In januari 2022 deed ik een WOB-verzoek bij de gemeente Enschede. Ik wilde weten hoe het stadsbestuur denkt over onderwerpen als het WEF, de Sustainable Development Goals en smart cities.
Nadat ik legio documenten en antwoorden op vragen doorspitte, zag ik een metafoor voor me van ambtenaren en wethouders die om elkaar heen draaien. Of het nou een tango of een wals was, daar ben ik nog niet uit. Het kan immers ook de ‘valsedans’ tussen ambtenaar en wethouder worden.
De samenwerking tussen de wethouder en ambtenaar is in die metafoor als een paringsdans. Aan het begin van een elke nieuwe ambtsperiode is het enkel de vraag: welke van de walsen. Of toch de tango.
Wals of Tango
De Duitse / Weense of Engelse wals. Geen specifieke muziek, maar wel op de herkenbare driekwartsmaat. Een dans tussen de wethouder van dienst die als leider accenten behoort te zetten.
Accenten op basis van het verkiezingsprogramma waarop hij of zij is gekozen. En ondanks een coalitie akkoord accenten waarvan het originele van begin tot op heden herkenbaar is. Accenten die coalitie-periode overstijgend kunnen zijn. Maar wel de basis voor velen, zelfs voor de jeugdige ‘ballroom’ dansers.
Of de wat onstuimiger tango. Wordt het aantrekken en afstoten. De één leidt, de ander volgt, waar niets is wat het lijkt. De dans van het ontvluchten en de ontheemden, op de muziek vol multiculturele maten. Vol verlangen naar het verre onbekende met inmiddels een weemoedig karakter.
Kadaverdiscipline
Of het nou een wals of een tango wordt, voor een stad en land is consistent ritme belangrijk. De juiste balans en duidelijkheid is van belang om de dans niet vals te laten lopen. De raad is het hoogste orgaan, baas van de stad. Uitvoerend heeft B&W de leiding bij deze 4 jaar durende dans. Daarbij wordt de maat bepaald door wetten en regelingen van het Rijk en de provincie (medebewind).
Maar wat als de coalitie vooral zijn of haar wethouder uit de wind moet houden omdat deze valse passen zet? Wat als volksvertegenwoordigers zwak blijken te zijn en simpelweg bevelen uitvoeren? Het gevolg is dan dat de leden van de uitvoerende macht (B&W) zeggenschap hebben over de controlerende macht. Dan is er van dualisme geen sprake meer en enkel ruimte voor kadaverdiscipline.
Wethouders bewonderen ambtenaren, maar ergeren zich ook aan hen. De wethouder heeft zijn ambtenaren nodig. Vanuit de basis zullen ze echt het beste voor hebben. Ze zullen wel proberen er toch een tangowals van te maken. Vrij langzaam, enkel de eerste tel van de driekwartsmaat.
De Sustainable Development Goals(SDG)
Minister Ernst Kuipers en minister Karin van Gennip hesen op 23 September 2022 de SDG vlag. Dit, omdat de Sustainable Development Goals 2030 gehaald moeten worden. Deze Sustainable Development Goals (SDG) zijn niet geheel toevallig onderdeel van mijn WOO-(destijds WOB) verzoek.
De Sustainable Development Goals zijn er, zo werd uit de beantwoording van artikel 35 vragen (januari 2022) duidelijk, zijn bedoeld om de stedelijke doelen sneller te verwezenlijken. Er is er ook binnen Enschede kennis van deze SDG-doelen. Steden die zich committeren laten zien hoe zij hun stad duurzamer, eerlijker en socialer maken zo luidt het verhaal. Deze vragen deden januari 2022 nogal wat stikstof doen opwaaien.
Het communiceren over de stedelijke ambitie in termen van Sustainable Development Goals is volstrekt vrijwillig en gebeurt onder eigen soevereiniteit. Enschede is formeel geen Global Goals Gemeente.
Zoals dus ook blijkt uit het WOO-(destijds WOB); disclaimer WOB
Coming Out
Zou B&W van de gemeente Enschede tegen minister Ernst Kuipers en minister Karin van Gennep zeggen, leuk jullie ambitie, maar we MOETEN helemaal niets in 2030!
