Het Russische offensief verloopt niet zoals gepland. Niet snel en met onverwachte aantallen materiële en personele gevechtsverliezen. Gelukkig weten de kenners in het Westen in de achteruitkijkspiegel turend, exact wat er aan de hand is.

Wat er aan de hand kan zijn hebben Victor Remouchamps en ik in de achterliggende 10 jaar herhaaldelijk uit de doeken gedaan. We hebben bijvoorbeeld frequent benadrukt dat scenariogebonden oefeningen in een gecontroleerde omgeving zoals de ZAPAD en KAVKAZ oefeningen van de laatste vijf jaar, niet echt het beeld weerspiegelen van gevechtskracht die nodig is om een gewapend conflict in een korte tijd succesvol af te kunnen ronden. Daar kan een handvol oorzaken voor aangewezen worden en laat ik ook eens een gooi daarnaar doen.

Het offensief wordt – op verspreid van elkaar lopende aanvalsassen – op een uitgebreid operatie gebied uitgevoerd. Aanvalsassen met respectabele tussenafstanden, waardoor het harmoniseren, synchroniseren en coördineren van het grondoptreden en het grond-lucht optreden complex is en ruimte biedt voor operationele “vergissingen”, digitale communicatieproblemen en logistieke omissies. Factoren van invloed die voorkomen dat het gewenste resultaat in een vooraf vastgesteld tijdframe bereikt wordt. Te vaak bijgestuurd moet worden op het overkoepelende operatieve en strategische niveau en dat kost tijd.

De commandovoering, de kwaliteit van de commandanten, laat sterk te wensen over. Dat is altijd het grote probleem van een gecentraliseerde commandovoering en vooral bevelvoering geweest. Te weinig initiatief, te veel micromanagement, geringe bereidheid om risico’s te nemen, geringe bereidheid om tegen de opdrachten van de naast-hogere niveaus in, een andere oplossing te zoeken en uit te voeren. Vaak dwingt het gevecht op het  tactische niveau tot het zoeken en vinden van een andere oplossing dan het gevechtsplan aanbiedt. De vraag is ook in hoeverre commandanten op het tactische en operatieve niveau het Guderian beginsel toepassen om het gevecht van voren te leiden? Mogen, willen en kunnen ze dat?

De kwaliteit van het uitvoerend niveau is ook niet wat het moet zijn om succesvolle operaties uit te kunnen voeren. Vooral de geoefendheid, moreel, motivatie gebundeld in het begrip gevechtservaring van de jonge, dienstplichtige soldaten op sleutelfuncties als wapen(systeem)bedienaars versterkt door de eerder gememoreerde matige commandovoering, resulteert in een zwakke uitvoering van de verstrekte opdrachten. Grote successen blijven uit. Het helpt ook niet als het tactische niveau in het duister wordt gehouden over doel en tijdsduur van een missie.

“Iedereen wil weer heel en
gezond naar huis.
Vooral jonge dienstplichtigen”

De kwaliteit van het uitvoerend niveau is ook niet wat het moet zijn om succesvolle operaties uit te kunnen voeren. Vooral de geoefendheid, moreel, motivatie gebundeld in het begrip gevechtservaring van de jonge, dienstplichtige soldaten op sleutelfuncties als wapen(systeem)bedienaars versterkt door de eerder gememoreerde matige commandovoering, resulteert in een zwakke uitvoering van de verstrekte opdrachten. Grote successen blijven uit. Het helpt ook niet als het tactische niveau in het duister wordt gehouden over doel en tijdsduur van een missie. Iedereen wil weer heel en gezond naar huis. Vooral jonge dienstplichtigen.

