The list goes on and on. President Obama’s history of predicting world events isn’t too stellar. Perhaps that’s because neither is his policy.
Ben Shapiro, 2016[1]
Inleiding.
De regeerperiode van Obama nadert met rasse schreden zijn einde en het laatste jaar sleutelt de Amerikaanse president stevig aan zijn nalatenschap. Hij vertelt vaak op een onverbloemde manier hoe goed hij het eigenlijk wel heeft gedaan en wil nogal eens bevriende staatshoofden (on)gevraagd van advies voorzien. Het goed hebben gedaan is wellicht van toepassing op zijn binnenlandse inspanningen, maar op het internationale podium is dat een ander verhaal.
Barrack Obama. Afb. Flickr
Dit artikel concentreert zich op de manier waarop Obama met vier belangrijke mondiale problemen is omgegaan en welke effecten zijn bemoeienissen hebben gehad op het imago van het westen nl. (de naweeën van) de “Arabische Lente”, opkomst en machtsuitbreiding van het Islamitisch Extremisme belichaamd door Al Qaeda en IS, het Syrisch dilemma en tenslotte zijn relatie met NATO en Europa.
Obama en de ‘Arabische lente’.
Op 4 juni 2009 maakt de nieuw aangetreden Amerikaanse President in Cairo duidelijk hoe hij de relatie tussen het Westen en de Moslim wereld het liefst zag. In – wat later zou blijken – een van zijn opmerkelijkste toespraken schetste hij in Egypte op de al-Azhar universiteit in een (te) lange speech van ruim 6000 woorden zijn ideaal beeld van die nieuwe verhouding. Kernpunten van die toespraak waren het afdrijven van de conservatieve Amerikaanse buitenlandse politiek zoals die volgens Obama is gevoerd in Irak, Afghanistan en Iran en de keuze voor een dialoog boven het zwaard voor het oplossen van een crisis.
Obama´s toespraak bleek echter niet zoveel indruk te hebben gemaakt op de Arabische wereld en zeker niet op het extremistische deel daarvan. Een jaar later had het anti-Amerikanisme in diverse Arabische landen nieuwe hoogten bereikt en laaide het vuur van het islamitische extremisme sterker en langer op dan voor die toespraak in Cairo. Bovendien bevestigden aanslagen in de periode 2011-2016 dat vertegenwoordigers van tribale samenlevingen het zwaard boven het gesproken en geschreven woord verkozen om hun doelen te realiseren. Experts veronderstellen dat het falen van Obama´s boodschap te wijten is geweest aan zijn onvermogen om een aantal belangrijke beloftes uit zijn toespraak in te lossen en volgers van de politieke ontwikkelingen in de Moslim wereld beweren zelfs dat die toespraak de aftrap was voor de wilde gebeurtenissen in de straten van de Arabische wereld.
Zijn belofte om Guantanamo Bay binnen een jaar na zijn aantreden definitief te sluiten en voormalige inwoners een rechtvaardige rechtszaak te gunnen dan wel zonder aanklacht naar het land van herkomst terug te sturen, is medio 2016 nog steeds niet gerealiseerd. Het brengen van vrede en stabiliteit in het Midden Oosten was een tweede voor de Arabische wereld belangrijke belofte en de gewelddadige crises in Syrië, Irak en Libië zijn niet echt het bewijs dat Obama daar in is geslaagd. De dagelijkse realiteit bevestigt dat beide beloftes net zo leeg zijn gebleken als de zakken van dakloze burgers in de straten van Aleppo, Cairo en Tripoli.
In zijn toespraak zat ook nog een boodschap voor de Israëlische regering en Palestijnse Autoriteit: “I intend to personally pursue this outcome with all the patience that the task requires,…. The United States does not accept the legitimacy of continued Israeli settlements…..”It is time for these settlements to stop. Omdat de Israëlische regering geen inmenging in zijn binnenlands beleid duldde en vestigingen gewoon door zijn gegaan, oordeelde grote delen van de moslim wereld niet ten onrechte dat gezien het resultaat van die belofte, Obama “more of the same” is.
Twee andere uitspraken onderstrepen zijn gebrekkige inzicht in het krachtenveld binnen de Arabische wereld waardoor hij niet in staat is geweest om diepe breuklijnen in bestaande relaties te voorkomen. Over Libië zei hij “no question that Libya…would be better off with Qaddafi out of power (oktober 2011). Toen na de moord op Khadaffi de chaos in Noord Afrika gretig om zich heen greep, probeerde hij door leading from behind die chaos in te dammen. Vanzelfsprekend was dat een heilloze missie. Ook op de ontwikkelingen in Egypte had hij een verrassende optimistische kijk getuige zijn uitspraak ‘Egyptians have made it clear that nothing less than genuine democracy will carry the day’ en zijn haast om Morsi – de roerganger van de extreem islamitische Moslim Broederschap – na zijn verkiezing tot nieuwe president van Egypte te feliciteren met zijn democratische overwinning, Al snel bleek Morsi een ramp te zijn voor Egypte en de betrekkingen met het Westen.
Demonstratie Al Bayda (Libië) in 2011. Afb: wikimedia.
De manier waarop Obama tegen de chaos binnen de Arabische wereld aankijkt wordt het beste tot uitdrukking gebracht door deze uitspraak “….have not much patience for [Israeli Prime Minister Benjamin] Netanyahu and other Middle Eastern leaders who question my understanding of the region”.
Toen chaos en anarchie om zich heen greep reageerde hij met …”all I need in the Middle East is a few smart autocrats”…. waarbij hij met smart leiders bedoelde die instemmen met de wensen van Obama. Opmerkelijk is ook dat hij spreekt over autocraten, over heersers met een ongelimiteerde macht over het reilen en zeilen van een natie. Mannen zoals Putin, Erdogan en…Assad?
Uit die voorbeelden blijkt dat Obama c.s. niet hebben begrepen dat totalitaire regimes essentieel zijn om de overlevingskansen van tribale moslim samenlevingen te optimaliseren. Ontmanteling van zo´n regime leidt tot chaos en anarchie i.p.v. de door het Westen gewenste democratie[2]. Obama heeft blijkbaar ook niet begrepen dat de Arabische massa in de aftermath van een totalitair regime, streeft naar vrijheid i.p.v. corruptie en onderdrukking; respect wil en door het motto one man, one vote, one time niet hunkert naar frequente verkiezingen als de belichaming van het westers model van democratie. Het beeld van een ontworteld Irak had hem moeten aanzetten tot een assertieve benadering van die chaos in het Midden Oosten en Noord Afrika. Dat heeft hij niet gedaan. Het gevolg is dat wanhoop, geweld en migratie dagelijks de berichtgeving van de media kleuren en Europa in zijn maag zit met een chaotisch Midden Oosten en Noord Afrika die uitstekende voedingsbodems zijn geworden voor uitbreiding van het islamitische extremisme en prima uitvalsbases vormen voor het projecteren van instabiliteit in de westerse wereld.
Lees verder: deel 2.
——————————————————-
[1] Senior Editor-At-Large van Breitbart News, auteur van het boek “The People vs. Barack Obama: The Criminal Case Against The Obama Administration (Threshold Editions, June 10, 2014) en Editor-in-Chief van de website www.TruthRevolt.org
[2] Zie artikel “Arabische Rebellie van de Straat” , Carré 11/12, 2011