We zijn geen Global Goals Gemeente, het is vrijwillig en hebben onze eigen soevereiniteit. We doen niets met die SDG vlag. En anders wordt ook aan het gemeentehuis deze vlag gehesen. De regenboogvlag tijdens de Coming Out is al genoeg ‘andere vlag’.
Praatclub
Inmiddels is wel de regio Twente op basis van de uitkomsten van een enquête bezig om het Bruto Twents Geluk (mede gefinancierd door de inwoners van Enschede) te beschrijven. Dat deze vragenlijst gebaseerd was op basis van de Sustainable Development Goals werd niet duidelijk gemaakt. Laat staan dat er een vraag was of iemand bekend is met de Sustainable Development Goals en of ze deze onderschrijven. Dat de Regio Twente überhaupt een opdracht heeft van de autonome Twentse gemeenteraden om deze politieke marketing concepten uit te werken!
Of is de regio Twente naar de mening van de bestuurders en volksvertegenwoordigers in Twente enkel een (in deze dan Twentse) ‘praatclubje’ zoals de CU het World Economic Forum typeert? Inderdaad verwijdert maar gelukkig hebben we de afbeelding nog!
Dalian
De stedenband met Dalian (vanaf 2009) geeft Enschede directe toegang tot het WEF, zo wordt op de website van de gemeente Enschede vol trots aangegeven. Het gaat daarbij om het bespreken van grote wereldwijde vraagstukken door bestuurders van grote bedrijven, politici en wetenschappers.
Inmiddels wordt er al wel gesleuteld aan de status van de relatie. Was het eerst een stedenband, inmiddels is het een samenwerkingsverband mede omdat het toegang zou verschaffen tot het tweejaarlijkse World Economic Forum in Dalian.
Op een later moment gaat het college zoals Burgemeester Roelof Bleker aangaf nog dieper met de gemeenteraad in gesprek. In de documenten die we hebben ontvangen uit het WOO-(destijds WOB) verzoek, gedaan op 19 mei is hierover echter niets terug te vinden. Je kunt dan ook de vraag stellen of dit ‘spontane’ uitspraak was van de Burgemeester zoals gedaan op 20 mei bij 1Twente!
Uit de beantwoording van artikel 35 vragen (januari 2022) wordt duidelijk dat Enschede zich kan vinden in de officiële doelstellingen van het WEF. Deze gaan dan uit van de beantwoording over een meer gelijke verdeling van welvaart en inkomen, over het verminderen van sociale ongelijkheid en over meer duurzaam ondernemen. Verder is er geen officieel commitment aan de organisatie.
Wat op de website wordt vermeld en wat uit de beantwoording blijkt, is dan ook totaal verschillend. Temeer omdat uit de beantwoording niet duidelijk wordt of B&W van mening is of het WEF en de Sustainable Development Goals los van elkaar gezien moeten worden. Ze zijn, zo wordt aangegeven, enkel opgesteld door de Verenigde Naties.
Het is zeker als je de WOO/WOB documenten bekijkt erg kortzichtig. Het World Economic Forum en de Sustainable Development Goals zijn al jaren aan elkaar verbonden. Dat B&W van Enschede tot op de dag van vandaag niets communiceert of ontwikkelt, is dan ook een bestuurlijke dwaling.
Zoals dus ook blijkt uit het WOO-(destijds WOB) verzoek; disclaimer WOB
Smart City, slimme stad, Smart City Alliance
Uit de beantwoording van de artikel 35 vragen blijkt dat het voorbeeld Apeldoorn onbekend is. Dat is natuurlijk erg vreemd. Er is namelijk wel mailwisseling met Smart City Apeldoorn. B&W geeft zelf aan dat als Enschede plannen heeft met betrekking tot deze onderwerpen, dit via randprogramma’s en raadsvoorstellen of brieven wordt gecommuniceerd.
Uit de WOO-(destijds WOB) documenten wordt echter heel duidelijk dat Smart City, Slimme stad, Smart City Alliance wel degelijk speelt in de organisatie en ook al in uitvoering is.
