En dan krijg je de vraag: “welk gevoel overheerst?” Want heeft het volk gekozen of de bourgeois en heeft de politieke elite gewonnen? Het waren de ‘landelijke’ politieke leiders – die de afgelopen jaren duidelijk geen leiders zijn geweest – die de gemeenteraadsverkiezingen probeerden te beïnvloeden. DENK heeft uitgezocht dat D66 € 600.000 heeft uitgegeven om 3.723 verschillende Google advertenties te laten draaien.
Vertaal dat naar ‘kansengelijkheid’ en bedenkt daarbij dat wij op Google € 0,00 hebben uitgegeven voor deze ‘advertentie’. Onze website bezoeken zijn booming, op facebook hadden we de laatste weken een berichtenverkeer van 43.030. We zijn met 1519 volgers de tweede politieke partij op facebook in Enschede. Dan kan ik ondanks alles alleen maar aangegeven dat we TROTS zijn op ons resultaat. Het was echter overduidelijk niet genoeg! We zullen intern ook echt moeten analyseren wat daarvan de reden is.
Ik blijf er ook van overtuigd dat de landelijke politiek voorwaarden kan scheppen, maar verschil maken gebeurt in de werkelijkheid lokaal. Het is samenwerking tussen partijen -met respect voor lokale identiteit en soevereiniteit- dat zorgt voor echte verandering.
Zoals ik het zie zijn landelijke partijen lokaal afgerekend op hun gedrag. Dat is wat mij betreft de bevestiging dat een politieke samenwerking met behoud van lokale identiteit en een vorm van soevereiniteit kansrijk is. Wat je nu lokaal ziet is stuivertje wisselen. Het verlies van de VVD en het CDA (samen 382 zetels) en de PVV (-11) zie je niet terug in de winsten van JA21 (2) BVNL (17), FvD (45) en de SGP (32).
Als je deze cijfers echter wat nader bekijkt moet je ook constateren dat BVNL Tilburg (lijst Smolders) van 10 naar 6 gaat en dus in werkelijkheid 4 verliest. En dat de geclaimde stemmen winst van FvD niet in de buurt van de 75 zetels die de PVV (nu -11) behaalde toen die zijn de intrede maakten bij de gemeenteraadsverkiezingen.
Dat is vertaald naar waar het lokaal over gaat; de daadwerkelijke woningbouw, waar komen nieuwe sportvelden en waar worden huizen gebouwd. Veiligheid, criminaliteit en openbare orde, zwerfafval en diftar, werkgelegenheid, ondernemersklimaat, armoedebestrijding, WMO-jeugd- en ouderenzorg, verkeer en parkeerlasten, inspraak en burgerparticipatie.
De raakvlakken en grote verschillen tussen de landelijke politieke partijen: asiel en immigratie, duurzaamheid en milieu. De grote gemene deler: financiën (hoe kom ik aan het geld en waar besteed ik het dan aan). Als gemeente krijg je voornamelijk de uitvoering van de landelijke partijbazen opgedragen. De lage opkomst kan dan ook worden gezien als een afkeer die wordt uitgesproken jegens de landelijke politiek. En omdat landelijke partijen toch nodig zijn om een meerderheid te behalen (uitzondering als in Barendrecht daargelaten) zal de samenwerking met raadsleden die een politieke carrière willen noodzakelijk zijn. In veel gemeenten kunnen dan ook zomaar zowel de coalitiegesprekken als de samenwerking de komende 4 jaar zeer problematisch worden. De ontwikkelingen in Enschede zal ik dan ook met gepaste interesse volgen.
De winst voor de lokale partijen (660 zetels) is dan wel weer goed te verklaren. En dat met een opkomstpercentage 50,4% (in mijn stad Enschede zelfs 45.3%) hetgeen inhoudt dat er op veel plekken zelfs geen democratische legitimiteit is… Dan concludeer ik dat niet alleen de kloof tussen de inwoners en politiek groter wordt. Ook de kloof tussen lokale en landelijk politiek wordt groter. Want alleen BVNL en de Boer Burger Beweging kennen een constructie waarin openlijk sprake is van een samenwerking. Voor de PVV en het FvD is daar mogelijk dus grote winst te behalen.
Zeker nu het normaal gesproken lokaal wel sterk verankerde CDA blijft aanmodderen. De VVD blijft de eigen waarheden aaneenrijgen, Mark Rutte is inmiddels de dienaar van Sigrid Kaag, die een EU speech belangrijker vindt dan Nederlanders de hun energierekening niet meer kunnen betalen.
Juist daarom is het ook zo belangrijk dat het niet de landelijke partijen zijn die bepalen wat er lokaal wordt gedaan. Zonder dat je het gemeenschappelijke belang uit het oog verliest moet er wel een gezonde spanning zijn tussen wat het volk werkelijk wil en wat de landelijke politieke zou willen geven qua ruimte en middelen.
Ik heb wel geleerd dat haast in de politiek een slechte raadgever is. Maar de snelheid en wijze waarop staatskritische mensen worden aangepakt geven toch te denken. WOB-documenten laten zien hoe de informatieverzameling/bestrijden van mensen, die zich niet conformeerden aan het verhaal van het RIVM, werd georganiseerd. Ook defensie is daar actief bij betrokken. Het is veel meer dan onschuldige informatieverzameling.
Terug naar onze verloren gemeenteraadsverkiezingen. We hebben als team gestreden. Ik ga nu niet zeggen als ‘kleine partij’ waren we niet opgewassen tegen de grotere. Geen inhoudelijk of diepgaande analyse op de uitslag, niet klagen over de lage opkomst. Het is simpel, (in mijn geval) Enschede heeft gekozen. Zowel intern als extern zullen we de komende periode proberen te analyseren wat er niet goed was.
Persoonlijk heb ik veel in de politiek geïnvesteerd, veel bijzondere mensen mogen ontmoeten en zal nu op zoek moeten naar een nieuwe invulling. Wat overheerst is toch dankbaarheid dat ik voor veel Enschedeërs toch iets heb kunnen betekenen. Met passie en hart voor mijn stad en de inwoners heb ik het gedaan. Geweldig dat toch zoveel mensen op ons hebben gestemd. De uitslag is echter de uitslag en wat rest is de scherven bij elkaar vegen, ‘uithuilen’ en de draad weer oppakken. Hopelijk komt (en zie) ik snel iets op mijn pad. Wat dat zal zijn, de toekomst zal het leren.
Ik wil dan ook iedereen bedanken voor jullie stem en steun!
Nooit opgeven, niets doen is geen optie. Enschede is het waard!
**********
Erwin Versteeg is zelfstandig ondernemer, raadslid in de Gemeente Enschede en sinds maart 2018 en voorzitter van ‘Verbindend Enschede’. De columns die hij schrijft, zijn op persoonlijke titel en bedoeld om een discussie op gang te brengen. Onderwerpen in de columns zijn lokaal, landelijke, geopolitiek of maatschappelijk, en daarmee lokaal en/of landelijk mogelijk geen onderdeel van hun (politieke-) verkiezingsprogramma.