Bestaanszekerheid

Vandaag bestudeerde ik de toespraak van volksvertegenwoordiger Omtzigt die hij op 18 maart heeft gehouden en een aantal aspecten in die toespraak viel mij op. Het belangrijkste onderwerp was energie armoede en het voor veel lezers onbekende artikel 20 eerste lid van de Grondwet gebruikte hij als raamwerk om te duiden dat het verkeerd gaat in Nederland.

Artikel 20 luidt: “de bestaanszekerheid der bevolking en de spreiding van welvaart zijn voorwerp van zorg der overheid.” en Omtzigt onderstreept dat “alle Kamerleden, alle ministers en alle staatssecretarissen trouw hebben gezworen of beloofd aan de grondwet en moeten die dus uitvoeren. Ook de koning heeft bij zijn inhuldiging trouw gezworen aan de grondwet…..het lukt ons niet om die eed, die belofte na te komen in Den Haag en dat is behoorlijk problematisch”.

Gelet op de geluiden die na de verpletterende verkiezingsnederlaag van 15 maart 2023 vanuit de coalitiehoek te horen waren, is hij een van de weinigen die artikel 20 eerste lid van de Grondwet serieus lijkt te nemen. Politici van de genoemde partijen spinnen zich een slag in de rondte om hun verkiezingsnederlaag te maskeren en het armoedige overheidsbeleid te verbloemen. Bewindslieden van die partijen gaan net als in 2020 gewoon door. Rutte, Hoekstra, Kaag en die twee muizen van de VVD en CU zijn niet van plan zich van het Haagse pluche los te trekken en willen doorgaan met hun politieke vernielzucht.

Buiten het democratische proces

De Haagse beleidsmakers moeten beleid maken wat de bestaanszekerheid van de bevolking beschermt, waarborgt en verbetert. Bestaanszekerheid garanderen wordt al duizenden jaren gezien als de kerntaak van stad (staat)- of landsbestuur, zowel in democratische als minder democratische tijden en kan worden beschouwd als een strategie van een machthebber om aan de macht te blijven en onrusten en revoluties te voorkomen. Brood en spelen. Dat doen de huidige beleidsmakers in het Parlement niet. Omtzigt accentueert in zijn toespraak wat de mensen buiten de Randstad allang weten: “beleidmakers bedenken beleid waar zij zich niet aan hoeven te houden, maar de mensen die het beleid moeten ondergaan, wel”. De Nederlandse bevolking stelt het nog scherper: de beleidsmakers in het Parlement maken geen beleid. Dat wordt al een decennium door autocratisch georiënteerde individuen afgehamerd in achterkamertjes.

Wat buiten het zicht van Parlement en bevolking wordt afgehamerd, heeft gelet op de gestage groei van hoofdpijn dossiers niet de bestaanszekerheid van de bevolking als doelstelling, maar voedt de narcistische instelling van Haagse bestuurders en hun volgelingen in het land. Omdat in de zoektocht naar een meerderheid de regeringen Rutte zich voortdurend bedienen van afruil, loze beloftes en zelfs morele chantage praktijken, slagen ze er herhaaldelijk in om een onmachtig en onmondig Parlement buiten spel te zetten. Kort gesteld: Parlement, de beleidsmakers, doet niets anders dan beleidsuitvoerders in hun destructieve activiteiten volgen. Ten nadele van de bestaanszekerheid van het grootste deel van de bevolking. Dat beeld schetst het gevolg van het bewuste erosieproces van de Trias Politicia zoals dat al een decennium in Nederland plaats vindt. De rollen zijn in Nederland omgedraaid: beleidsuitvoerders en beleidscontroleurs, die beleid maken en beleidsmakers die beleidsvolgers zijn geworden.

Klimaatbeleid

De consequentie is energiearmoede, woningarmoede, voedselarmoede; groeiend volume subsidieslurpers en sociale voorzieningen genieters; oplopende belastingdruk, leger rakende schatkist, verarming, polarisatie. Het dure en ineffectieve klimaatbeleid is de belangrijkste oorzaak van de groeiende verarming, waardoor volgens het CBS dit jaar meer dan een miljoen huishoudens niet meer aan hun verplichtingen kunnen voldoen

Hoe denkt de overheid die bestaanszekerheid te kunnen en te willen waarborgen? In ieder geval niet door het huidige, op modellen gebaseerde en buiten democratische processen geformuleerde klimaatbeleid[i], waardoor woningbouw, aanleg van infrastructuur, voedselproductie en schatkist op een onevenwichtige manier worden benadeeld. Die modellen, producten van politieke keuzes, voeden de machtshonger van politieke engnekken, beperken de levensvrijheid en begrenzen de levensvreugde van de man en vrouw in de straat. Niet verrassend dat het voor het gros van de bevolking wel duidelijk is geworden dat modellen met data gevuld worden om naar de gewenste politieke, communistisch georiënteerde oplossing toe te kunnen corrigeren. Klimaatmodellen zijn door het Haagse denken en doen verworden tot een standaard, waar blijkbaar alles wat het dagelijkse bestaan stuurt, aan getoetst moet worden. Ook al is de gemeten realiteit anders.