Wie heeft dan de leiding bij deze dans? Of is de beantwoording gewoon kort door de bocht om de omgeving een ‘valsewals’ voor de ogen te draaien.
Ooit had Enschede echte bestuurders
Mijn beste vriend, gelukkig tot vervelends toe zeer kritisch op mij, heeft meermaals aangegeven, Enschede had vroeger goede en sterke bestuurders. Deze vriend zal het waarschijnlijk anders zeggen dan ik nu doe. Maar op basis van de informatie nu, en de persoonlijk ervaring constateer ik dat Enschede wederom overwegend slechte en zwakke bestuurders heeft. Een B&W zonder lange termijn visie.
Dit lijstje uit juni 2021 is, ondanks wat portefeuille verschuivingen (beleidsterrein waar de wethouder over gaat), een andere naam als gevolg van de stembusuitslag en nieuwe Burgemeester alleen maar langer geworden. Een stembusuitslag die, zo zich nu laat aanzien, niet zorgt voor de bestuurlijke vernieuwing.
En al zijn de voor tekenen nog niet hoopgevend. Het is te hopen dat ze opstaan, de ambtenaren met niet alleen kennis en visie maar tevens hart en ziel voor Enschede.
Als het blijft zoals nu zullen in bestuurlijke zin de weekdieren (en carrièrepolitici) wederom de overhand hebben. Zal van rug rechthouden t.o.v. de landelijk of provinciale overheden veelal geen sprake zijn.
Een land, de provincie, onze gemeente heeft sterke leiders nodig. Leiders die zich niet uit het veld laten slaan, die knopen doorhakken en hun beslissingen oprecht en met rechte rug verdedigen. Dit land, onze provincie en mijn stad krijgt echter ook de leiders en het beleid dat het verdient heeft via de stembus.
Opvallende WOB punten
Onderstaand 14 min of meer opvallende punten uit de zeer beperkte informatie die ik heb ontvangen op basis van het WOO-(destijds WOB) verzoek:
- Marijke van Hees (nu betrokken bij LIFE, de ontwikkelaar van de Kop van de Boulevard) was voormalig voorzitter van de werkgroep Europa van de G32 en van daaruit veel contact en info over AgendaStad (NL-versie) en de Urban Agenda
- Jeroen Hatenboer (weglopen aan einde van zijn ambtsperiode vanwege de Kop van de Boulevard) was aanwezig bij eerste bijeenkomst themagroep Smart Cities (voor oktober 2014).
- Oud Burgemeester van Enschede Peter den Oudsten, was lid werkgroep Europa van de G32 ergens 2014. Of oud Burgemeester Onno van Veldhuizen dit heeft overgenomen, is op basis van de beschikbare informatie onbekend.
- AgendaStad kent zogenaamde CityDeals. Doel is: versterken van groei, innovatie en leefbaarheid. Herkenbaar zijn daarin de SDG doelen/thema’s
- Er was een CityDeal bijeenkomst in 2017: slimme burgers en studenten maken een slimme stad.
- Jeroen Diepenmaat is na 2019 lid geworden van de VNG commissie Europa en Internationaal.
- Eelco Eerenberg had in 2019 (als vervanger van Onno van Veldhuizen) geen interesse naar Dalian te gaan.
- Er zijn in 2020 niet medische mondkapjes ontvangen uit Dalian. Zijn on-hold gezet vanuit Enschede/Overijssel.
- Palo Alto is een partner gemeente. waar gekoppeld wordt op de Sustainable Development Goals.
- Procesregisseur geeft maart 2020 aan ‘We hebben nog 10 jaar om de WERELD agenda te realiseren’.
- De procesregisseur geeft maart 2020 duidelijk een teleurstellende mededeling ‘Meeste aanwezigen vanuit Global Goals Gemeente. Ik hoor bij het kleine clubje dat dat nog niet is…’ Stelt voor September 2020 aan te sluiten als Global Goal Gemeente.
- Op 6 december 2021 is er een bijeenkomst met onderwerp ‘Smart City Enschede in gesprek met de Nationale politie’ Ook de € 600.000 WiFi boete is hier aan de orde geweest.
