Volgens de politiek leiders van de partijen der tweede garnituur in het verkiezingsdebat bij RTL4 valt er niets te duchten van de islam. Volgens hen is de islam absoluut geen bedreiging van de Nederlandse identiteit. Het debat was in Amsterdam, maar waarschijnlijk zijn deze politiek leiders niet even incognito een rondgang wezen maken door de stad waarover tot twee decennia geleden nog met trots werd gesproken…
De lijstrekkers zijn het eens dat de islam geen bedreiging is voor de Nederlandse identiteit. #rtldebat https://t.co/hLdJp5DjGW pic.twitter.com/rXrgPo39cg
— RTL Nieuws (@RTLnieuws) 26 februari 2017
De legendarische Leidse arabist Christiaan Snouck Hurgronje, die 1884-1885 tot in Mekka heeft weten door te dringen, heeft van 1906 tot 1936 in Leiden Arabisch en islamkunde onderwezen. Snouck heeft in een van zijn publicaties gesteld dat beroepsmoslims, zo lang zij de jihad prediken, ‘gevoelig geslagen’ moeten worden, omdat een compromis met zulke predikanten niet mogelijk zal blijken te zijn. Jihad is, zoals u weet, een onderdeel van de islamitische rechtsleer, de sharia. Er is geen sharia-handboek dat de jihad niet uitdrukkelijk behandelt. De jihad, leert de islam, is een plicht van iedere moslim, net als het gebed of de bedevaart naar Mekka.
Snouck was in zijn tijd de adviseur in islamzaken van de Nederlandse regering. Hij was niet alleen onderzoeker, hij was ook een gevreesd polemist en columnist, om eens een modern woord te gebruiken, die regelmatig in kranten schreef . In die tijd overigens, wilden kranten nog wel eens wat anders schrijven dan hen via het ANP of door een ‘geheel toevallig’ passerend politicus werd ingefluisterd. Zijn uitspraken en publicaties zouden hem tegenwoordig in forse moeilijkheden brengen, zowel met de PvdA, de VVD als D66, om van tienduizenden aangiftes nog maar te zwijgen.
Christiaan Snouck Hurgronje. Afb: Wikimedia.
Snouck zou als hij de afgelopen tien jaar in Leiden actief was geweest, terstond met vervroegd pensioen gestuurd zijn wegens acute islamofobie. Bovendien zou een Amsterdamse rechtbank onverwijld bevel hebben gekregen om Snouck voor het hekje te brengen wegens overtreding van art. 137 WvS. Om de vraag te beantwoorden of Snouck wellicht overdreef toen hij het over jihad had, moeten we een paar dingen helder krijgen die de gemiddelde politicus liever niet eens onder ogen wil zien, laat staan vrijelijk bespreken. “Het Westen wil de waarheid pas kennen als dat niet meer nodig is”, zo heeft Solzjenitsin ooit geschreven maar toen had hij het over het communisme.
In het debat over de jihad is het noodzakelijk om een onderscheid te maken zoals we ‘Vaticaan’ en ‘katholieken’ onderscheiden. Een compromis met de islam en de vakmoslims over de jihad is evenmin mogelijk als een compromis met het Vaticaan over abortus. Met de gewone moslims daarentegen is een compromis waarschijnlijk heel goed mogelijk, net zoals een compromis over abortus met gewone katholieken goed mogelijk is. Een verschil tussen katholieken en moslims is natuurlijk dat de beroepsmoslims door ‘gewone’ moslims gevreesd worden. Niet voor niets is ‘haatbaard’ een wat wrange typering geworden voor de leden van het gilde van de vakmoslims.
