“There are decades where nothing happens; and there are weeks where decades happen.”
(Lenin)
De strijd over de staatsgrenzen duurt ruim drie weken en in die periode heeft een groot aantal kenners herhaaldelijk geprobeerd uit te leggen waarom de strijd verloopt zoals die verloopt en waagden zich aan profetische voorspellingen over de nabije toekomst van Oekraïne en Russische Federatie. Vandaag werd Peter Wijninga, een expert van HCSS in militaire ontwikkelingen, naar zijn mening gevraagd over de huidige ontwikkelingen op en rond het Oekraïense territoir en ik had de indruk dat hij het artikel “Het gaat niet zoals gepland” van 14 maart op deze website had bestudeerd. De betreffende journalist van de “Krant van Wakker Nederland” vatte het relaas van de HCSS expert samen onder de titel “Russische Blunders stapelen zich op”. Ik vroeg me af welke maatstaf hij had gebruikt om vast te stellen of er sprake zou zijn van een of meerdere blunders en het Russische optreden aan een aantal blunders onderhevig zou zijn.
Recapitulerend stonden in het genoemde artikel (f) actoren opgelijnd die kunnen leiden tot een stroperige uitvoering van een zo op het oog slordig opgesteld gevechtsplan. Oorzaken die een ervaren militair niet vreemd zullen zijn en niet anders zijn dan de operationele omissies die geconstateerd werden bij grootschalige gevechtsoperaties in het Midden-Oosten en Afghanistan. Omissies die veroorzaakt kunnen worden door een onevenwichtige bevelvoering; gebrekkige harmonisatie en synchronisatie van een offensief samengesteld uit diverse, ver van elkaar verwijderde aanvalsassen over een kanaliserende infrastructuur in een drie –resp. vierdimensionale omgeving; een niet-anticiperende logistiek en vermoedelijk een stotterende wapenindustrie. Omissies die te wijten zijn aan een verwrongen communicatie en informatiemanagement en gebrek aan gevechtservaring in termen van oefening en vooral motivatie en moreel. Kortweg omissies die inherent zijn aan complexe offensieve operaties onder stevige politieke druk gebonden aan een krap tijdschema.
Door te stellen dat er sprake zou zijn van blunders, wekken expert en journalist de indruk dat Westerse krijgsmachten zo’n complexe operatie beter in de vingers zouden hebben en operationele doelen wel binnen een krap tijdschema bereikt zouden hebben. Als Westerse krijgsmachten inderdaad zo goed waren geweest, hadden ze hun doelen in Het Midden Oosten, Irak en Afghanistan wel gerealiseerd. Ze hadden dan niet tientallen jaren gesparteld en waren niet “over the moon” geweest eindelijk die instabiele regio’s op tijd en met niet veel kleerscheuren achter zich te laten.
Bij mijn weten is geen Westerse krijgsmacht in staat om zich niet te bezondigen aan een aantal van die bovengenoemde omissies. Zelfs bij oefeningen in een geconditioneerde omgeving m.b.v. een scenario en het gevoel van sterven in de strijd en de kans om nooit meer levend thuis te komen niet aanwezig is, worden die operationele “vergissingen” bijna standaard gemaakt. Ik heb bijna 70 oefeningen gepland, geschreven, begeleid en uitgevoerd waaraan eenheden met een volume van 100 tot 40.000 man hebben deelgenomen in een drie- en vierdimensionale operationele omgeving. Bij die oefeningen ben ik regelmatig geconfronteerd geweest met een aantal van die boven beschreven omissies of operationele fouten. Alleen vloeide er geen echt bloed uit. Hoogstens betekende dat het einde van een carrière.
Ik vraag me dan ook af waar HCSS expert en journalist de wijsheid vandaan halen om beschouwend vanuit het veilige Den Haag en behept met een papieren operationele kennis en ervaring, een complexe grootschalige operatie onder grote politieke druk te kwalificeren als blunderend voorwaarts gaan? Alsof Oekraïense strijders zich opstellen als weliswaar gewapende doch ineffectieve padvinders die met de armen over elkaar het Russische geploeter vanaf de zijlijn aanschouwen. Moeten we hen niet enigszins krediet geven van hun gewapende inspanningen als een van de oorzaken voor dat stroperige operationele tempo?
Wanneer ik ervan uitga dat het propaganda gehalte van de berichtgeving door Moskou en Kiev hoog is, stevig moet worden getwijfeld aan de juistheid van informatie, interpretatie van binnendruppelende inlichtingen “zonder smoel op het terrein” altijd mank gaat aan een gebrek aan evenwicht, dan zou ik de term blunder met enige voorzichtigheid in de mond nemen. Lenin memoreerde het lang geleden: “In een paar weken worden we geconfronteerd met gebeurtenissen die in decennia tot volle wasdom zijn gekomen”. De doorsnee waarnemer ziet slechts een fractie van die ontwikkelingen en moet daarom herhaaldelijk twijfelen aan de juistheid van zijn eigen waarneming.
Voorspellingen zijn niet meer dan dat; de complexe klimaatmaterie heeft bevestigd dat voorspellingen vrijwel nooit uitkomen.