Van Mark aan Tjeenk

De demissionaire premier (DP) legde in een brief uit waarom hij, niet in een kabinet met die vermaledijde Wilders wilde zitten. Hij had daarvoor drie argumenten of redenen. Het is maar hoe je de waarde schat van de kreten die hij op papier heeft gezet. Laat ik die kreten eens op een rij zetten.

Premier Rutte. Afb: Wikimedia

Hij trapt af met het stokpaardje van hem en zijn partij nl. liberale kernwaarden en zo´n stokpaardje doet het in het begin van een ontsnappingsuiteenzetting altijd goed. Daarna verwijt hij Wilders het stelselmatig wegzetten, beschimpen en beledigen van bevolkingsgroepen. Ook dat is een sterke kreet in een uitleg brief. Vervolgens stelt hij de ondermijning van instituties die de basis van onze democratische rechtstaat aan de kaak om te eindigen met het Catshuis incident uit 2012. Voor een doorsnee burger kan de brief net zo goed in Chinese of Cyrillische tekens geschreven zijn, omdat die voor een betere begripsvorming toch wel even moet googelen. Maar de DP heeft die brief niet voor een doorsnee burger geschreven, maar voor de in politieke en semantische zin goed onderlegde Tjeenk Wilmink.

Zo´n brief prikkelt. Je gaat bij een man als Rutte die van het masseren van de waarheid een religie heeft gemaakt, zich voortdurend in lijkt te graven in een maakbare realiteit en zich dientengevolge regelmatig in de eigen voet schiet, toch eens kijken of die verwijten wel juist zijn.

Liberale Kernwaarden.

Wat verstaat de wikepdia onder liberale kernwaarden? Vrijheid, verantwoordelijkheid, verdraagzaamheid, sociale rechtvaardigheid en gelijkwaardigheid van mensen. Wanneer men leidinggevende politici aan die kernwaarden toetst dan komt men tot de merkwaardige vaststelling dat geen van hen zich houdt aan alle kernwaarden. Sterker het gros bekraste in de achterliggende periode regelmatig zijn verantwoordelijkheid voor het belang van de Nederlandse samenleving, voor het welzijn van de doorsnee Nederlander binnen en buiten het nationale grondgebied. Van verdraagzaamheid was bij vier van de zes partijleiders voor, tijdens en na de verkiezingen weinig te merken. Rutte wil niet met Wilders, Buma niet met Wilders en eigenlijk ook niet Klaver, Pechtold niet met Seegers en Wilders en Klaver niet met Buma en Wilders. De enige die bereid was met iedereen om de tafel te gaan zitten om vast stellen waar wel of niet water in de wijn gedaan kon en moest worden is…..Wilders. Blijkbaar kon en wilde die wel over zijn schaduw heen stappen.

Wat de sociale rechtvaardigheid en gelijkwaardigheid van mensen betreffen moet Mark maar eens echt in de spiegel kijken en die termen langzaam uitspreken om te kunnen vaststellen of hij zich in de achterliggende jaren wel aan die kernwaarden heeft gehouden. Is de manier waarop in het kader van de zorgplicht van de Staat, met (chronisch) zieke mensen en bejaarden om is gesprongen een voorbeeld van sociale rechtvaardigheid? Hoe zit het met de positieve discriminatie die politici snel het etiket van diversiteit hebben gegeven, bij overheidsinstanties. Is dat een voorbeeld van de gelijkwaardigheid van mensen? Of de door D66 ingediende en door het Parlement aangenomen donor wetgeving? Ook een treffend voorbeeld sociale rechtvaardigheid en gelijkwaardigheid van mensen?