Het ontbreekt ook aan de juiste en actuele inlichtingen/informatie op de niveaus waar de beslissingen genomen moeten worden. Het Informatie management is mede door de gecentraliseerde commandovoering matig, wellicht afwezig, waardoor communicatie kanalen regelmatig dicht slibben en inlichtingen en informatie te laat of gecorrumpeerd op de juiste niveaus en functionarissen beschikbaar zijn. Het gevolg is dat er een onjuist beeld ontstaat van vermogen en intenties van de Oekraïense tegenstander. Op het tactische niveau wordt het optreden dan te veel, te vaak en te lang gekarakteriseerd door open flanken en de-faseringen op het tactische en operatieve niveau. Optreden buiten de bestaande infrastructuur is door de relatieve weke bodem vrijwel niet mogelijk, waardoor eenheden gedwongen zijn om het optreden te beperken tot die infrastructuur en vaak gedwongen worden om in colonne verband te verplaatsen. Daardoor zijn ze op het tactische niveau te kwetsbaar voor drie dimensionale overvallen en hinderlagen met grond en lucht bewapende drones en lange afstand fire-and-forget antitank wapensystemen. 

Gevechtskracht

Er is te vaak geroepen dat de Russische krijgsmacht gemoderniseerd is. Dat klopt als er sprake is van “er nieuw uitzien” wat niet veel zegt over de gevechtswaarde van de nieuw ingestroomde hoofduitrustingsstukken bij grond en luchtcomponent. Bovendien wordt gevechtskracht ook nog beïnvloed door een gedwongen inpassing van oudere hoofduitrustingsstukken en munitiesoorten die niet meer het gewenste operationele tempo kunnen ondersteunen  resp. niet de benodigde effectiviteit meer hebben en vaak door de slechte bevoorrading en gebrek aan onderhoud te snel en te lang uitvallen. Er is informatie vrijgekomen dat wapensystemen noodgedwongen ontplooid moesten worden voor opdrachten waarvoor ze niet ontworpen werden.

De logistieke functie is  niet in staat om de operationele eenheden te volgen; te bevoorraden en op de gewenste gevechtskracht te krijgen en te houden. Van een anticiperend logistiek systeem is absoluut geen sprake. De vraag is ook hoelang de industriële capaciteit in staat is en blijft om het niveau van hoofduitrustingsstukken, reservedelen, directe ruilcomponenten, voedsel, brandstoffen en munitie in volume en kwaliteit gedurende lange tijd te kunnen handhaven. Russisch geld wordt schaars om niet te zeggen het raakt op. Er ontstaan nu problemen op het tactische niveau die nog niet door het operatieve en strategische niveau kunnen worden beperkt/opgelost.

Verwachting

De vraag is ook welk percentage van de beschikbare gevechtskracht al is ingezet in en rond de Oekraïne? Wat blijft als technische en tactische reserve beschikbaar en inzetbaar? Een Finse expert schat die op 75% wat zou betekenen dat er niet veel technische en tactische reserve meer beschikbaar is om het offensief langs verschillende aanvalsassen lange tijd te kunnen voeren. De vraag is wat dat voor consequenties heeft voor de soevereiniteit van de Russische federatie op veiligheid en economisch gebied. Die vragen kan alleen een agressor beantwoorden.

Wat kan de Oekraïne verwachten? Als het bovenstaande juist is zal de frequentie van gevechtshandelingen dalen en Moskou gedwongen worden om keuzes te maken. Afgestemd op die keuzes zal de beschikbare en inzetbare gevechtskracht gereorganiseerd, hergroepeerd en gerepositioneerd moeten worden en wordt het oude vertrouwde Sovjet beginsel uit de kast gehaald: Vuurwalsen bestaande uit een combinatie van indirecte vurende (artillerie etc.) en direct vurende wapensystemen (jachtvliegtuigen, bommenwerpers en bewapende drones) geconcentreerd in geselecteerde prioriteitsgebieden om de militair strategische en politieke doelen te halen: een neutraal Oekraïne bestuurd door een pro-Moskou regering en de heroprichting van Malorossiya (Klein Rusland) op voormalig Oekraïens grondgebied.  

Veiligheidsriemen vast.