Het artikel in Tubantia over de “forse stijging van huiselijk geweld” in Twente is een steen in de vijver. De hulpverlening kraakt, Veilig Thuis Twente kan het niet aan, en de wachtlijsten groeien. Daarom deze column; Huiselijk geweld in Twente -Een kritische blik op een falend systeem- die in samenwerking tot stand is gekomen.
Maar laten we niet naïef zijn: dit is geen nieuw probleem, en de oplossingen die nu op tafel liggen, zijn slechts pleisters op een etterende wond.
Als we echt iets willen veranderen, moeten we stoppen met symptoombestrijding en de zaak vanuit drie sporen kritisch onder de loep nemen:
– effectiviteit en efficiëntie,
– verantwoordelijkheid,
– culturele invloeden.
En ja, dat betekent ook een harde blik op Veilig Thuis Twente, want daar knelt het flink.
Effectiviteit en efficiëntie
Laten we starten met een pijnlijke waarheid: we proberen huiselijk geweld op te lossen als het al te laat is. De wijkteams, die in 2020 al klaagden over een gebrek aan duidelijke doelstellingen, worstelen nu nog steeds.
Zij zijn niet ingericht voor de zware problematiek – huiselijk geweld, loverboys, mensenhandel – die steeds meer opspeelt. Maar waarom zou je hen daarop inrichten als dat nooit hun opdracht was? Het is als een loodgieter vragen om een openhartoperatie uit te voeren.
De vraag die ik in 2020 stelde, blijft onbeantwoord: hoort dit überhaupt bij wijkteams? Zolang we dàt niet helder hebben, blijven wachtlijsten groeien en kosten exploderen.
Veilig Thuis Twente krijgt hier een dikke onvoldoende. Zij verwijzen immers naar een wijkcoach van een wijkteam die het dit deze problematiek ook niet tot opdracht hebben. En er ook helemaal niet op zijn ingericht. Het systeem is er niet op afgestemd; het is log, reactief en lijkt meer gericht op het administratief afvinken van protocollen dan op het daadwerkelijk helpen van slachtoffers. Mensen bellen niet voor de lol, maar worden vaak pas serieus genomen als er blauwe plekken of gebroken botten te tellen zijn. En zelfs dan: waar moeten ze naartoe?
Veilige opvangplekken zijn schaars, en daders lopen te vaak vrij rond omdat het rechtssysteem traag en tandeloos is. Effectief? Efficiënt? Vergeet het maar.
Wat we nodig hebben, is preventie vanaf dag één. Scholen moeten al vanaf de kleuterleeftijd sociale vaardigheden, zelfrespect en grenzen aanleren. Tieners verdienen voorlichting over relaties, loverboys en eigenwaarde – met ervaringsdeskundigen, niet met stoffige foldertjes.
En als het misgaat, moet de politie sneller schakelen: één aanspreekpunt met expertise, korte lijnen met hulpverlening, en desnoods een enkelband die slachtoffers én daders uit elkaars buurt houdt. Geen bureaucratie, maar actie.
Verantwoordelijkheid
Dan de hamvraag: wie is verantwoordelijk? Ouders en opvoeders natuurlijk. Maar laten we ook niet doen alsof dat alles direct oplost. Intelligentie, opvoeding, milieu, armoede – het speelt allemaal mee.
De overheid hoeft geen surrogaatouder te worden, maar ze kan wel randvoorwaarden scheppen: fatsoenlijk werk, minder financiële stress, een leefklimaat waarin mensen niet exploderen van frustratie.
Want laten we eerlijk zijn: wie in de tang zit van geldzorgen, reageert dat vaak af op wie het dichtst bij staat. Toch schuiven we te makkelijk alles af op ‘meer van hetzelfde’. Meer Veilig Thuis, meer jeugdzorg, meer politie – maar met dezelfde halfbakken aanpak. De dader is soms ook slachtoffer, opgegroeid in chaos of trauma, en dat zien we over het hoofd.
Psychopathische treiteraars laat je niet vrij rondlopen, maar voor de rest moet je investeren: in begeleiding, in inzicht, in opvang. En niet pas als het escaleert. Slachtoffers die “niet weg willen” verdienen geen oordeel, maar langdurige steun om los te breken uit jarenlange indoctrinatie.
Veilig Thuis faalt hier hopeloos – te weinig capaciteit, te weinig samenleving, te weinig menselijkheid.
Culturele invloeden
En dan het meest lastige spoor: cultuur. In Nederland botsen normen en waarden soms keihard. Gelijke rechten voor mannen en vrouwen zijn hier geen discussiepunt, maar dat geldt niet voor iedereen die hier woont.