Voor we verder gaan: wat is een ideologie, en wat is een godsdienst. Een godsdienst bestaat uit een verzameling van vier andere verzamelingen: een collectie niet toetsbare geloofspunten, een collectie gedragsregels, een collectie liturgische handelingen die (slordig geformuleerd:) dienen ter aanbidding van God, en een organisatie van dominees, predikanten, bisschoppen, goeroes, ayatollahs, pastoors of rabbijnen. Die organisatie van professionals houdt het geheel bij elkaar. Geloof, gedrag, aanbidding, organisatie. De staat heeft uiteraard geen zeggenschap over de geloofsregels of over de manier waarop gelovigen God willen aanbidden, maar bij de andere twee punten, gedrag en organisatie, ligt dat heel anders. Als de gedragsleer van een godsdienst zou gaan voorschrijven om ongelovigen te bedriegen, te doden of te beroven, dan dient een moderne overheid in te grijpen. Als beroepsgelovigen zich gaan richten op bijvoorbeeld mensenhandel of geslachtsgemeenschap met jonge kinderen wil faciliteren, ook dan heeft een moderne overheid een taak.
Een ideologie daarentegen is iets anders dan een godsdienst, ook al liggen de twee dicht bij elkaar. Een ideologie wil de maatschappij op de schop nemen met de bedoeling de maatschappij anders in te richten zodat het zich meer voegt naar die ideologie. Een ideologie wil een rechtvaardiging bieden voor het antwoord op de vraag ‘wie is er hier de baas’. Een ideologie zoekt ook naar goede en aannemelijke rechtvaardigingen voor de maatregelen die deze baas en zijn hovelingen en kameraden treffen. Een ideologie kan bijvoorbeeld streven naar onafhankelijkheid, of naar wereldvrede, of naar sociale rechtvaardigheid, waarbij dan meteen moet worden aangetekend dat ‘sociale rechtvaardigheid’ per definitie iets anders is dan gewone ‘rechtvaardigheid’, anders was het bijvoeglijk naamwoord ‘sociaal’ in ‘sociale rechtvaardigheid’ immers overbodig.
Nu de islam. De koran is een boek waarvan moslims geloven dat het door God geopenbaard is aan Mohammed. Mohammed heeft waarschijnlijk geleefd van ongeveer 570 tot 632. De koran, geloven moslims, is het woord van God. De koran gebiedt de toehoorders of lezers vele malen om te strijden. In het Arabisch: kutiba عalaykum al-qitaal, koran 2:216, ‘Te strijden is u voorgeschreven’. Dat strijden, zo blijkt uit de context van deze en andere passages, betekent ‘bevechten en proberen te doden, of eventueel gevangen te nemen’. Van oudsher worden krijgsgevangenen tot slaaf gemaakt, dus dat ‘strijden’ komt neer op doden of tot slaaf maken. ‘Strijden’, qitaal, moeten we opvatten zoals het er staat: letterlijk. Het betekent hier zeker niet ‘in de week voor de verkiezingen met rozen langs de deur gaan’ of ‘stukjes op een blog schrijven’.
De islam geeft bovendien een derde mogelijkheid naast gedood worden of als slaaf worden verkocht: de verliezer mag als belastingslaaf voor de overwinnaar werken. De islam heeft alle drie deze methoden toegepast, want de moslims zijn niet in Mekka en Medina blijven zitten, maar te velde getrokken tegen de rest van de toenmalige wereld. Ze zijn gestopt bij Poitiers in 732, bij Rome in 849, bij Lepanto in 1571 en bij Wenen in 1683. Tot zover de golf van jihad-oorlogen die gemaakt heeft dat de islamitische wereld zijn huidige omvang heeft gekregen.
De sharia, het islamitisch recht, is wel gebaseerd op onder andere de koran maar volgt die niet slaafs. De voornaamste reden hiervoor is het verschil in inhoud tussen de koranverzen uit verschillende perioden van Mohammeds carrière. In de slotperiode van Mohammeds leven in Medina is de korantekst anders van inhoud en strekking dan in de beginperiode van Mohammed in Mekka. In Mekka (610-622) vraagt de koran om godsdienstvrijheid voor de aanhangers van de islam, maar in Medina (622-632) roept de koran de moslims op de wapenen op te nemen tegen andersdenkenden. Een ander voorbeeld: In Mekka is de koran positief over wijn, in Medina wordt wijn verboden. Uiteraard beschouwen de moslimjuristen de teksten uit de latere periode in Medina bindend, en kunnen teksten uit Medina de eerdere teksten uit Mekka ‘opheffen’ of ‘abrogeren’.
