog steeds niet dat Moskou de beschikbare tijd bepaalt om die transformatie te kunnen doorvoeren en duidelijk had moeten zijn dat door de beloofde materieel leveringen, het lijden van de gewone burger niet verkort maar verlengd zal worden. Ze gaan er ook van uit dat restanten van de Oekraïense krijgsmacht in staat zijn om de benodigde tijd voor de opbouw van gevechtskracht te kunnen afdwingen? Het zegt veel over de manier waarop Amerikaanse politici van de Democratische Partij, kijken naar operaties in de Oekraïense gevechtsruimte. Ze zijn van mening dat VS/NAVO als uitvloeisel van hun unipolaire denkwereld, nog steeds de randvoorwaarden van militaire operaties kan bepalen en denken dat honderden gevechtsvoertuigen en tanks de kansen van Kiev op operationeel succes kan verhogen. De slachtoffers die het verlengen van de gevechten veroorzaken? Onbelangrijk.

Ook de indruk die militaire autoriteiten in Washington wekken, n.l. dat Moskou pas in mei of juni een offensief zou lanceren, is onbegrijpelijk gelet op de problemen die Russische manoeuvre eenheden vorig jaar in dezelfde periode met het optreden buiten de beschikbare infrastructuur hadden,. Het vrijwel onbegaanbare terrein buiten de infrastructuur dwong Russische eenheden in 2022 tot colonne–achtig optreden, waar optreden op een breed front uit operationeel oogpunt noodzakelijk was. De verliezen die daardoor werden geleden, ontlokten bij kenners van het operationele optreden hoongelach en veroorzaakten hoofdschudden. Diezelfde criticasters komen nu met de visie dat het grote Russische offensief pas komt als de losse bovenkant van de bodem ontdooid is en tot problemen voor het manoeuvre optreden buiten de beschikbare infrastructuur zal leiden. De vraag is bovendien of en waar nog toegankelijke en bruikbare infrastructuur te vinden is in het stukgeschoten Oekraïne.

Waarom zouden Russische manoeuvre eenheden niet de nu nog bevroren grond benutten voor een offensief naar de Dnjepr bruggen? Waarom zouden ze wachten totdat de transformatie in gevechtskracht, die vermoedelijk pas eind mei, begin juni voltooid is, afgerond is? Waarom zouden ze de huidige gevechtskrachtverhoudingen die nog steeds in hun voordeel zijn, niet uitbuiten? Zullen ze in Moskou niets geleerd hebben van hun verkeerde inschattingen in de Oekraïense gevechtsruimte? Ik geloof er niets van. 

En die uitspraak over onderhandelingen? Die hadden ze vorig jaar al kunnen starten. Het aanbod uit Moskou lag op tafel, maar werd door Washington en Kiev hooghartig afgewezen.

Hoe komt materieel op de plaats van bestemming?

Een aspect raakt bij de discussie voortdurend ondergesneeuwd: hoe krijg je het noodzakelijke materieel van mobcomplex, opleg – en/of ontschepinglocatie tijdig en inzetbaar op de plaats waar het gevecht gevoerd moet worden? Bij een van de mobilisatie oefeningen heb ik gezien wat het effect was van gevechtsvoertuigen die 350 kilometer over de weg moesten verplaatsen: bedienend personeel met gehoorschade dat de eerste uren niet inzetbaar was; boordwapentorens die speling vertoonden en eerst gelicht moesten worden om het euvel te verhelpen en dientengevolge boordwapens gebruiksgereed te krijgen om zeker in statische toestand een patroon op het doel te kunnen krijgen. Hoe denken ze Bradleys en Challengers gevechtsgereed van ontschepinglocatie in de familarisatiegebieden te krijgen waar mens en materieel samengevoegd worden en gekneed moeten worden tot soepel opererende gevechtseenheden?

Vragen, geen antwoorden

De meeste militaire kenners praten net als politici: in aantallen en vermijden doorlopend de problematiek die complexe wapensystemen als de Patriot veroorzaakt. In het verlengde weigeren ze blijkbaar te geloven dat juist door die complexiteit het uitgesloten is dat Oekraïners met de handen aan de knoppen van die wapensystemen mogen zitten. Gebrek aan kennis, opleiding, oefening en ervaring vertaalt zich in een geringere doeltreffendheid van de beschikbare gevechtskracht en dus een grotere onveiligheid voor militairen en burgers. De kans is groot dat veel slachtoffers onder militairen en bijkomende schade niet te vermijden zullen zijn.

Daarom zullen het NAVO-militairen zijn die geleverde wapensystemen moeten bedienen om doorlooptijd van de noodzakelijke transformatie in gevechtskracht zo kort mogelijk te houden en het effect van die gevechtskracht te kunnen optimaliseren. “Sterven in de Oekraïne” is de vertaling van “wij zijn in oorlog met Moskou”.  Politici komen met spiegels, kralen en goede bedoelingen op bezoek in Kiev en hoeven als echte bureautijgers niet te vechten aan de diverse fronten. Makkelijk praten.

Beluister de oorlogstaal van een kleine denker als onze Minister-president (MP). Hij riep in Washington van de daken dat Nederland het meest bijdraagt aan wapens naar Oekraïne. Een Pinoccio-uitspraak. Als een stoere krijgsheer insinueerde hij ook nog eens dat Rusland moet verliezen. Hoe dat verlies er uit ziet, kon hij niet vertellen. Omdat Nederland door zijn ontschepinglocatie van zwaar oorlogsmaterieel en opslag van Amerikaanse kernwapens wel eens een doelwit voor Russisch wapentuig zou kunnen zijn, vroeg Zihni Özdil (1981) zich in de Elsevier af of, gelet op eventuele consequenties van die stoere uitspraken, de Nederlandse MP geen verstandige souffleurs had,. Wellicht, maar in zijn ongelooflijke domheid, luistert de MP daar niet naar. Als hij met zijn fietsje door het centrum van Den Haag rijdt, sterven er NAVO militairen aan de oevers van de Dnjepr. Vindt hij blijkbaar niet echt boeiend.

Het Oekraïne verhaal bezit veel aspecten waar kenners nogal snel overheen lopen en daardoor de indruk wekken, vragen bewust te willen ontwijken. Het gros ontbeert vermoedelijk de kennis om daar de juiste antwoorden op te kunnen geven. Vanuit die invalshoek beschouwd waaieren veel militaire kenners uit de bocht en kan de Nederlandse MP zich te buiten gaan aan stoere uitspraken. Overigens neemt niemand hem in de VS serieus. Dat dan weer wel.

[1] “Terugkeer van de industriële oorlogvoering “(januari 2023), “Tijd” (januari 2023), “Blindgangers”(januari 2023) en “Brokkenpiloten”(januari 2023).

[2] Bundeling van wapensystemen in vuursnelheid, vuurafstand, pantserdoorboring vermogen of effectiviteit en eigen bescherming.

[3] Optreden in eenheid en formatie verband in traditionele en niet-traditionele militaire gevechtsvormen, de logistieke ondersteuning inb. medische verzorging, personeel aanvullingsysteem en de beschermende paraplu verzorgd door full dimension protection in een 4-D raamwerk zoals de integratie van luchtverdediging en luchtnabijbeveiliging, informatie operaties en cyber oorlogvoering.