Ketikoti in Enschede

Was het de datum 1 juli (Ketikoti) of omdat D66 alvast nieuw electoraat aan wil trekken. Opvallend was wel dat juist de partij die niets met onze eigen cultuur heeft, nu ineens opkomt voor de Surinaamse cultuur.

Voetbal als cadeau van de hogere klasse

In de voortuin van villa Zonnebeek, eigendom van de textielfamilie Van Heek, werd op 6 september 1885 de aller-allereerste officiële voetbalwedstrijd in Nederland gespeeld. De teams van PW en EFC namen het toen tegen elkaar op. De teams bestonden uit textielarbeiders (EFC) en het andere team Prinses Wilhelmina (PW) werd aangevuld met enkele leden van de Britse delegatie uit Den Haag.

Beide clubs zijn voortgekomen uit de gelederen van ‘heerenclubs’ uit die tijd. ‘Heerenclubs’ waar de gegoede burgerij elkaar trof. Op andere plaatsen in Nederland kwamen de voetbalclubs voort uit de cricketsport. Ook zo’n sport voor de hogere klasse. Je zou dus kunnen zeggen dat met voetbal de hogere klasse ‘het volk’ veel ‘brood en spelen’ heeft gebracht.

PW en EFC fuseerden 3 jaar na de wedstrijd in de voortuin van villa Zonnebeek, maar bestaan tot op de dag van vandaag nog steeds als fusievereniging. EFC PW heeft het imago van de gegoede burgerij te zijn.

Segregatie in Enschede’s voetbal

Waar EFC PW dus het imago heeft voor de gegoede burgerij, heeft Enschede tal van voetbalclubs gehad en heeft die nog met elk een eigen imago. Een eigen cultuur zoals D66 dit benoemde in het raadsdebat. In Enschede was en is, als je het vanuit de politiek bekijkt, duidelijk sprake van segregatie.

Segregatie dat, als het op grond van ras is, ook wel ‘apartheid’ wordt genoemd. Het beleid dat leidt tot apartheid. Kijk alleen al naar het Nederlandse beleid in zowel het onderwijs als in de volkshuisvesting. Sterker nog, aan een gezonde vorm van apartheid is niets mis mee.

Enkele voorbeelden van clubs met een overduidelijk gesegregeerd ‘profiel’ uit de laatste 50 jaar:

• Union Deportiva Espanol Estudiantes Twente (UDEET), voor de Spaanse inwoners (fusie met Geel Zwart in 1996).
• VSV’50 (Vredestein Sport Vereniging), voor de werknemers van Vredestein (opgeheven in 1988).
• Mediterraneo, voor de Italiaanse inwoners.
• FC Suryoye (was voorheen (tot omstreeks 2010) Mediterraneo), voor de Suryoye gemeenschap.
• FC Aramea, voor de Armeniërs.
• FC het Centrum, voor de woonwagengemeenschap.
• TVV, voor de Turkse gemeenschap.

En dan laat ik de clubs die overduidelijk elk een eigen profiel hadden, maar niet meer bestaan buiten beschouwing. Dit zijn onder meer:

FC Flamingo’s (opgeheven in 1980), UDEET/Geel Zwart (opgeheven in 1998), DTO (opgeheven in 1993), Roombeek (opgeheven in 1999), BSC’45 (gefuseerd in 2002 met Unisson en is nu BSC Unisson), Dolphia (opgeheven in  2004), v.v. Glanerbrug (failliet in 2014), Enschedese Boys (opgeheven in 2017), Zuid Eschmarke (opgeheven in 2020).

Gezonde derby’s

Schreeuwende supporters, fikkende fakkels en razende rivaliteit. In het betaalde voetbal in Nederland een redelijk onbekend fenomeen; de stadsderby. In het Enschedese amateurvoetbal kennen we ze wel maar vanwege ‘ons kent ons’ blijft het – buiten de wat ‘kortere culturele’ lontjes – overwegend bij wat ‘jennen’ aan de bar.

Alom bekend zijn dan ook de BBQ bij TVV en SVV en drank die in ruime mate vloeit in de voetbalkantines zoals het Twentse Ros toernooi van het inmiddels opgeheven Enschedese Boys en het Marinus Goedharttoernooi van UDI. En dat, ondanks het mogelijk ophouden te bestaan van SVV de BBQ daar niet meer aangaat en het toernooi om de Sranang Cup na 31 edities misschien niet meer wordt gespeeld op het wethouder Horstmanpark.

