Deze week heeft Pieter Omtzigt afscheid genomen van de landelijke politiek. Niet omdat het hem ontbrak aan verstand van zaken; Omtzigt vertrok omdat juist anderen geen verstand van zeken hebben en liever politieke spelletjes spelen waar u en ik – de gewone burgers – geen bal mee opschieten.
Nederland ziet daarmee een van de meest kundige Volksvertegenwoordigers van de afgelopen vijfentwintig jaar vertrekken. Dat Omtzigt wel degelijk het voornemen had om het Nederlandse volk te vertegenwoordigen binnen de wetgevende en controlerende macht, bleek uit het toeslagenschandaal. Alom werd beweerd dat de Nederlandse overheid discrimineerde, maar het was (zoals o.a. Omtzigt blootlegde) nog erger: onze overheidsambtenaren fraudeerden en de ministerpresident van dienst had in de kwestie geen actieve herinnering meer, evenals de betrokken ministers. Net als Omtzigt, vroeg waarschijnlijk de gehele Nederlandse bevolking zich af wat we eigenlijk doen met politici die sporen van dementie lijken te vertonen. Die kun je namelijk helemaal geen boodschappen laten doen, laat staan ze als minister of minister-president aan het roer te laten.
Dat het niet zo gek veel uitmaakt welk hokje de burgers rood kleuren in het stemhokje, bewees Omtzigt met zijn kandidaatstelling als partijleider van het CDA. De strijd zou gaan tussen erkend gladjanus De Jonge en Pieter Omtzigt en werd, althans volgens de ‘CDA-top’, nipt gewonnen door de intellectueel uitgedaagde De Jonge. Daags daarna bleek dat zelfs de echtgenote van Omtzigt, lid van de Enschedese gemeenteraad namens het CDA, voor De Jonge zou hebben gestemd: “Bedankt voor uw stem op Hugo de Jonge”! Gekkenwerk natuurlijk, maar bij het CDA verkleurde niemand en ook het onderzoek kon niet helemaal goed worden afgerond, “want een groot deel van de data was al vernietigd”. Niet de leden dus, maar de ‘CDA-top’ bepaalde wie de politiek leider van het CDA zou worden. ‘Wie zijn toch die mensen’?
De ambtelijke samenvatting van de overwegingen van verkenner Annemarie Jorritsma (VVD) ontsnapten niet aan het oog van de camera door toedoen van een andere brekebeen: mede-verkenner jonkvrouwe Ollogren (D66). Duidelijk leesbaar: “Omtzigt, functie elders”. Wat was de bedoeling? Een baantje als burgemeester allá Bruls of toch gewoon een vrachtauto achter in zijn auto beuken op de snelweg? De foto was een klip en klaar bewijs van een gecoördineerde actie om hem zo spoedig mogelijk achter de geraniums te parkeren. Het resultaat was dat Omtzigt als bij toverslag een enorme steun van de Nederlandse bevolking kreeg. Peilingen lieten zien dat Omtzigt in zijn eentje gemakkelijk tot 40 Kamerzetels kon behalen bij verkiezingen.
Maar zoals hiervoor al geconstateerd: de stem van de burgers is van nul en generlei waarde als het om politiek gaat. De kwestie ‘functie elders’ en de CDA-partijleider verkiezing toonden klip en klaar aan dat verkiezingen een wassen neus zijn. Niet meer en niet minder. In de Staten Generaal is in beide Kamers geen sprake van ‘Volksvertegenwoordiging’. Ongewild is Omtzigt zelf ook een voorbeeld van een haperende democratie: bijna 25 jaar onafgebroken ‘Volksvertegenwoordiger’! Mij dunkt dat Thorbecke heeft bedoeld dat het volk zou stemmen en bij voldoende stemmen zou de persoon in kwestie worden afgevaardigd naar het Haagse als vertegenwoordiger van zijn eigen achterban.
Inmiddels zijn we zover dat degenen die zich het beste omhoog likken bij de partijleiding, op een lijst worden geplaatst waarop vervolgens kan worden gestemd. De grootste slijmjurken blijven zodoende het langst in de Kamer(s).
Hoe je het ook wendt of keert: Omtzigt zat er bijna 25 jaar. Mij dunkt dat we er niet zo heel veel mee op zijn geschoten…