Baby boomers vreten de pensioenpot op*

Dat krijgen we regelmatig te horen tijdens feitenvrije discussies die gevoed worden door anekdotische informatie, overlevering verhalen en onderbuikgevoelens. Tijdens die discussies hoor je niemand vragen of die beschuldiging gestaafd, onderbouwd wordt met feiten die voor iedereen begrijpelijk zijn.

*) Vrij naar Frits Bosch.

Nee, dat kunnen ze niet en dat willen ze niet, want dan slaan ze de bodem uit hun beschuldigingen weg en vliegt de hele redenering als een zeepbel de wijde wereld in. Mocht men de redenering van een lid van de woke gemeenschap om die reden niet geloven dan wordt die tegendenker geconfronteerd met de gebruikelijke storingsreactie en vliegen de verwijten over de tafel: racist, fascist, rechts-extremist etc.

Laten we voor de duidelijkheid van de discussie eerst de verschillende generaties onderscheiden.

Baby Boomers: geboren tussen 1946 en 1964;
Generatie X: geboren 1965 en 1980;
Generatie Y: geboren tussen 1981 en 1994: de ‘Millenials’;
Generatie Z: geboren na 1994

De algemene gedachte die bij andere generaties leeft en versterkt wordt door incompetente politici, stemming makende media en gesubsidieerde rekeninstanties, luidt: “de boomers hebben het fantastisch, de generaties daarna hebben het moeilijk”. Die feitenvrije uitspraak rolde onlangs ook uit de mond van Peter van Mulligen, directeur van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en lid van de Generatie X. Hij misbruikte zijn positie om stemming te maken tegen de babyboomer generatie. Misbruikte, omdat hij die uitspraak niet wilde of kon onderbouwen en door zijn positie toch het grote publiek wilde overtuigen dat zijn observatie de enige juiste zou zijn. Hij is van het CBS en dan zal het wel juist zijn?

Naoorlogse welvaartsopbouw

Baby Boomers hebben keihard gewerkt om na de chaos van de Tweede Wereldoorlog de zaken in Nederland weer op orde te krijgen. Dat is prima gelukt. Ze hebben samen met de oudergeneratie 60 tot 80 uur per week gewerkt om invulling gevend aan Pensioen en Spaarfondsenwet van 1952 en diens opvolger de Pensioenwet van 2007, een pensioenpot van circa € 1700 miljard op te bouwen. Een deel van die boomers kon na jaren buffelen een hypotheek afsluiten voor een eigen huis en moesten daar maandelijks een aardig bedrag aan hypotheek rente opzij leggen. In de jaren ’70 en ’80 van het vorige millennium bivakkeerde die rente boven de 10% en pas rond het millennium daalde die naar rond de 4%. Wat dat betreft hebben de op de babyboomer generatie volgende generaties bij het sluiten van een hypotheek een beter bod gekregen.

In de meeste gevallen is het huis afbetaald of bijna afbetaald en dus zitten de boomers er volgens de jongere generaties warmpjes bij. Voor het gemak worden de offers vergeten die de boomers hebben gebracht om welvaart en welzijn binnen de Nederlandse grenzen op te stuwen om een volgende generatie een beter start te geven dan zijzelf hebben gehad. Ook wordt vergeten dat het boomer kapitaal hoofdzakelijk in de stenen van het huis zit. Van stenen kun je niet eten en ook kun je daarmee geen voedsel, auto, kleding kopen. Het huis is dus na 30 jaar (deels) afbetaald, de actieve arbeidsperiode ligt achter hen en het wordt tijd om in de postactieve periode van het “leven te genieten”. Dat valt voor sommige bejaardensegmenten nogal tegen. Niet door eigen schuld, maar door de merkwaardige fratsen van de huidige politieke generatie waar competentie, empathie en menselijke maat onbekende grootheden zijn geworden. Nu pas komt de boomer generatie ook tot ontdekking dat zij op pensioengebied decennia tekort gedaan zijn. Plat gezegd: een oor aan genaaid zijn.

Malafide overheidspraktijk

Het gerucht dat het kabinet Lubbers III een greep in de spaarpot van de samenleving had gedaan, deed al jaren de ronde. Tot voor kort bleek niemand geïnteresseerd te zijn dan wel kon niemand door het politieke bastion breken om uit te leggen wat er daadwerkelijk was gebeurd. De samenleving moest wachten totdat Hennie Kemner er in 2019 eindelijk in slaagde om via de WOB procedure de noodzakelijke informatie boven tafel te krijgen. Uit het onderzoek van Kenmer blijkt dat de Kabinetten Lubbers III en Kok I met behulp van de Uitnamewet ook wel jatwet genoemd, tientallen miljarden guldens verduisterd heeft. Lubbers III verlaagde jaar in jaar uit de werkgeversbijdrage aan de pensioenen en in 1992 was de achterstand op de premiebetalingen opgelopen tot f 32,86 miljard m.a.w. de ABP pensioen kas[1] vertoonde een tekort van f 32,86 miljard. Geld dat aan de pensioengerechtigden is onthouden.