- In artikel 35 vragen wordt gesteld niet op de hoogte te zijn van ‘smart city Apeldoorn’. Er wordt echter wel over gemaild met Apeldoorn. Tevens wordt er deelgenomen in een ambtelijke bijeenkomst over smart cities.
- In Trouw is in 2017 reeds een publicatie smart city geweest. Deze publicatie met vermelding fietsers app en mobiliteitsprofiel. Deze fietsapp volgens Sustainable Development Goals (SDG) 11 zoals de regio Twente aangeeft. De beantwoording in 2017 vanuit de afdeling communicatie. De afdeling communicatie die nu in 2022 ontkent dat Enschede smart city is.
Concluderend
Het kan zijn dat het B&W Enschede zich van de domme houdt. Dat zou echter zomaar kunnen vallen onder een ambtsmisdrijf. Maar anders kan Enschede alle (internationale) samenwerking met betrekking tot ‘smart city’ het beste per direct stoppen. Bestuurlijk is er geen interesse. Dit geldt in wezen ook voor de samenwerking met partnersteden. Het zijn enkel snoepreisjes die niets opleveren.
Zie in die ook de mededeling op de website gemeente Enschede dat de samenwerking Dalian Enschede directe toegang geeft tot het World Economic Forum. Terwijl World Economic Forum / WEF geen enkele maal voorkomen in communicatie van en naar het college van B&W.
Het ziet er dan ook naar uit alsof ondanks alle ambities er maar heel weinig is gebeurd op dat hele Smart City en SDG vlak. Er lijkt zelfs enige desinteresse te zijn. Dat terwijl ‘het plan’ voor Oost-Nederland gewoon de uitwerking van het TristateCity idee is.
Het TriStateCity idee dat zoals deze opnames duidelijk maken voor SP kamerlid Renske Leijten nog een complottheorie is maar aantoonbaar een plan is van VNO-NCW. Het VNO-NCW met de huidige directeur D66 lid Ingrid Thijssen.
Bart-Jan Oplaat (jongere broer van Gert Jan Oplaat BoerBurger Beweging) legt het in de opname uit. Gideon van Meijeren (FvD) heeft in de 2de kamer reeds vragen gesteld over TriStateCity. Pepijn van Houwelingen deed dit over onder meer het WEF.
‘Valse’ dans
Nu is het wel zo dat van een ambtsmisdrijf (een ‘valsedans’?!) sprake is als een ambtenaar door het begaan van een strafbaar feit ‘een bijzondere ambtsplicht schendt of bij het begaan van een strafbaar feit gebruikmaakt van macht, gelegenheid of middel, hem door zijn ambt geschonken‘.
Inmiddels is er landelijk reeds sprake van. Maar wanneer is lokaal dat moment daar. Zoals dus ook blijkt uit het WOO-(destijds WOB) verzoek; disclaimer WOB
En anders zijn er altijd nog de andersdenkenden, complottheorie denkers of wappies die volhouden. Daar is inmiddels een verzamelnaam voor; de wakkere mensen. En er gelukkig steeds meer wakkeren! Ook onder de voorheen VVD stemmende ondernemers.
NLinNood vlag
NLinNood heeft een eigen vlag ontworpen en vervaardigd. Niet omdat we de omgekeerde vlag intimiderend vinden maar omdat we er aanstoot aan nemen of omdat het een Duitse vlag is
Nee, gewoon volgens de democratie en in het kader van keuzevrijheid. Wil je de vlag bestellen? Mail naar……..
#NLinNood #WegMetDitKabinet
Nooit opgeven, niets doen is geen optie. Nederland / Enschede is het waard
Erwin Versteeg is zelfstandig ondernemer en sinds maart 2018 voorzitter van ‘Verbindend Enschede’. De columns die hij schrijft, zijn op persoonlijke titel en bedoeld om een discussie op gang te brengen. Onderwerpen in de columns zijn lokaal, landelijke, geopolitiek of maatschappelijk, en daarmee lokaal en/of landelijk mogelijk geen onderdeel van hun (politieke-) verkiezingsprogramma.
.