Uitbundig is aangetoond dat die klimaatmodellen voor de doorsnee burger onbetaalbaar en voor het opwaarderen van de kwaliteit van het dagelijkse leven in termen van het beperken van klimaat – en gezondheidsschade, ineffectief zijn. Wat de kosten betreft, draait de overheid de bevolking bewust een rad voor de ogen. Volgens de regeringen Rutte, daarbij ondersteund door het PBL, bedragen de kosten van Energieakkoord 2013 en Klimaatakkoord 2018 € 1 miljard resp. 1,9 miljard per jaar. Volgens Omtzigt een kleine kostenplaats op de begroting, maar hij vraagt zich af waarom dan een subsidiepot van € 35-37 miljard is gereserveerd. Er wordt heel wat gehandbald met doelstellingen, kosten en consequenties van die twee akkoorden en gezien de gevolgen voor de bestaanszekerheid van de Nederlandse bevolking is een korte recapitulatie op zijn plaats:

• Het Energieakkoord 2013 concentreert zich op het vergroten van het aandeel duurzame, groene energie en de regeringen Rutte hebben voor die doelstelling ruim € 37 miljard aan subsidies toegezegd. De verwachting is dat door het herkenbaar worden van de nu nog verborgen kostenplaatsen die naar € 100 miljard zullen oplopen.
• Het Klimaatakkoord 2018 heeft als kompasrichting om in 2050 95% van de energiebehoefte te dekken met groene energie. Door de afkoppeling van het gasnet (€450 miljard), energietransitie kleine huishoudens (€ 320-€800 miljard voor 8 miljoen huishoudens die gemiddeld tussen de €40.000 en € 100.000 kosten moeten maken om aan de wensen van klimaatfatalisten te voldoen) en de gedwongen overstap op een elektrisch platform (€ 240 miljard voor 8 miljoen voortuigen ad een doorsnee prijs van € 30.000) lopen voorzichtige schattingen van de kosten tussen €1000 en € 1500 miljard.

Het mag dus wat kosten. Het Bureau CE Delft[ii] berekende in 2021 dat in 2017 maar liefst 80% van de subsidies terechtkwam bij de rijkste helft van Nederland. De armere helft kreeg die 20% omdat een subsidieregeling voor het isoleren van sociale huurwoningen aan hen werd toegerekend. In werkelijkheid was het waarschijnlijk nog minder. En juist daar klemt het volgens Omtzigt: Nederland heeft de afgelopen 15 jaar wel forse subsidies gegeven aan elektrisch rijden, maar niet aan isolatie van woningen. En daar betaalt de bevolking nu een prijs voor. Klimaatsubsidies vullen de beurs van de rijkeren onder de Nederlandse bevolking.

Naast de subsidies die door de belastingbetaler gedekt moeten worden, zal die belastingbetaler door de mooie voorstellen van de Klimaattafels op andere manieren in de papieren gedwongen worden. Uit de verdeling van de energiebelasting komt tot uiting dat de kleine gebruiker de Sjaak zal zijn en zal verarmen door de hogere (overheid en gemeente) belastingen om de toegezegde subsidies mogelijk te maken, de kosten die gemaakt moeten worden om het eigen huis energieneutraal te maken en te houden, de hogere verzekering premies, de gedwongen overstap op schone energie platformen etc.

Het is helder dat het huidige klimaatbeleid en in het verlengde het stikstof -, woning – en immigratie en asiel beleid om uitlopende redenen niet de bestaanszekerheid van de Nederlandse bevolking dient. Het gevoerde immigratiebeleid bijvoorbeeld zal door een gestadige groei van de bevolking op Nederlands territoir een aantal belangrijke consequenties hebben: meer CO-2 uitstoot, meer gezondheidsschade, meer milieuschade, groeiende woningschaarste.

Bijstelling van het huidige beleid?

De verpletterende nederlaag van de coalitiepartijen zou bij volksvertegenwoordigers en bewindslieden die zich met twee vingers of een hand in de lucht, hebben gezworen resp. beloofd om de bestaanszekerheid van de Nederlandse bevolking als primaire verantwoordelijkheid te willen dragen, in verstandige teksten en daden hebben moeten resulteren. Niets is minder waar. Rutte reageert nogal luchtig op de verpletterende BBB-winst; Kaag wil verder gaan met het huidige destructieve klimaat beleid; Hoekstra blijft gewoon zitten ondanks de halvering van de CDA in de Eerste Kamer.

Ergo: Nederland blijft opgescheept met bewindslieden die niet de bestaanszekerheid van de bevolking, maar wel het politieke overleven voor ogen hebben. Er zal op de korte termijn daarom niets veranderen. Ondanks de verpletterende BBB-winst. Het is afwachten of en in hoeverre de BBB bestuurlijke zwaargewichten aan zich kan binden en de verleiding kan weerstaan om steeds dichter tegen de gevestigde orde aan te gaan schurken. Beleeft Nederland een déjà vu van LPF en FvD?

[i] Behalve het Energie akkoord 2013 en Klimaatakkoord 2018, de afspraken die in Parijs, Katowice (kosten voorlopig geraamd op € 20 miljard) etc. en bij WEF vergaderingen zijn gemaakt, het VN artikel 30 akkoord en de Europese Green Deal.

[ii] CE Delft is een onafhankelijk onderzoek – en adviesbureau, gespecialiseerd in het ontwikkelen van innovatieve oplossingen van milieu- en duurzaamheidvraagstukken.