Nieuwe claims politionele acties?

Al jarenlang klaagt het Comité Nederlandse Ereschulden via rechtszaken de Nederlandse staat aan vanwege de oorlogsmisdaden die zijn begaan tijdens de koloniale oorlog tegen Indonesië vlak na de Tweede Wereldoorlog, aldus de ultra-linkse website Doorbraak.eu. Dat moet eigenlijk zijn: al jarenlang klaagt het Comité Nederlandse Ereschulden via rechtszaken de Nederlandse staat aan vanwege de excessen die zouden zijn begaan tijdens het neerslaan van een nationalistische opstand tegen het wettig gezag in Nederlandsch-Indië in de jaren na de Tweede Wereldoorlog. Hoe dan ook: het leidde ertoe dat de rechter enige tijd geleden schadevergoedingen toekende voor het bloedbad in het dorp Rawagede en voor de massamoord in Zuid-Sulawesi. “De roofstaat aan de Noordzee moest met de billen bloot”, schrijft Harry Westerink triomfantelijk in het betreffende artikel.

Het comité bereidt momenteel nieuwe rechtszaken voor en vraagt via de site van Doorbraak.eu iedereen om deze zaken financieel te steunen. Het gaat om de zaak-Rengat op Sumatra, waar volgens het comité door het Nederlandse leger 2.600 burgers (andere bronnen spreken van alleen mannen, maar de aantallen zijn nogal omstreden) zouden zijn geëxecuteerd, waarvan de lichamen vervolgens op 5 januari 1949 in de Indargiri-rivier zijn gegooid. Daarnaast om de zaak Solok, een dorp op Sumatra dat door Nederlandse militairen op 4 januari 1949 in brand werd gestoken. In 2015 hebben comité-voorzitter Jeffry Pondaag en andere betrokkenen onderzoek gedaan in die gebieden. Dat onderzoek is volgens Doorbraak.eu “van levensbelang” voor de bewijsvoering in de rechtszaken.

In 2016 wil Pondaag samen met – jawel, daar zijn we weer – advocate mw. mr. Liesbeth Zegveld, die ook de eerdere zaken van het comité heeft gedaan, voor verder onderzoek opnieuw naar Indonesië en daar is –  jawel – uiteraard geld voor nodig. Er mogen overigens gerust grote vraagtekens worden geplaatst bij de betrouwbaarheid van een onderzoek, dat door de vertegenwoordigers van de belanghebbenden zelf wordt uitgevoerd. Door deze zaken wordt volgens Doorbraak.eu de Nederlandse staat steeds meer onder druk gezet om zeventig jaar na de “koloniale oorlog” eindelijk eens volmondig en onvoorwaardelijk te erkennen dat men met het voeren van die “oorlog” aan de verkeerde kant stond. Op die erkenning zitten de inmiddels hoogbejaarde nabestaanden van de vermoorde slachtoffers waarschijnlijk inmiddels allang niet meer te wachten, maar op het smartengeld dat doorgaans volgt op die erkenning des te meer – en dan vooral de verwanten, zoals na de vorige zaken al is gebleken.

Even een paar historische feiten op een rijtje: niet het uitroepen van de Republiek Indonesië door Soekarno en Hatta op 17 augustus 1945, maar de soevereiniteitsoverdracht op 27 december 1949 maakte een einde aan het Nederlandse koloniale bewind en aan Nederlandsch-Indië. Er kan dus geen sprake zijn van een koloniale oorlog tegen Indonesië, maar het neerslaan van een nationalistische opstand in Nederlandsch-Indië en dientengevolge ook niet van oorlogsmisdaden, maar van excessen – waaraan zowel Nederlandse militairen als de nationalistische opstandelingen zich schuldig hebben gemaakt. Merkwaardig genoeg horen we nooit iets van de andere zijde, maar het moge duidelijk zijn dat de migratie naar Nederland van grote aantallen Indo-Europeanen, blanken, Molukkers en wat dies meer zij, niet zomaar plaatsvond – zij waren onder het bewind van de uiterst racistische Soekarno hun leven niet meer zeker.

Natuurlijk vallen de excessen die over en weer begaan zijn niet goed te praten, laten we daar geen doekjes om winden. Natuurlijk vallen het kolonialisme en het eind-19^e eeuwse imperialisme, waarbij globaal tot 1914 nagenoeg gehele continten goedschiks of kwaadschiks onder Europees gezag werden gebracht, niet goed te praten. Maar het is wèl gebeurd, in een andere tijd en vanuit een volslagen ander perspectief als wat wij nu hebben. Het zou dan ook volkomen onjuist zijn om vanuit een hedendaags perspectief een visie op de toenmalige gang van zaken los te laten, maar het begint ermee dat wel de juiste termen moeten worden gehanteerd. Met elke andere aanduiding dan die van het toenmalige perspectief maakt men zich schuldig aan geschiedvervalsing. Maar dat is iets, waar de linkerzijde van het politieke spectrum altijd bijzonder bedreven in is geweest.