In sommige culturen is geweld tegen vrouwen of kinderen geen taboe, maar een recht. En wat doen wij? We kijken weg, uit angst voor ‘onverdraagzaamheid’. De politiek dwingt ons om onze eigen waarden te verloochenen, terwijl daders ermee wegkomen. Straffen zijn laag, hulp is laat, en slachtoffers blijven in de kou staan.
Dit vraagt om een reset. Wil je hier leven? Prima, maar dan gelden onze regels: geweld wordt niet getolereerd, punt. Hulpverlening moet samenwerken met mensen uit die gemeenschappen, maar wel op basis van Nederlandse wetten en rechten. Geen gepamper, maar helderheid. Normeren en disciplineren…. er moeten duidelijke en transparantie consequenties worden gesteld.
En ja, dat kost politieke moed – iets wat nu pijnlijk ontbreekt.
Miljoenen verdampen zonder grip
De jeugdzorg blijft een actueel discussiepunt, met steeds dezelfde vraag: wie is verantwoordelijk?
Onderzoeken, commissies en media-aandacht komen en gaan, maar het systeem verandert niet. Eén van de belangrijkste spelers hierin is Veilig Thuis (een aftakkingen van de GGD). Op papier een meldpunt en preventieorganisatie, in de praktijk een bureaucratisch doolhof dat eerder angst inboezemt dan vertrouwen wekt.
Meldingen worden beoordeeld, termijnen vastgesteld, en uiteindelijk belanden dossiers bij de gemeente. Maar hier wringt de schoen: zolang een gemeente de overdracht niet expliciet bevestigt, blijft Veilig Thuis verantwoordelijk. En als er ondertussen iets misgaat? Dan wijst iedereen naar elkaar.
De gemeente werkt vervolgens met wijkcoaches – vaak generalisten zonder specialistische kennis van jeugdzorg – die op hun beurt weer doorverwijzen naar talloze andere organisaties. In plaats van één gespecialiseerde instantie werken we met een versnipperd netwerk zonder duidelijke regie. Het resultaat? Iedereen doet wat, niemand doet genoeg, en de kosten rijzen de pan uit.
Geld verdwijnt in overbodige tussenlagen, inefficiënte structuren en steeds nieuwe initiatieven zonder dat de kern van het probleem wordt aangepakt. Er is geen grip, geen harde afspraken, geen duidelijke norm. Het gevolg? Een jeugdzorgsysteem dat zichzelf in stand houdt, terwijl gezinnen aan hun lot worden overgelaten.
De oplossing? Snijden in bureaucratie, minder schakels, meer focus op expertise. Zet gespecialiseerde teams in die direct aan de slag kunnen, schrap onnodige tussenlagen en stop met het blindelings pompen van gemeenschapsgeld in een lek systeem. Als gemeenten niet direct invloed krijgen op deze uitgaven, moet de geldkraan dicht.
Stoppen uit veiligheidsoverwegingen?
Wanneer stoppen we uit veiligheidsoverwegingen?
– Als we doorgaan met lapmiddelen en Veilig Thuis Twente laten aanmodderen. Als we blijven wachten op bewijs terwijl slachtoffers schreeuwen om hulp.
– Als we cultuurverschillen negeren omdat het te gevoelig ligt. Dit systeem beschermt niemand – niet de slachtoffers, niet de samenleving, en zelfs niet de daders die ook een uitweg verdienen.
Het Tubantia-artikel is geen wake-upcall meer; het is een schreeuw om een nieuw begin. Weg met de pleisters, tijd voor een operatie.
Effectiever, efficiënter, en met ballen. Want zoals het nu gaat, blijft Twente – en heel Nederland – achter de voordeur falen.
Enschede, Nederland voorop en vooruit
Nooit opgeven, niets doen is geen optie. Enschede, Nederland is het waard!
P.S: Deze column; ‘Huiselijk geweld in Twente -Een kritische blik op een falend systeem-‘ is tot stand gekomen in samenwerking met verschillenden kandidaat-Raadsleden van BVNL in de provincie Overijssel
Prima analyse van de heer Versteeg. Bureaucratie en gebrek aan vakkennis ondermijnen het systeem. Als klein ondernemer vraag ik me af: waarom blijven we dit overlaten aan een overheid die keer op keer faalt?
Moeten we dan structuren afschaffen? Maar als je structuren afschaft, ontstaat tegelijk ook ruimte voor schimmige figuren — die zich vermommen als vernieuwers, maar zelden transparant opereren. Zeker in sectoren waar kwetsbare mensen centraal staan, is dat riskant.