Laten we het hebben over het stelselmatig wegzetten, beschimpen en beledigen van bevolkingsgroepen. Het is onduidelijk waarom Mark de meervoudsvorm heeft gebruikt. Volgens de media en de rechtbank had de uitroep minder, minder betrekking op Marokkanen. Wilders was overigens niet de enige; Ook Spekman, Asscher, Aboutaleb en Rob Oudkerk hebben in meer en minder acceptabele termen hun zorgen over die etnische groep uitgesproken. En heeft de DP zelf zich braaf aan die liberale kernwaarde gehouden? Was hij het niet die een onderscheid maakte in goed en slecht populisme zonder uit te leggen waar de grens tussen beide lag? Is hij niet de man die de kiezers van Wilders wegzette als hersenloze figuren die de draagkracht van hun keuze niet konden inschatten? Of wat te denken van de tegenstanders van het Oekraïne referendum. Heeft Mark door de manier waarop hij met de voor de Haagse politic ongewenste uitslag niet lopen goochelen als een ware Fred Kaps en daardoor die tegenstemmers weggezet? Hoe ziet Mark de manier waarop de Haagse politiek met het verkiezingsresultaat omgaat? Het electoraat kiest voor een meer rechtse koers en Mark met zijn paladijnen vertalen dat als een koers naar meer links? Dat electoraat weet dus blijk baar niet wat goed voor henzelf is.

Een korte tekst over vrijheid. Als je bewust de verantwoordelijke veiligheidsorganen en hulpdiensten uitholt en die instanties niet in de rug dekt, zal door het gebrek aan veiligheid vanzelf de vrijheid van denken en doen krimpen. Daar heeft Mark zich in de achterliggende periode wel heel sterk voor gemaakt en hij denkt vermoedelijk dat aanslagen zoals die in België, Frankrijk, Spanje, Engeland en Duitsland hebben plaatsgevonden, in Nederland nooit zullen gebeuren.

Ondermijnen van instituties die de basis vormen van onze democratische rechtstaat

Dat was even een zoektocht om er achter te komen waarover deze tekst gaat. Instituties blijken door mensen ontworpen reguleringen die structurerend zijn voor hun economische, sociale en politieke gedrag. Formele instituties zijn onder meer wetten, terwijl informele instituties bijvoorbeeld gewoonten zijn. Grote maatschappelijke organisaties, of manieren waarop de maatschappij is georganiseerd, vormen zulke sociale instituties. Het rechtssysteem, het politieke bedrijf, onderwijs, economie, veiligheid, taal, staatsinrichting, wetten, vakbond, kerk.

Het is van belang dat instituties hun eigen morele codes handhaven. Dat geldt ook voor staatkundige instituties, die belangrijker worden als de verscheidenheid van visies en opvattingen groter is.[i]  Zo denkt de huidige formateur er een decennium geleden over. Volgens de DP is Wilders hier de kwade genius, maar volgens de media is hij helaas niet de enige. Wanneer de visie van Willink wordt geprojecteerd op de VVD als politiek bedrijf, dan vraag ik me af of de DP niet te snel in dat oordeel is geweest. Zeker als vastgesteld is dat de VVD wat integriteitinbreuken betreffen van alle politieke partijen al twee jaar boven aan de lijst staat. Wat te denken van de hedendaagse rechtspraak en het grote aantal miskleunen dat de laatste jaren ontdekt is. Of de vele voorbeelden van klasse justitie? De verharding van de taal binnen en buiten het politieke bedrijf en een DP die denkt dat de uitroep “pleur op” binnen het politieke bedrijf bon ton moet worden. Kortom niet alleen Wilders zaagt aan de poten van de instituties die de basis van onze democratische rechtstaat vormen. Daar doen hele hordes politici en niet-politici dapper aan mee.

Niet nemen van verantwoordelijkheid.

 Waarom komt de demissionaire president toch herhaaldelijk met het Catshuis 2012 incident op de proppen? Zo langzamerhand weet heel Nederland wel hoe de vork daadwerkelijk in de steel zat. Volgens een 2014 onderzoek van de Volkskrant was het niet Wilders maar de pijnlijke miscommunicatie en onenigheid binnen de CDA top die begin 2012 de val van Rutte I inleidde. De toenmalige partijleider Verhagen kon uiteindelijk niet leveren wat hij Wilders had voorgespiegeld. Wilders had ingezet op een besparingsingreep ter hoogte van € 3 miljard en Verhagen vroeg zijn staatssecretaris Knapen hoeveel hij nog kon missen uit zijn budget voor Ontwikkelingssamenwerking. Knapen antwoordde “als we echt willen, kan er nog twee miljard vanaf’, maar vertelde er niet bij dat hij het als een technische exercitie beschouwde en niet als een reële mogelijkheid.