Dat is niet vanwege de cluster opgave. Zie het als resultaat van integratie. En wellicht door de ‘ons kent ons’ cultuur, de Surinaamse BBQ en het toernooi om de Sranang Cup een welkom kan worden geheten bij een van de andere clubs. En anders houdt het toernooi, en ook de club op te bestaan. Zie de Enschedese Boys en het Twentse Ros toernooi, die hadden zelfs een langere historie.

Minder clubs, zeker als de ledenaantallen afnemen, is in financieel opzicht gezond. Voor zowel clubs als gemeente. Bijkomend voordeel: het kan de aanzet zijn dat Enschedese voetbalclubs op het hoogste amateurvoetbal niveau in Nederland weer een rol van betekenis gaan spelen.

Op termijn zal het resultaat zijn dat Enschede juist wel het fenomeen ‘stadsderby’ gaat beleven. De ratio moet het echter gaan winnen van de emotie. Daarna kunnen we echt gaan bouwen aan een ’topsportklimaat voor alle niveaus.

Wat dat betreft heeft Verbindend Enschede in het verleden meermaals de richting aangegeven. Het is daarnaast nu aan de ‘oppositie’ om ervoor te zorgen dat de ‘niet’ MFSA’s niet worden vergeten!

Conclusie

Al met al is de opzet van de MFSA’s en de plek voor clubs die levensvatbaar zijn prima geregeld. Heeft de wethouder uiteindelijk een prima nieuw uitgangspunt gecreëerd voor (voetbal-) clubs die levensvatbaar zijn. Wat dat betreft een groot compliment.

Een smet was wat mij betreft dan ook de compleet idiote typering (de wethouder is een oud FC Twente hooligan) van de fractievoorzitter en enig raadslid van FvD. Los van wat er is mis is aan een echt rood FC-T hart. Tot nu toe heeft de beste man werkelijk niets gepresteerd. Ik vraag me af met welke intentie deze FvD’er deze raadsperiode in is gegaan.

Wat me ook verbaasde was de opstelling van Enschede Anders. Zij gaven in de stemverklaring aan tegen te stemmen vanwege schending van het verenigingsrecht. Bij deze clusteropgave gaat het echter in hoofdzaak over voetbalverenigingen. Dus ook de voetbalvereniging SVV. 

Een voetbalvereniging moet voldoen aan de licentievoorwaarden van de KNVB. Voldoe je daar niet aan, dan mag je niet deelnemen aan de voetbalcompetitie en ben je in die zin ook geen officiële voetbalvereniging.

Je zou wel door kunnen gaan als ‘culturele vereniging’. Even als voorbeeld: de Surinaams culturele vereniging. Deze clusteropgave heeft dus niets van doen met schending van welk verenigingsrecht ook.

Een suggestie

Verbindend als ik ben. Misschien, mocht SVV onverhoopt geen bestaansrecht meer hebben als officiële voetbalvereniging. Dit omdat ze niet voldoen aan de licentie voorwaarden van de KNVB. Maar wel door willen gaan als Surinaams culturele vereniging.

Misschien is het dan een idee voor Enschede Anders om de politieke verbinding met D66 te zoeken. Kijk samen met onze inwoners van Surinaamse afkomst of er niet een Ketikoti festival kan worden gerealiseerd. Het lijkt mij persoonlijk een mooie aanvulling voor Enschede. En blijft ook in Enschede de zo gewenste Surinaamse cultuur bewaard.

Voorwaarde en politiek kader voor de subsidieaanvraag wat mij betreft wel. Geen gezanik over slavernij excuses en geen extra verplichte vrije dag.

Erwin Versteeg is zelfstandig ondernemer en sinds maart 2018 voorzitter van ‘Verbindend Enschede’. De columns die hij schrijft, zijn op persoonlijke titel en bedoeld om een discussie op gang te brengen. Onderwerpen in de columns zijn lokaal, landelijke, geopolitiek of maatschappelijk, en daarmee lokaal en/of landelijk mogelijk geen onderdeel van hun (politieke-) verkiezingsprogramma.

.