We Are Here-woordvoerder Khalid Abdou Jone krijgt een verblijfsvergunning. De 34-jarige Soedanees moest er liefst zestien jaar op wachten. Dat heeft Jone laten weten, zo meldt de Amsterdamse lokale omroep AT-5. Hij kon het nauwelijks geloven toen hij gisteren de email kreeg. Na zestien jaar, nadat hij in 2002 vluchtte uit Soedan voor oorlog, is hij erkend als vluchteling.
Jone vertelde het meteen aan de overige leden van de op zijn zachtst gezegd controversiële We Are Here-groep, die volgens AT-5 “nog wel in onzekerheid moeten leven”, die door deze statusverandering alleen maar nóg groter is geworden. Er was namelijk al een zekerheid: ze waren uitgeprocedeerd. Ze waren klaar. Ze kregen geen asiel. Ze moesten weg. Dat deden ze niet. Met als gevolg een opeensomming van kraken, fysiek geweld en andere vergrijpen. En iedere keer ontsprongen zij de dans. ”Dit laat ook aan de anderen zien dat er hoop is, al duurt het wel heel lang”, meldt AT-5. En dat was nu juist níet de bedoeling: ze zijn uit-ge-pro-ce-deerd. Dat betekent, dat het klaar is. Dan zijn er geen procedures meer mogelijk. De vraag is dan ook, waarom deze in 2002 op 18-jarige(!) leeftijd naar Nederland gekomen West-Soedanees na 16 jaar als uitgeprocedeerde dan ineens wèl een verblijfsvergunning krijgt.
Daarnaast is het de vraag onder welke omstandigheden Jone in 2002 uit West-Soedan is gekomen; de burgeroorlog brak in 2003 in het West-Soedanese Darfur uit. Daarmee is natuurlijk niet gezegd dat er daarvóór niets aan de hand was, maar feit is wel, dat er in de voorafgaande periode een opstand van Zúid-Soedanese rebellenlegers tegen het autoritair-islamitische bewind van president (sinds 1993!) Omar al-Bashir had plaatsgevonden, waarover in 2002 juist vredesbesprekingen waren gestart. Dat je niet terugwilt naar Darfur als daar een burgeroorlog plaatsvindt, valt maar al te goed te begrijpen. Op 14 juli 2008 maakte hoofdaanklager Luis Moreno van het Internationaal Strafhof in Den Haag bekend een arrestatiebevel te willen laten uitvaardigen tegen Al-Bashir, die persoonlijk verantwoordelijk zou zijn voor genocide in het conflict in Darfur. Geschat wordt dat er zeker 300.000 mensen zijn vermoord, wat door de Soedanese regering ten stelligste wordt ontkend; die zegt dat het ‘slechts’ om 10.000 mensen gaat.
Noot tussendoor: afgelopen week is door de VN-Veiligheidsraad bekendgemaakt dat de VN en de Afrikaanse Unie hun troepenaanwezigheid in Darfur gaan halveren[i] en dat de tweede vice-president van Soedan, Hasabo Mohammed Abdelrahman, het Soedanese ministerie van Defensie heeft opgedragen zorg te dragen voor de veiligheid van naar huis terugkerende vluchtelingen.[ii]
Dan nog blijven er onduidelijkheden over, waaronder 1. via welke weg Jone naar Nederland is gekomen en wat het eerste veilige land was dat hem kon opvangen; 2. wat de reden was, dat Jone in eerste instantie geen verblijfsvergunning kreeg; 3. waarom hij als uitgeprocedeerde niet is uitgezet; 4. waarom hij, deel uitmakend van een gezelschap, dat zich doorlopend aan strafbare feiten en overtredingen schuldig maakte – dus de facto een criminele organisatie – klaarblijkelijk niet is vervolgd en berecht en 5. waarom hij als uitgeprocedeerde(!) na 16 jaar, grotendeels als illegaal met een reeks aan vergrijpen op zijn kerfstok, alsnog een verblijfsvergunning krijgt. Klein detail: hoe kan het daarnaast eigenlijk dat hij e-mail heeft?
Het mag als wel bijzonder toevallig worden gezien dat de website van het Algemeen Dagblad heden meldde dat Nederland waarschijnlijk meer ‘asielzoekers’ moet opnemen.[iii] Ik ben – ook als student rechtsgeleerdheid – dan ook bij-zón-der benieuwd naar de procedure die tot het resultaat van een verblijfsvergunning voor Jone heeft geleid, ook al was hij al lang en breed uitgeprocedeerd en dus illegaal. Totdat ik dat weet – wie een link heeft van een vonnis, uitspraak, procedure of wat dan ook: ik houd mij zeer beleefd aanbevolen – zal ik mij enorm blijven verbazen over deze gang van zaken met merkwaardig en wat mij betreft ongewenst resultaat, waaruit maar één conclusie getrokken kan worden: misdaad loont.
[i] https://www.miamiherald.com/news/nation-world/article214833600.html
[ii] https://reliefweb.int/report/sudan/sudan-defence-ministry-ordered-protect-returnees-darfur
[iii] https://www.ad.nl/binnenland/rechter-opname-minder-asielzoekers-mag-niet~a1772a7e/