Opstand in het Noorden! – 2

Nauwelijks was het artikel “Opstand in het Noorden!” [i] op deze website gepubliceerd, of de Leeuwarder Courant kwam met het bericht dat zandwinner Smals bij de Raad van State had ingezet op een snelle procedure om de voorgenomen zandwinning voor de Friese IJsselmeerkust bij Oudemirdum alsnog mogelijk te maken.

Rond half februari stemde de gemeenteraad van gemeente De Fryske Marren in Zuidwest-Friesland tegen de voorgenomen zandwinning. Vervolgens hoort een dergelijk besluit binnen twee weken officieel gepubliceerd te worden in de Staatscourant. Omdat de gemeente dit niet had gedaan, stelde Smals De Fryske Marren in gebreke. De advocaat van de zandwinner eiste snelle publicatie, ondertussen dreigend met een dwangsom van 1.000 euro per dag. Het bedrijf wilde vaart maken, omdat het pas na zo’n officiële bekendmaking naar de Raad van State kan. Volgens de raad van De Fryske Marren zijn de plannen van Smals in strijd met een goede ruimtelijke ordening. De raadsleden zijn van mening dat aan de natuur- en landschapsbelangen een zwaarder gewicht dient te worden toegekend dan aan het belang van de initiatiefnemer, zo meldde de Leeuwarder Courant.[ii]

De zandwinningskwestie had voor het college van burgemeester en wethouders van De Fryske Marren ingrijpende gevolgen. Doordat de bevolking mordicus tegen de voorgenomen zandwinning was, besloot coalitiegenoot FNP tegen de gemaakte afspraken in tegen de zandwinning te stemmen. Hierdoor verloren de beide FNP-wethouders hun zetel en viel het college. De andere coalitiepartijen in de gemeenteraad waren op zijn zachtst gezegd bepaald niet te spreken over de draai die de FNP had gemaakt en schoten de meer charmante pogingen om op enigerlei wijze het college in stand te houden dan ook af.

Dit is tekenend voor de arrogantie van de macht.

Natuurlijk is het zo, dat de kiezers hun mandaat aan de gekozen leden van de gemeenteraad hebben verleend. Op basis daarvan is het aan het college van B en W en de gemeenteraad om de gemeente te besturen. Echter, op het moment dat er belangrijke beslissingen moeten worden genomen, zoals het winnen van zand door een commercieel bedrijf in – nota bene – een natuurgebied in het IJsselmeer, en het blijkt dat de lokale bevolking – dus diezelfde kiezers – daar faliekant tegen zijn, dan zullen de leden van het college zichzelf eens goed achter de oren moeten krabben of zo’n voornemen nu wel zo’n goed idee is, al helemaal als de gemeenteraad ook tegen is.

De enige die dat gedaan heeft, is de FNP. Zij luisterden naar hun kiezers – overigens niet geheel vrijwillig, want tegenstanders van zandwinning toonden hun slechtste kant; er ging een steen door de ruit van een fractievoorzitter, een bange inspreker trok zich terug en FNP-raadsleden werden bedreigd – en waren bereid het beleid bij te stellen in het belang van de gemeente en de lokale bevolking. Zij maakten de draai wèl, en werden daar vervolgens op afgerekend door hun coalitiegenoten in het college die níet naar hun kiezers hebben geluisterd. Met andere woorden: op een hautaine wijze werd er feitelijk door de rest van het college maar even besloten dat de kiezers hun mond moesten houden en werden degenen die wèl naar hun kiezers luisterden botweg afgeserveerd.

Los van het gegeven dat gemeente De Fryske Marren al wordt aangemerkt als een “wethouderskerkhof” en leden van de lokale bevolking zich zeker van hun slechtste kant hebben laten zien zoals hierboven vermeld, is dit opnieuw een teken dat de mensen de arrogantie van de macht zat zijn. Er wordt van alles voor hen bepaald, en op het moment dat zij dat niet willen, wordt er even met een paar procedures geschermd, waarna de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State uiteindelijk zal concluderen dat de procedures al of niet volgens de regels zijn gevolgd, waarna het proces gewoon doorgang gaat vinden. Je zult zien dat door het niet correct volgen van de juiste juridische procedures door de gemeente de zandwinner in het gelijk gaat worden gesteld en gewoon aan de slag mag gaan.

Als dat gaat gebeuren, zal het gemeentebestuur er niet raar van moeten opkijken dat er – net als in Groningen rond de geplande wind- en zonneparken – naar burgerlijke ongehoorzaamheid en eigenrichting gegrepen gaat worden. De emmer kan lang voldruppelen, maar loopt op een bepaald moment gewoon een keer over. Wat we hierboven kunnen lezen, is opnieuw een bewijs dat er een aanmerkelijk verschil kan optreden tussen de dode letter van de wet en rechtvaardigheid.

[i] http://sta-pal.nl/2019/04/opstand-in-het-noorden/

[ii] https://www.lc.nl/friesland/Zandwinner-Smals-eist-voorrang-bij-Raad-van-State-24354480.html

.