We grimlachen er wel eens om als Nederlandse politici kort voor een komende verkiezing weer eens om zich heen strooien met treffende uitspraken om het electoraat te bewegen het hokje achter hun partij of naam aan te kruisen.
Individueel denken we dan dat de betreffende politicus weer eens de plank misslaat, maar na het openbaren van het verkiezingsresultaat blijkt telkens weer dat uitspraken zijn aangeslagen bij de zogenaamde strategische kiezer. De man of vrouw die liever de veronderstelde geborgenheid en betrouwbaarheid van traditionele politieke partijen verkiezen boven de onzekere statuur van nieuwkomers op de politieke bühne.
Afb: pixabay
De laatste weken doet de term populisme het uitermate goed bij de heren en dames in Den Haag. De ene politicus verwijt de andere dat hij of zij met alle mogelijke middelen de steun van de kiezers probeert te verwerven, zonder zich al te veel te bekommeren om de inhoudelijke kwaliteit van hun voorstellen. Dat is een merkwaardig verwijt, omdat vrijwel alle Nederlandse politici zich daar schuldig aan blijken te maken. Allen proberen de onderbuikgevoelens van potentiële aanhangers te verwoorden in voor hen begrijpelijke woorden. Zo worden we tot vervelens toe verwend met uitspraken als Pleur op, Doe eens normaal. De geïrriteerde toehoorder meent vervolgens bij een reclame van Fleurop te vaak pleur op te horen en vraagt zich af of het normaal van de politicus wel correspondeert met de uitleg die hij aan die term geeft.
Het aanmerken van nieuws dat niet in het straatje van een politicus of van diens trouwe volgers past, wordt de laatste weken al snel in het hokje nepnieuws geplaatst. Het lijkt erop dat naast het gedram over populisme het betitelen van ongewenste informatie als nepnieuws een nieuwe politieke hobby is geworden. Nederland kan een voorbeeld nemen aan de Amerikaanse media berichtgeving voor, tijdens en na de presidentsverkiezingen. De websites die beweren uitspraken en berichtgeving te controleren op waarheid schoten als paddenstoelen uit de grond en het gros bleek directe belangen te hebben bij het betitelen van informatie als nepnieuws. Waarheid in plaats van feitelijke juistheid. Nu blijkt in het politieke jargon de term waarheid ook al een subjectieve toonzetting te hebben gekregen. Wat U kiezer ziet als een ronde bol, is een feite een prisma en wij weten echt wel wat goed voor U is, kreet een jongeman van nauwelijks 29 jaar tegen een kiezer die 40 vruchtbare arbeidsjaren achter de rug heeft.
Wat te denken van de tekst “Het gaat economisch goed met Nederland”. Winkelketens sluiten, winkelstraten raken leger en leger, grote bedrijven ontslaan honderden medewerkers, zorgelijke omstandigheden voor het kwetsbare segment van de samenleving groeien, de belastingdruk gijzelt miljoenen Nederlanders. Mislukte banengenererende projecten die miljoenen kosten worden verkocht als doorslaande successen. Vermoedelijk heeft de samenleving een andere vertaling van de term goed, dan die mannen en vrouwen op het warme pluche. En het is een raadsel wat zij onder Nederland verstaan? De politieke elite? De bankmanagers? De zichzelf benoemde bekende Nederlander? Of de hoge heren in de zorgindustrie? In ieder geval niet die mensen die zorg dragen voor de veiligheid van Nederland binnen en buiten de grenzen. En ook niet de mensen die zich voor het welzijn van de Nederlandse samenleving inzetten. Waarschijnlijk is de uitleg van die ene zin dat de politieke elite weer meer kan besteden aan hun binnenlandse en buitenlandse hobby´s.
Voordat de route naar het stemhokje wordt ingeslagen, is het verstandig dat een strategische kiezer beseft dat een quote uit de mond van een politicus niet altijd de realiteit in de wereld reflecteert en soms meer een uiting van wishful thinking is. Er zijn echter ook quotes van politieke buitenstaanders en insiders die een goed beeld schetsen van de hedendaagse toverkunsten van Haagse goochelaars op het Binnenhof.
De 3 stadia in de politiek: beloven, niet doen, uitleggen dat er belangrijker zaken aan de orde zijn (Peter Darbo, aforist)[1]
Het eerste principe van de politiek is: alles wat jij doet is verkeerd en zal verkeerd blijven totdat ik het doe (Andre Fossard , journalist)
In de politiek gaat het vaak als met taal: een fout die door iedereen gemaakt wordt, wordt op de duur een regel”(André Malraux, Franse politicus).
In de politiek zegt men beginselvast als men zetelvast bedoelt (Jan Gresshof, letterkundige).
Waarheidsliefde en politiek wonen zelden onder één dak (Stefan Zweig, schrijver)
Politiek is de kunst om zich anders voor te doen dan men is (Fontaine)
Beloftevolle jonge mensen moeten in de politiek gaan, zodat ze de rest van hun leven kunnen blijven beloven (Robert Byrne, auteur).
Nergens kan de liefhebber zo snel professional worden als in de politiek en in de prostitutie (Julien Vandiest, schaker)
Een politicus denkt aan de volgende verkiezingen, een staatsman aan de volgende generaties (James Freman Clarke)
Een politieke partij is de dwaasheid van velen ten behoeve van het voordeel van weinigen (Alexander Pope).
Als verkiezingen iets zouden veranderen, dan waren ze allang verboden (onbekend)
Het zijn er een handvol en reflecteren de waarneming van de schrijver van dit artikel. Dat is juist, maar maakt de strekking van de uitspraken niet minder beeldend en krachtig. Vroeger toen ik in Den Haag nog voetbalde op het Heeswijkplein, kerstbomen rausde in Moerwijk, naar school ging in de binnenstad niet ver van de rosse buurt en op mijn Puch dapper meedeed aan het imiteren van de West Side Story totdat ik de lange politielat tussen mijn schouderbladen voelde, zou ik de acties en reacties van de huidige generatie politici in een term samenvatten: ziekenhuis.
——————————
[1] Iemand die met een oneliner de essentie van een gebeurtenis weergeeft.