De economische situatie in Europa ziet er niet goed uit. Het IMF geeft een slechtere economische voorspelling voor Rusland-afhankelijke landen en landen die last hebben van strakke financieringsvoorwaarden.
Volgens het IMF zullen twee van Europa’s grootste economieën – Duitsland en Italië – volgend jaar in een recessie (twee periodes van krimp achter elkaar) belanden. Het gevolg is dat mensen verarmen, minder kunnen uitgeven en wellicht hun baan verliezen. Een grauwe toekomst is aan de einder herkenbaar.
Dat de Duitse economie een stap achteruit doet, komt voor een groot deel door de afhankelijkheid van Russische energie. Voor de oorlog in Oekraïne kwam 55% van het gebruikte gas uit Rusland[i]. Onze oosterburen proberen die afhankelijkheid te verminderen en dat is geen gemakkelijke opgave. Daarnaast is Duitsland een exportland, met China als belangrijke handelspartner. Ook de Chinese economie is niet meer zo sterk als een decennium geleden en koopt minder uit het buitenland. Duitsland bevindt zich volgens het IMF “in het oog van de storm”.
Krimp van het BBP resulteert in afkeuring van regeringsbeleid, minder draagvlak binnen de samenleving en verlies bij de eerstvolgende verkiezingen. De Groenen zien het inflatie spook nu al door de Duitse straten waren en zoeken naar een oplossing om te voorkomen dat de economische neergang wordt vertaald in verlies bij komende verkiezingen. Die oplossing heeft Habeck, de minister van Economische zaken gevonden in het herdefiniëren van welvaart. Niet meer in BBP, maar hoe groen en inclusief resp. ecologisch, sociaal, rechtvaardig, innovatief en toekomstgericht de samenleving is.
Daarvoor heeft hij 34 indicatoren opgelijnd waarmee moet worden aangetoond wat de werkelijke status van de Duitse samenleving is: o.m. het aantal windturbines (niet relevant of ze doen wat ze moeten doen, als ze maar draaien); nitraatgehalte in het grondwater, gemiddelde nabijheid van openbaar vervoer (die voor het ene individu een ander gevoel oproept dan bij de andere). In feite vertaalt hij dat nu in zich goed voelen of welzijn. Omdat het zich goed voelen een nogal subjectief karakter heeft, kunnen in Duitsland miljoenen meetlatten ontstaan. Immers het zich goed voelen heeft niet alleen met persoonlijke inschatting te maken van de omgevingskwaliteit waarin de persoon leeft en werkt, maar vooral met de geldelijke ruimte om zich goed te kunnen voelen. Met economische en financiële factoren. De enigen die zich bij die vertaling goed zullen voelen, zijn politici van de Grünen, die op deze manier een aankomende politieke crisis denken te kunnen voorkomen.
Het is helder dat die vertaling alleen voor binnenlandse consumptie is, want geen zich respecterend land dat zijn zaken op orde heeft, gaat mee in die semantische waanzin. Ik zie dat al bij de eerstvolgende internationale bijeenkomst in Brussel waar de economische ontwikkeling op de agenda staat: “wij hebben 1000 windturbine parken en jullie? Geen, wij vertalen onze welvaart in BBP, maar leveren die windturbineparken stroom, hoeveel en aan wie?” Stilte bij de Duitse Minister van Economische Zaken; op die vraag had hij zich niet voorbereid. Hij probeert het nog een keer :”Iedere burger heeft bij ons wel een bushalte op 5 minuten afstand van huis en werk”. Hoeveel niet-productieve uren arbeid veroorzaakt het verplaatsen met het openbaar vervoer? Weer een pijnlijke stilte.
Habeck transformeert in een buutredner met slechte grappen die geen glimlach op het gezicht van het publiek kan toveren. Aan het einde van de dag is geld bepalend voor het zich goed voelen. Op alle hiërarchische niveaus van de samenleving. Ik ben benieuwd hoe die discussie verloopt als Berlijn gaat uitleggen hoe ver ze zijn met die NAVO ondernorm dat het Defensiebudget tenminste 2% van het BBP moet zijn?
[i] Ter vergelijking: in Nederland was dat 15%.