Bovendien eigende de overheid zich onder Kok I nog eens 3 miljard gulden van het vermogen voor het bovenwettelijke deel van de invaliditeitspensioenen toe. Omdat de overheid van mening was dat ook het ABP net als andere pensioenfondsen onder de pensioenwet moest vallen, werd het ABP in 1996 geprivatiseerd. Vanaf dat jaar draagt het ABP bestuur – vertegenwoordigers van vakorganisaties – de verantwoordelijkheid voor de pensioenuitvoering. De overheid doet mee in de rol van werkgever. Door dat besluit wordt het innen van premies, beleggen en pensioenuitkering gescheiden van pensioenregelingen. In 1996 maakt de overheid een bedrag van Hfl. 194,9 of € 88,4 miljard over en dat is ruim Hfl. 35 of € 15 miljard te weinig. Een bedrag dat dus aan de financiële reserves van het pensioenfonds onttrokken is.

Volgens Ad Broere zijn de roofpraktijken van de overheid via het ABP nog jaren door gegaan. Daarvoor werd de wettelijke bepaalde rekenrente gebruikt, die ontleend is aan staatsobligaties. Het ABP heeft een rendement op zijn investeringen van ongeveer 7%, maar moet voor de kapitaalgroei de wettelijke 2% gebruiken. In feite groeit het kapitaal van het ABP veel meer dan is toegestaan en het geld dat “over“ is (die 5%) valt volgens Broere in de reserves waarmee de regering leuke dingen kan doen: financieren van zijn binnen – en buitenlandse hobby’s. Een van die leuke dingen is de bijdrage aan de EU Stabiliteitsmechanisme ad € 40 miljard en dat bedrag wordt uit het pensioenfonds betaald.

De bovenstaande informatie en bedragen zijn bevestigd door de heer Frijns die in de jaren ´90 Directeur Beleggingen van het ABP was. Bovendien verklaarde deze voormalige Directeur dat tot 1996 niet genoeg geld binnen is gekomen om de VUT regeling[2] te financieren. Die regeling werd deels betaald uit het benodigde beleggingsrendement voor de pensioenen. Volgens zijn schatting gaat het om een bedrag van rond € 10 miljard. Als al de genoemde bedragen omgerekend worden van guldens naar euro’s (stand van de euro in 2019) dan is sprake van een overheidsdiefstal van rond de € 80 miljard.

Nieuw pensioenstelsel voorstel

Het is echter nog niet gedaan met malafide regeringspraktijken. De door het Kabinet Rutte III voorgestelde hervorming van het pensioenstelsel kan verstrekkende gevolgen hebben voor het beleggingsbeleid van pensioenfondsen: €500 miljard kan een andere bestemming krijgen resp. verdwijnt plotseling uit de pensioenpot. De hervorming betekent de overgang van een defined benefit systeem (gegarandeerde uitkering) naar een defined contribution systeem (uitkering op basis van beleggingsresultaten). Door de geboorte explosie van de jaren ’60 (babyboomer generatie) en in het verlengde de oplopende vergrijzing in het tweede decennium van de 21^ste eeuw en de demografische verschuiving (door de ongecontroleerde immigratie uit moslim – en Afrikaanse landen) krimpt het volume pensioen – en AOW trekkers in de loop der jaren. Daartegen over staat dat door het ongecontroleerde migratiebeleid de druk op de sociale voorzieningen groeit.

Volgens de pensioendeskundigen van het FNV zal door het voorgestelde nieuwe pensioenstelsel de pensioengerechtigden opnieuw geen zeggenschap hebben op het door hen ingebrachte geld: het collectief gespaarde, uitgestelde loon van € 1700 miljard. In het verlengde daarvan zal er grote onzekerheid zijn over het indexeren, is de overgang van uitkeringsregeling naar premie regeling kostbaar; zal de overgang jaren duren en zal bij overdracht van pensioenopbouw naar het nieuwe stelsel zeker resulteren in kostbare beroepsprocedures[3].

