Koud was mijn eerste artikel over dit onderwerp op deze site gepubliceerd, of de Universiteitskrant van Groningen wist de aangekaarte probleemstelling te bevestigen met de vraagtekens die geplaatst worden bij de komst van prof. dr. Paul Cliteur naar de Nacht van de Filosofie.[i] Cliteur is hoogleraar aan de Universiteit Leiden, rechtsgeleerde en filosoof, en wordt als als voorzitter van het wetenschappelijk bureau van Forum voor Democratie klaarblijkelijk als controversieel beschouwd.
Blijkbaar is dat problematischer dan de universitair docent drs. Corné Hanssen van de Universiteit Utrecht, die het bestond om naar aanleiding van de enorme winst van Forum bij de verkiezingen voor Provinciale Staten een Facebookbericht te plaatsen met de vraag “Volkert, waar ben je?”; overigens niet zijn eerste bericht in die trant, want al eerder had hij in een soortgelijke context een opmerking geplaatst over het lidmaatschap van een schietvereniging. Als men zijn vakgebieden in ogenschouw neemt, doet dat bij kritische lezers waarschijnlijk toch wel de wenkbrauwen fronsen.[ii] De universiteit heeft hem dan ook op non-actief gezet hangende het onderzoek naar zijn uitlatingen, waarvoor hij inmiddels zijn excuses heeft aangeboden. De vraag in dezen is of hij wel oprecht is in zijn verontschuldigingen; ik denk dat ik het antwoord wel kan raden.
Maar de bedreiging van het vrije woord, althans als het niet-linksdenkenden betreft, gaat verder. Naar aanleiding van de gruwelijke aanslag op moskeebezoekers in Nieuw-Zeeland had de belangrijkste Nieuw-Zeelandse boekhandelketen, Whitcoulls, besloten om de werken van Jordan Peterson niet meer te verkopen, omdat Jordan Peterson naar hun mening een wegbereider voor rechtse ideologieën is.[iii] Een op zijn zachtst gezegd merkwaardige beslissing, omdat Hitlers Mein Kampf nog wel steeds verkocht werd. Daarnaast trok de prestigieuze universiteit van Cambridge een visiting fellowship van Peterson in, omdat hij geposeerd had op een foto met een man die een t-shirt droeg met de tekst “I’m a proud Islamaphobe”. Cambridge liet weten deze casual endorsement by association absoluut niet te ondersteunen. Het is maar net hoe je iemand wilt wegzetten. Whitcoulls heeft overigens bekendgemaakt de boeken van Peterson weer in het assortiment op te nemen, maar op dit moment uitverkocht zijn.
Feit is in ieder geval, dat er heden ten dage merkwaardige zaken spelen op de universiteiten, die weinig tot niets te maken hebben met de werkplaatsen van wijsheid die ze eigenlijk behoren te zijn, maar waarmee wordt omgegaan alsof ze de normaalste zaak van de wereld zijn. De uit de gereformeerde gezindte voortgekomen Vrije Universiteit in Amsterdam, die naar eigen zeggen inclusiviteit en diversiteit voorstaat, maar wel gebedsruimtes met gescheiden ingangen voor mannen en vrouwen invoert. Genderneutrale toiletten, terwijl bijvoorbeeld moslima’s er helemaal niet op zitten te wachten dergelijke ruimtes met mannen te moeten delen. De invoering van louter vegetarische menu’s op de Universiteit Utrecht: wie toch vlees wil, moet dit met een formulier apart bestellen. De aanstelling van diversity officers.[iv] Met puppy’s knuffelen tegen examenstress op de Universiteit van Amsterdam.[v] Safe spaces om jezelf te kunnen beschermen tegen onwelgevallige meningen.[vi] Wie een beetje op internet gaat surfen, kan een hele waslijst aan artikelen vinden met dit soort malligheid. Ik ben zo vrij geweest om naast de referenties een lijstje extra links voor de geïnteresseerde lezers toe te voegen.
Van iemand die naar een universiteit gaat, of dat nu als hoogleraar, als universitair docent, als onderzoeker of als student is, mag verwacht worden dat hij beschikt over een zekere intellectuele bagage en dus over de capaciteiten om dat werk te doen of die studie te volgen. Wie dat níet heeft, of er niet op een intelligente wijze mee weet om te gaan, heeft op een universiteit niets te zoeken en dat staat helemaal los van geslacht, huidskleur, geloofsovertuiging, geaardheid, partijlidmaatschap, eetpatroon, kledingkeuze of allerlei andere irrelevante aspecten.
Door de
berichtgeving van met name de laatste tijd lijkt het er echter wel heel sterk
op dat juist het tegendeel van het bovenstaande belangrijker gevonden wordt. En
met dergelijke flauwekul moesten we maar eens heel snel ophouden, simpelweg
omdat het van nul generlei meerwaarde is voor de resultaten van universitair
onderwijs en onderzoek. Soms is het toereikend gewoon je gezond boerenverstand
te laten werken. En durf eens op ‘ontvangen’ te staan in plaats van op ‘zenden’
en open te staan voor andere standpunten en meningen, in plaats van meteen
huilend The Wall op te trekken.
[i] https://www.ukrant.nl/filosofen-boos-over-komst-paul-cliteur/
[ii] https://www.uu.nl/medewerkers/CAEMHanssen
[iii] http://www.neuepresse.de/Nachrichten/Medien/Neuseelaendische-Buchlaeden-verbannen-Bestseller-Autor-Jordan-Peterson
[iv] https://www.trouw.nl/samenleving/de-uva-wordt-geen-safe-space-~a3a8ab99/
[v] https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/puppy-s-knuffelen-tegen-stress-in-amsterdam-gebeurt-het-ondanks-kritiek~b5dc0b42/?referer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2Furl%3Fsa%3Dt%26rct%3Dj%26q%3D%26esrc%3Ds%26source%3Dweb%26cd%3D1%26cad%3Drja%26uact%3D8%26ved%3D2ahUKEwjIxbmEoqLhAhVCCewKHX2WDMEQFjAAegQIAxAB%26url%3Dhttps%253A%252F%252Fwww.volkskrant.nl%252Fnieuws-achtergrond%252Fpuppy-s-knuffelen-tegen-stress-in-amsterdam-gebeurt-het-ondanks-kritiek%7Eb5dc0b42%252F%26usg%3DAOvVaw22vGQvWNZzGLVOVuNpyHrr
[vi] https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/ook-hier-begint-de-mallotige-term-safe-space-wortel-te-schieten~b67e1b37/
https://universonline.nl/2018/05/02/de-universiteit-geen-safe-space-2
.