Hoe het ook zij, de koran is een tekst uit vroeger tijden en uit een andere wereld, maar met de sharia is het anders gesteld: er verschijnen steeds weer nieuwe teksten die de inhoud van de sharia verduidelijken en beschrijven, ook in Nederland. Welk standpunt de sharia kiest, is uit de koran niet op te maken, dat is het terrein van de juridisch onderlegde beroepsmoslims die in het Nederlands meestal Imam worden genoemd. Wat zegt de sharia nu over de jihad? De sharia leert nog steeds, tot op de dag van vandaag, dat het strijden tegen de ongelovigen een plicht is waarmee een moslim zich aanzien kan verwerven bij andere moslims, en, vooral: dat de vervulling van de plicht tot jihad door God rijkelijk beloond zal worden. Vrede is alleen mogelijk in de vorm van een tijdelijke wapenstilstand: de plicht tot strijd blijft onverminderd bestaan.
De islam wil de maatschappij op de schop nemen om de sharia in te voeren en is daarom niet alleen een godsdienst maar ook een ideologie. De invoering van de sharia is ongunstig voor wie geen moslim is, of vrouw, of kind, of slaaf. De regels van de sharia zijn rechttoe rechtaan in strijd met het Nederlands recht, en met de inhoud van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Een van de grootste nadelen van de sharia is dat delicten niet scherp, maar juist heel losjes omschreven zijn, wat in strijd is met ons legaliteitsprincipe. De sharia-wetten bevatten dan ook vele wonderlijke mazen die de vakmoslims naar believen kunnen inzetten. De keus is groot, ik noem er slechts twee: een ouder die zijn of haar eigen kind doodt, is niet strafbaar; de man kan niet alleen eenzijdig zijn vrouw verstoten, maar hij kan die verstoting ook eenzijdig herroepen, zelfs zonder het de vrouw mede te delen. Maar een verstoten vrouw weet dus nooit of ze nu gescheiden is, en dus weer huwbaar, of niet. Vergt het nog uitleg wat dit betekent in combinatie met de doodstraf door steniging die de islam voorschrijft voor buitenechtelijk geslachtsverkeer dan wel bigamie (indien gepleegd door vrouwen)?
De ideologie van de jihad is in handen van een staat behoorlijk problematisch, maar in principe zou het westen een jihad-oorlog tegen elke islamitische staat gemakkelijk winnen. Ik herinner aan de zesdaagse oorlog van 1967, waar alleen al het kleine Israël een handvol Arabische staten verpletterend verslagen heeft. Zoiets kan, desgewenst, nog wel een paar keer. Sinds Osama ben Laden is er evenwel een extra probleem. Niet alleen staten maar ook groepen als IS voeren jihad, en zelfs individuen als Mohammed Bouyeri in de Linnaeusstraat, waar Theo van Gogh vermoord is. Dat er moslims zijn die jihad als hun individuele plicht zien, maakt de aanwezigheid van grote aantallen moslims in de vrije wereld problematisch: immers, een percentage of eventueel slechts een promillage van deze mensen zal de jihad als een individuele plicht willen beschouwen. Volgens onderzoeker professor Ruud Koopmans wil 15% van de moslims best een gewelddadig handje toesteken als het om de islam gaat.
Spijtig, maar het is niet anders: zolang substantiële aantallen moslims de jihad ter invoering van de sharia als een individuele plicht beschouwen, of zelfs als een collectieve plicht, is de islam meer een ideologie dan een godsdienst.
Politici die onomwonden aangeven dat de islamitische ideologie geen probleem is en slechts kijken naar het verpakkingspapier van de religie, zijn van de werkelijkheid losgeraakt en bevestigen hun ‘statuur van de tweede garnituur’.