Ik denk dat we niet moeten denken in termen van loslaten maar eerder in termen van herstellen.
Minder papieren macht, meer vakmanschap.
Geen nieuwe chaos, maar zuivering van het systeem.
Niet minder structuur, maar betere — en schonere.
En als de overheid die taak niet oppakt, wordt het tijd dat ondernemende geesten het initiatief nemen.
De heer Versteeg schrijft :” De oplossing? Snijden in “” bureaucratie “ , minder schakels en meer focus op expertise . Deze “” aanbeveling “ duidt op een goed inzicht in de echte problematiek inzake huiselijk geweld en een « falend systeem » ». Maar , het falende systeem heeft juist GEEN gespecialiseerde teams en de « tussenlagen » ( management ) zijn slechts de Pecunia-vreters en hebben NIET de capaciteiten om oplossingen te vinden en/of leiding te geven . Dat is een landelijk probleem . Ook in ziekenhuizen is de bureaucratie een « plaag » en artsen en verpleegkundigen knettergek worden van de bureaucratische rompslomp . Ongeveer 40% van de beschikbare tijd wordt besteed aan het invullen van formulieren omdat « « alles « « genoteerd moet worden . Die waanzin knaagt aan zeer veel instanties en derhalve de specialisten / uitvoerders het voor gezien houden . Het « management « komt uit de tijd van wijlen Premier Wim Kok dewelke op Nijenrode heeft gestudeerd . Het management is een zeer weerbarstige laag binnen de maatschappelijk constituties / organisaties en voegt niets toe aan het maatschappelijk welzijn . Wijlen Prof Dr Bob Smalhout , in leven anesthesioloog , heeft zeer veel columns in de Telegraaf geschreven over het zeer deprimerende effect van de « managementlagen « . Ook het taalgebruik van managers is zeer afwijkend van het Nederlands . Zelfs op scholen blijken de managementslagen meer last te geven dan het optimaliseren van het onderwijs . Minder « « schakels » dus zoals de heer Versteeg dat meent , en terecht . Minder managers blijkt noodzakelijk te zijn omdat de last groter is dan de « nuttigheid « . Het oud gezegde : « Naturam expellas furca tamen usque recurret « is nog steeds van toepassing . Immers : De menselijke natuur is altijd aanwezig en is NIET maakbaar .
Laten we eerst melden dat “” huiselijk geweld “ van alle tijden is en dat er nu extra aandacht aan wordt geschonken. En , de symptomen wijzen uit dat er door “ instanties “ misbruik wordt gemaakt met de daartoe beschikbare financiële middelen. Het is het “” oude liedje “ van subsidies en geen verantwoordelijkheid dragen . De heer Versteeg poneert uitstekend de feiten en slaat de spijker op de kop . Immers : De “ instanties “ hebben geen personeel met kennis van zaken maar de “ subsidie” draait gewoon door. Het is te eenvoudig er over te schrijven maar in principe zijn het “” drama’s “ in een maatschappij dewelke vaak onbeheersbaar zijn . We hebben te maken met “ mensen die geestelijk zeer verschillend van opvatting en “ inspiraties “ zijn omdat een “” relatieprobleem “ soms onoplosbaar is en de instanties er ook geen raad mee weten . Dat de “ slachtoffers om hulp schreeuwen, zoals de heer Versteeg aanhaalt, is dat juist een symptoom van “” de onoplosbaarheid “. Immers: De noodkreet wordt niet gehoord . En dat komt omdat “ men heel snel de vingers kan branden en justitie om de hoek komt kijken bij onjuiste beslissingen. . De heer Versteeg noemt “” Efficiëntie en effectiviteit als ook “” verantwoordelijkheid en…… culturele invloeden , en juist “ culturele invloeden “ geven de onoplosbaarheid aan. Dat is geen oprisping om dat te schrijven ; Geografisch Demografische Diversiteit is per definitie een “” conflicterende exercitie bij verschillende huwelijks situaties en ….. religieuze invloeden onverbiddelijk tot de onoplosbare schermutselingen achter de voordeur kunnen leiden . En ….. een bureaucratische doolhof bij de hulpverlening verergeren de nood omdat de “ ballen “ ontbreken en er geen kennis is om tot een oplossing te komen.. Het “ rationele “ blijft buiten de deur omdat en flexibiliteit en bereidheid onmisbaar is en ook niet wordt aangesproken . Weg met de pleisters en tijd voor een operatie, schrijft de heer Versteeg , dat is juist …….. maar de uitvoering eist kennis van zaken bij de hulpverleners ……. En die verschuilen zich achter de bureaucratische puinhoop . Het “”falen achter de voordeur “ zal blijven ……..!