De opkomst van The Intellectual Dark Web in Nederland

Eind 2017 kwam voor het eerst het begrip “Intellectual Dark Web” [https://www.nytimes.com/2018/05/08/opinion/intellectual-dark-web.html] in opkomst, nadat wiskundige en rechterhand van Peter Thiel, Eric Weinstein, deze term voor het eerst gebruikte. Weinstein doelt hiermee op de aan invloed winnende groep opiniemakers en intellectuelen die met hun gesprekken en interviews op het internet (vooral YouTube), het open debat en de vrijheid van meningsuiting een boost geven.

Afb: Pixabay

Een van de centrale karakters in deze groep (die geen officiële lidmaatschapskaartjes uitdeelt) is Joe Rogan. Joe Rogan is een comedian en vechtsporter die elke week meerdere podcasts maakt, die gemakkelijk 2 tot 3,5 uren kunnen duren per aflevering. Zijn YouTube kanaal heeft 3 miljoen abonnees en veel afleveringen halen gemakkelijk 1 miljoen afleveringen, met topafleveringen lopend naar de 6 miljoen. Hiermee heeft hij op het internet nu al een groter bereik dan CNN en andere grote zenders met veel programma’s hebben.

Zijn gasten variëren van wetenschappers, politici, comedians en artiesten tot sporters. Vooral zijn gesprekken met de eerste 2 groepen gasten is populair; denk hierbij aan Neil deGrasse Tyson, Ben Shapiro, Dave Rubin, Alex Jones, Jordan Peterson en de broers Bret en (de al eerder genoemde) Eric Weinstein.

Veel van deze gasten hebben zelf ook kanalen waarop ze uitzenden, en er is een traditie ontstaan waarin deze zelfde gasten elkaar over en weer uitnodigen. Peterson zit bij Rogan, Peterson zit bij Dave Rubin, en Dave Rubin zit bij Rogan. Op deze wijze heeft zich snel een klein en hecht netwerk van intellectuelen gevormd die, ondanks hun verschillende overtuigingen, 1 ding gemeenschappelijk hebben: ze houden van diepgaande, open gesprekken zonder taboes.

Dat is uniek in het huidige Amerika, waarin politieke correctheid aan de ene kant en de botte eerlijkheid van het Trump-kamp aan de andere kant zorgen voor een scheuring in de maatschappij. Deze zogenaamde “culture wars” zorgen voor Thanksgiving diners die meer dan ooit ongemakkelijk worden wanneer een “foute oom” zijn “verkeerde” denkbeelden ventileert. Op universiteiten is de vrijheid van meningsuiting ver te zoeken en in de politiek-correcte mainstream media worden sommige onderwerpen ook strategisch gemeden.

In een wereld die steeds complexer wordt en waarin problemen nog steeds opgelost moeten worden en niet (meer) kunnen worden ontkend, blijken de taboeloze gesprekken van de Intellectual Dark Web (IDW) populairder dan ooit. Hoewel de democratisering van de media ook zijn negatieve kanten kent (denk aan het open riool van Twitter en het feit dat er om het minste of geringste “ophef!” geschreeuwd kan worden), is dit een beweging die hoopvol stemt.

Zelf heb ik in Nederland een bijdrage aan deze beweging gedaan door eind 2016 samen met Zlata Brouwer de Batavieren Podcast op te richten. Geïnspireerd door de onafhankelijke podcast “No Agenda” van Adam Curry en John C. Dvorak, die 2x per week gedurende 3 uur politiek en media fileert, vonden we dat het tijd was om ook in Nederland een kwalitatief medium op te richten voor “intellect zonder taboes”. Inmiddels zijn we anderhalf jaar en 100 afleveringen verder, en hebben we een schare trouwe volgers.

Ook andere initiatieven zijn de laatste jaren opgekomen. Voor iedereen voor wie het Nederlandse IDW relatief onbekend is, zou ik een kort lijstje kunnen geven om op onderzoek uit te gaan:

De eerste 3 kanalen hebben als kenmerk dat ze dezelfde presentatoren hebben; de laatste 2 kanalen hebben roulerende presentatoren en zijn politiek gezien ook wat diffuser.

Naast deze kanalen waarop lange, diepgaande gesprekken worden gevoerd, zijn daarnaast ook “snellere” podcasts in opmars gekomen; deze gaan vaak meer in op de actualiteit, hebben minder externe gasten en zijn minder diepgaand. Een aantal voorbeelden:

En dit zal zeker niet het einde zijn van de Nederlandse podcasts; het medium is sterk in opkomst, vooral het laatste jaar. Het gemak waarmee kwalitatief goede afleveringen geproduceerd kunnen worden, in combinatie met de politieke correctheid van de mainstream media, maken dat dit proces nog wel even door zal blijven gaan. Zo blijkt uit recent onderzoek dat Nederlanders het afgelopen jaar drastisch minder vaak naar de NPO keken. Zoals Bart Nijman ooit eens twitterde: Je hoeft de TV niet meer aan te zetten om goede content te zien. In sommige gevallen levert diezelfde TV die goede content niet eens meer. Om de groeiende hoeveelheid goede content overzichtelijk bij elkaar te zetten heb ik Liberty Central opgericht, die het beste cureert.

Als we deze trend in een breder kader plaatsen, zien we dat de IDW een grote boost kan geven aan het bespreken en ventileren van niet-politiek-correcte onderwerpen. Daarmee geeft het een goede boost aan De Nieuwe Kerk van Sid Lukkassen, die ernaar streeft om voor de “realisten” in Nederland het mogelijk te maken in veiligheid deze onderwerpen te bediscussiëren, op een hoog intellectueel niveau. Daarmee kan ook snel de claim ontkracht worden dat alleen “domme, kansarme” mensen deze meningen hebben, en kunnen “andersdenkenden” zich gesterkt voelen dat ze niet de enigen zijn. Zelf ervaren we bijvoorbeeld bij de Batavieren Podcast borrels dat veel nieuwe gasten nog moeten wennen aan het feit dat er bij ons geen taboes zijn, en dat je niet meteen gelyncht wordt naar aanleiding van je mening of als je een foute grap maakt.

Deze houding zou verder genormaliseerd en gecultiveerd moeten worden, zodat Nederland weer een land wordt waar de echte vrijheid van meningsuiting aanwezig is. Een land waarin de ratio en niet de emotie overheerst, en waarin we kunnen werken aan vooruitgang in plaats van achteruitgang.

Post navigation