In het Westen proberen kenners en experts van conflicten reacties vanuit het Westen op extreem geweld op leden van westerse samenlevingen vaak te willen vertalen in de term proportionaliteit.
Vooral als het geweld door islam belijdende extreme groeperingen wordt uitgevoerd en het beeld wordt geschapen dat reageren zoiets is als balanceren op een dun koord boven een kilometers diep ravijn. De indruk wordt dan gewekt dat met meetlint en geluidsapparaat een dergelijke reactie in meters en decibels moet worden uitgedrukt..
Onlangs werd die vraag aan Douglas Murray, een Britse politieke commentator gesteld. Hem werd bij Talk TV gevraagd of de Israëlische aanvallen in de Gazastrook een “redelijke, proportionele en morele reactie” (kunnen) zijn. Een ietwat merkwaardige formulering, immers de term ‘aanval’ presenteert een beeld van actie en niet van reactie en dat is in het geval van de huidige ontwikkelingen in het zuidelijke deel van de Levant niet de juiste beeldvorming.
De vraag is bovendien wat redelijk is en aan welke norm die getoetst moet worden. Ik vraag me af wat de spreker daarmee bedoeld te zeggen wanneer sprake is van samenlevingsmodellen met uiteenlopende normen en waarden die een conflict op een gewapende manier willen oplossen. Redelijkheid vanuit de westerse invalshoek kan door een tribaal samenlevingsmodel vertaald worden als zwakheid, die benut kan worden. Het is mij bovendien onduidelijk wat een tribale samenleving verstaat onder redelijkheid? Dat de marges om zijn invulling van het dagelijkse leven volgens Koran en Sharia (nog meer) verruimd moet worden?
Wat verstaat de vragensteller dan onder een morele reactie? Wat er is gebeurd met onschuldige burgers op o.m. een muziek festival, op baby’s, kinderen en bejaarden is dermate immoreel, roept zulke diepe emoties van afkeer op dat bij een reactie op dergelijke terroristische acties m.i. van redelijkheid, proportionaliteit en moraal geen sprake meer is. De vragensteller wil dus dat op volgens het westerse normenpatroon immorele acties op een moreel waardige manier gereageerd moet worden. Hoe dat moet worden uitgevoerd, is mij onduidelijk.
Die vragen blijven angstvallig in het Westen onbeantwoord. Murray antwoordde de vragensteller als volgt:
“Proportionaliteit in conflicten bestaat zelden (beter gesteld: ‘niet’, als je het vervolg van zijn redenatie vertaalt). Het zou betekenen dat Israël, als vergelding voor wat Hamas zaterdag in Israël deed, zou moeten proberen om bijvoorbeeld een muziekfestival in Gaza te lokaliseren – en veel succes daarmee – en precies het aantal vrouwen zou moeten verkrachten dat Hamas zaterdag verkrachtte. Precies het aantal jongeren doden dat Hamas zaterdag heeft gedood. Precies het aantal mensen zou onthoofden die zaterdag zijn onthoofd. Ze zouden een stad moeten vinden die precies even groot is als een stad als Sderot, en ervoor zorgen dat ze van deur tot deur gaan en precies het juiste aantal baby’s vermoorden dat Hamas zaterdag in Sderot vermoordde, en precies hetzelfde aantal gepensioneerden in het hoofd schieten als zaterdag in Sderot werden neergeschoten, om maar een stad te kiezen.”
Vanuit de onmogelijkheid om dat te doen, is proportionaliteit weer een van die container termen. Het ziet er groot en indrukwekkend uit, maar bevat alleen maar gebakken lucht. Onzin. In gewapende conflicten is proportionaliteit een modeterm die alleen door westerse experts in een discussie (als die überhaupt gevoerd wordt op basis van geschiedkundige ontwikkelingen en feiten) wordt gebruikt.
Sky News toonde ’s avonds laat een kort interview met het hoofd van de organisatie die de slachtoffers bij dat muziekfestival moest bergen. De man vertelde, terwijl hij grote moeite had zijn emoties te beheersen, dat hij dit werk al 40 jaar over de hele wereld deed maar dat hij zulke monsterachtige misdaden als hier nog nooit gezien had. En hij noemde een paar voorbeelden die te gruwelijk zijn om hier te herhalen. “Maar, zei hij, “de grootste gruwelijkheden kan ik niet over mijn lippen krijgen”.
Laat ik het kort samenvatten: Hamas deed geen enkele poging het lijden van de slachtoffers zo kort mogelijk te houden.
Proportionaliteit en subsidiariteit als ook morele verontwaardiging, waren woorden die veelvuldig gebruikt zijn door het Openbaar Ministerie als er een conflict was waarbij veel geweld werd gebruikt bij een overval, en/of moordaanslag en “” het slachtoffer “” zich verdedigde met een “ zeer flinke “” tegenstand en soms de “‘dader “ maximaal ontredderd “ uit de door de hemzelf begonnen gewelddaad kwam . Daarover zijn heel veel boeken geschreven en het “ Openbaar Ministerie “ zelfs het slacht-offer bestrafte . Deze onrechtvaardigheid is later afgezwakt en is blijven steken op “” zelfverdediging dat nu geaccepteerd is . Nu Hamas Israël heeft aangevallen en in het beging van de aanval meer dan 200 mensen bij een feestroes te hebben afgeslacht zal , proportionaliteit , waarbij eerst moet worden nagedacht, mijns inziens een onmogelijke eis geweest zijn als beantwoording op geweld . Immers : Emoties blokkeert de ratio en de “ overlevingsdrift” is dominant en dat is een natuurlijke zaak. Dat Israël bij vergelding het proportionele moet aanhouden is onmogelijk. De consequenties , Hamas heeft zich “” beestachtig gedragen” ( zoals eerder is aangehaald in een reactie ) zijn bij een niet proportioneel optreden meervoudig in kracht . Haat, domheid, onredelijkheid en jaloezie zijn “ fenomenen” die op de voorgrond treden bij geweld . Zodat : Een verontwaardiging of veroordeling terzake een gewelddaad , niet op zijn plaats is. Let op , oorlog is waanzin en lost niets op , maar, soms is een oorlog een oplossing voor een onoplosbaar probleem zoals dat zich al van 1948 aandient in het , midden-oosten . De gewelddadige dood van honderden mensen is en blijft onbegrijpelijk . Het “ beest” mens , is niet te bevatten .