Decennia tekort gedaan

Behalve het verwijt dat de boomers het goed hebben en opvolgende generaties op de blaren moeten zitten, wordt ook vaak gehoord: “Ja maar de pensioenpot is zo direct leeg en voor ons is er dan niets meer over”. De gebruikelijke dooddoener. Die € 1700 miljard werden tot nu toe goed beheerd, maar de pensioenen van de boomers werden nooit aangepast aan de inflatie en zijn decennia gekort ten gunste van komende generaties. Tot 2022 werd nooit een inflatiecorrectie toegepast en dus hebben boomers nooit een voordeel gehad van de gigantische rendementen. De gemiddelde gepensioneerde bij het ABP is de afgelopen tien jaar daardoor maximaal €15.000 euro misgelopen. Dat geld is niet uitgekeerd. Niet, omdat het er al die jaren niet was, maar omdat de rekenregels van De Nederlandse Bank dat verboden.

De AXA IM beheert die pensioenpot van €1700 miljard, de grootste pensioen reserves van Europa. Volgens Pieter Lakeman en Arno Wellens maakt de DNB echter de bovengenoemde €500 miljard pensioenreserves onzichtbaar. Kijk HIER maar eens. Ook is het opmerkelijk dat het ambtenaren pensioenfonds (ABP)[4] decennia niet heeft geïndexeerd, maar in 2020 wel € 1,5 miljard aan ‘prestatiebonussen’ heeft uitgegeven (45% meer dan in 2019!) aan bedrijven die een deel van het pensioen vermogen beleggen. Blijkbaar hebben die bedrijven het zo goed gedaan dat het ABP vermogen aanzienlijk gegroeid is, maar indexeren om moverende redenen niet is gedaan?

Bejaarden die een rad voor de ogen gedraaid wordt gedraaid, blijken gewild nieuws te zijn. Een traan voor de camera, een snik op de radio, een triest verhaal in de krant. Als echter 800.000 gepensioneerden door de Staat via het ABP, het op één na grootste pensioenfonds in de wereld, jaar in, jaar uit met een rekentruc worden bedonderd en bestolen, dan kraait er geen haan naar. Pensioenfondsen moeten van De Nederlandse Bank doen alsof ze arm zijn, maar dat zijn ze allerminst. Er zit voldoende in de pensioenpot om de volgende generaties in de postactieve periode te kunnen compenseren. Welke berekening ook gemaakt wordt: ons pensioenvermogen gaat nooit meer op. Het zijn juist de boomers die door de overheid geplaagd werden met pensioenverlies.

Het is schandelijk om te beweren dat jongeren over vijftig jaar een lege pot vinden. Als er 1% procent rendement gemaakt wordt op de totale pensioenpot in Nederland, dan komt er elk jaar tussen nu en Sint Juttemis meer geld binnen in de vorm van premie en rendement dan eruit gaat aan pensioenuitkeringen. Toch dreigde de Minister-president in 2019 tijdens de Algemene beschouwingen dat vanaf 2020 pensioenkortingen onvermijdelijk zouden zijn: “de vermogens van de pensioenfondsen zijn verdubbeld, maar dat de verplichtingen zijn verdrievoudigd. Dus: kortingen op pensioenen kunnen niet worden uitgesloten”. Experts benadrukten dat hij absoluut geen verstand heeft van de werking van het pensioenstelsel en voorlas wat hogere ambtenaren op papier hadden gezet. Doemdenken om mensen angst aan te jagen is in zijn 4311 dagen regeerperiode een tweede natuur geworden.

De Baby Boomers staan op de drempel van leven naar dood en dus gaat de hele pensioenpot over naar de generatie X van Peter van Mulligen. Deels naar de generatie Y, de Millenials, omdat een deel van de generatie X ook in het spoor van de baby boomers de weg naar de hemelpoort zijn ingeslagen. De generaties X en Y krijgen op termijn een zak geld in de schoot geworpen. Zonder daar ooit een poot voor uitgestoken te hebben. Ze moeten daarom eindelijk ophouden met feitenvrij gejank over de relatie babyboomers-pensioenen.

[1] Het vermogen bedroeg in 2012 €235 miljard en verzorgt de pensioenen van de ambtenaren bij de overheid en werknemers in het Onderwijs.

[2] Regeling waarmee werknemers destijds met vervroegd pensioen konden gaan met behoud van salaris en pensioen opbouw.

[3] Zie document „ Gestolen Pensioen (verkorte versie) d.d. 2 maart 2021.

[4] De pensioenpot was in 2017 ruim €404 miljard, actuelere gegevens zijn er niet.