Rutte en Verhagen stellen daarop Wilders gerust dat hij in ruil voor zijn steun aan nieuwe miljardenbezuinigingen naar buiten toe goede sier kan gaan maken. Als Verhagen Knapen vervolgens meldt dat er inderdaad €1 à 1,5 miljard vanaf gaat, gooit die de kont tegen de krib. Verhagen en Rutte reageren verbijsterd, maar Knapen heeft de steun van zijn partijgenoten in het kabinet. Die hebben zich niet lang daarvoor gezamenlijk voorgenomen dat zij zich feller teweer moeten gaan stellen tegen Wilders. Ze hebben er genoeg van steeds voor hem te moeten buigen, de grens is bereikt. Verhagen vreest dan ook dat het toch al gespleten CDA uiteenvalt als hij Knapen laat gaan. Het gevolg is dat Wilders plots met lege handen staat en de stekker er uit trekt.

Het resultaat van het Volkskrant onderzoek is wel iets anders dan het voorbeeld dat Mark gebruikt om aan te tonen dat Wilders een onbetrouwbare wegloper is.

Wijze teksten van Nausicaa Marbe.

In haar 16 juni column schetst Nausicaa Marbe wat in haar visie een van de sterktes zou moeten zijn van een premier. Volgens haar moet een premier in staat zijn om de samenleving die hem tijdelijk is toevertrouwd, te doorgronden. Dat geldt voor hem en voor alle partners in een coalitie. Die coalitie sluit een regeerakkoord voor de gehele samenleving en niet alleen voor het eigen electoraat. Een regeerakkoord moet belangen verdedigen waarin iedereen zich min of meer herkent. In een gepolariseerd land een zware klus. En toch is dat het streven, de opdracht. Geen verstandige regering wil het electoraat van de oppositie schofferen en afstoten. Dat moet de DP even in zijn oren knopen. Een premier en zijn regering moeten nooit het electoraat van de oppositie schofferen en afstoren. En wat doen Mark en zijn paladijnen? Juist het tegenovergestelde en bekrassen daardoor een en misschien zelfs meerdere van de vijf liberale kernwaarden.

Marbe heeft ook nog wijze woorden voor de migratie problematiek. Oplossing van de migratie problematiek is een two way street. Voor een ruimhartige opvang van vluchtelingen is goodwill van de bevolking nodig. In ieder geval interesseerde dat Klaver, maar vermoedelijk ook de andere aanzittenden niet. De bekostiging van zo´n ideaal zet de verzorgingsstaat onder enorme druk en treft vooral de economisch zwakkeren. Het lijkt er op dat geen van de ronde tafel prinsen dat heeft begrepen. Vermoedelijk ook Tjeenk Willink niet die heeft geprobeerd de aan de ronde tafel aanzittende strijders met de neuzen in dezelfde richting te krijgen.

Het dedain van de verdwaalde opportunist.

Het had van een grote mate van volwassenheid en een ingeslepen gevoel van respect getuigd als de DP voor het neerpennen van de brief eerst zijn eigen gedrag aan de door hem gebruikte redenen of argumenten had getoetst. Wellicht had hij dan een andere brief met argumenten naar Willink gestuurd. De achterliggende maanden hebben onderstreept dat hij weliswaar Wilders heeft afgewezen door hem een grote mate van onbetrouwbaarheid en het op tafel leggen van onwrikbare extreme oplossingen voor integratievraagstukken te verwijten. Laat hij met Klaver weliswaar vanuit extreemlinkse hoek, precies dezelfde sores meegemaakt hebben.

—————————————————————————-

[i] Algemene Beschouwingen  d.d. 6 april 2004 Tjeenk Willink.