Uit respect……

Vanmorgen sloeg ik de digitale uitvoering van de De Telegraaf open en werd getroffen door drie citaten in het artikel over de herdenking van de Japanse capitulatie. Een capitulatie die mijn vader ergens in een Japans krijgsgevangenkamp in Cambodja te horen kreeg en mijn moeder, broer en verdere familie in de Bersiap capituleerde. Maar dat terzijde.

In het artikel las ik die drie citaten uit de mond van de woordvoerder van de Federatie Indische Nederlanders (FIN) die vanwege de aanwezigheid van de Ambassadeur van Indonesië, aanvankelijk de herdenking wilde boycotten. Tot mijn verbazing kwam de man met de volgende uitspraken: “Het is een Nederlandse herdenking maar die wordt elk jaar verder geïndonesieerd” en hij voegde daaraan toe “dit is te beschouwen als een respectloze actie en een regelrechte provocatie ten aanzien van nabestaanden van slachtoffers van Indonesisch racisme en terreur, de hele gang van zaken getuigt van een stuitend gebrek aan empathisch vermogen” en hij sloot af met “we doen mee uit respect voor de slachtoffers”.

Waar zit mijn verbazing of beter gesteld irritatie in? Hij doet twee uitspraken waarin hij terecht het hypocriete gedrag, het gebrek aan respect en empathie van de Nederlandse regering en de ongewenste aanwezigheid van de Indonesische ambassadeur in Nederland accentueert. De regering die bij de herdenking werd vertegenwoordigd door de man die het liefst de term Bersiap uit alle geschiedenisboeken, onderzoeken en artikelen wil (laten) schrappen. Een bewindsman die namens (het woke deel van) Nederland op basis van de resultaten van een propagandistisch verslag de diepste en oprechte excuses aangeboden heeft aan de staat Indonesië.

Door die daad negeerde hij dat tienduizenden landgenoten het slachtoffer zijn geworden van een redeloze bende extremistische moordenaars en racisten bestaande uit criminelen, religieuze fanaten en ideologen die door de staat Indonesië geïdentificeerd worden als vrijheidsstrijders en revolutionairen en nog steeds bewierookt worden. Bovendien gaf hij honderdduizenden Indië-veteranen een trap na door de schijn te wekken dat zij oorlogsmisdadigers zouden zijn. De grootste gotspe was het geven van een rol aan de officiële vertegenwoordiger van de staat die zijn verantwoordelijkheid voor de Bersiap nog steeds ontkent, weigert excuses aan te bieden en – zoals wel is afgesproken – geen herstelbetalingen wenst te geven aan al die Indische Nederlanders wier bezittingen werden geannexeerd.

Gebrek aan respect

In die zin vertoonde de herdenking een aantal pro-Indonesische trekjes en is een groter gebrek aan respect en empathie voor slachtoffers en nabestaanden niet denkbaar, Desondanks was de FIN als formeel podium van Indische Nederlanders aanwezig bij de herdenking en wekte daardoor de indruk het prima te vinden dat de twee respectloze personen hun hypocriete gedrag in het openbaar mochten bevestigen. Het wekt ook de indruk dat de FIN lijkt mee te werken aan een groeiende rol van Indonesië bij deze herdenking. Vanuit die invalshoek beschouwd waren de drie uitspraken van de FIN woordvoerder niets meer dan een verzameling holle teksten voor de bühne.

Uit respect voor mijn ouders en familie die de ellende van de Japanse bezetting, de Bersiap en het verlies van hun bezittingen hebben moeten ondergaan, doe ik en velen van mijn generatie, wat de FIN ook had moeten doen: afstand nemen van het hypocriete gedrag van de Nederlandse regering. FIN had als platform van Indische Nederlanders  de inmiddels tot een schijnvertoning verworden herdenking van de Japanse capitulatie op 15 augustus 1945 te laten voor wat het is geworden: een schijnvertoning waar nog levende slachtoffers en nabestaanden als podium vulling worden misbruikt.

Respect is zonder de derde dimensie , een woord zonder betekenis.