In het artikel: “hoe godvergeten slecht moet je zijn om dit te flikken”, een uitspraak van John van den Heuvel, schreef ik dat na de moord op Derek Wiersma het inmiddels demissionaire Kabinet (Grapperhaus) met het plan was gekomen om een soort DEA (ik noemde die abusievelijk FBI) uit de grond te stampen, die de georganiseerde drugsmisdaad moest bestrijden: het Multidisciplinair Interventie Team, ook wel MIT genoemd.
Een emotionele daad die gebaseerd is op het motto “er moet nu eindelijk iets aan gedaan worden”, waarbij het onduidelijk is en blijft wat politici onder iets verstaan en het woord eindelijk onderstreept dat de politiek de marges voor de georganiseerde criminaliteit in de achterliggende decennia heeft verruimd. Door de Nederlandse samenleving op te schepen met ontmantelde, tandeloze en sterk gepolitiseerde veiligheidsstructuren en een justitieel apparaat dat weliswaar stevig doorpakt in het klimaatdebat maar ruimhartiger is voor de dader dan voor het slachtoffer. De wrange vruchten mag de doorsnee burger in de versleten fruitmand plaatsen.
Dat MIT moest volgens de Minister: ”geen boeven jagen, maar criminele structuren, bedrijfsprocessen en verdienmodellen blootleggen en duurzaam verstoren”. Morbide humor van de hoogste orde. Waar criminele grensoverschrijdende (in meerdere opzichten en niet alleen geografisch of geweldsintensiteit) structuren al decennia bezig zijn om hun inspanningen en middelen te perfectioneren en af te stemmen op de geest van de tijd, wil Grapperhaus in een jaar een geoliede effectieve organisatie uit die ineffectieve veiligheidsstructuur van de grond trekken. De man gaat steeds meer daadwerkelijk inhoud geven aan zijn naam. Tot groot verdriet en ten nadele van de Nederlandse samenleving.
Het artikel onderstreepte dat er weliswaar € 93 miljoen voor is uitgetrokken, maar die centen blijken niet echt de prikkel te zijn voor politie-autoriteiten en hun werkvloeren om zich in drommen aan te bieden bij het MIT selectiebureau. Integendeel. Politiebazen beconcurreren elkaar, zetten de hakken in het zand, omdat het MIT de beste rechercheurs zal weghalen bij bestaande teams. Eigenbelang boven gemeenschappelijk belang voert de boventoon. Het beschermen van eigen koninkrijkjes om te kunnen voorkomen dat het persoonlijke blazoen kan worden besmeurd. Met zo’n instelling kun je teksten als “allen voor één…we moeten een front vormen tegen de criminaliteit” in de overvolle prullenbak gooien.
Fijnaut
Criminoloog en emeritus hoogleraar Cyrille Fijnaut, die talloze Ministers heeft geadviseerd, vindt die wanhopige poging van daadkracht, een strategische blunder van jewelste. In het gesprek met NU.nl dat hij op 18 juli voerde, bevestigt hij mijn bovenstaande observaties. Hij stelt dat ongeïnteresseerde, incompetente Kabinetten het onkruid hebben laten woekeren. Uit het gesprek kan een aantal uitspraken genoteerd worden. “Het initiatief is een giftige splijtzwam” en hij wijst op de bovengenoemde concurrentiestrijd. De oprichting resulteert volgens hem in “een concurrentiestrijd tussen mensen en middelen met zware criminelen als lachende derde“. Het werk wordt volgens hem al gedaan door de huidige opsporingsdiensten en hij voorziet daarom “enorme conflicten over de vraag wie er eigenaar is van informatie”. Hij beschouwt de oprichting van het MIT als “een indirecte diskwalificatie van de bestaande recherche”.
Volgens Fijnaut kan het geld beter besteed worden aan het versterken en verbeteren van recherche afdelingen van de bestaande Korpsen. Hij wijst op de achilleshiel van de Nationale Politie; een zwakte die al eerder in dit artikel is aangehaald;” er moet volkomen eendracht bestaan en moet er op één punt inzicht en overzicht zijn op wat er gebeurt in het criminele milieu”. Dat kan een Pyrrhus-opdracht worden. In de achterliggende decennia heeft ook bij de Politie het spook van tribalisering toegeslagen. Iedere politiecommandant lijkt alleen maar bezig te zijn met zijn eigen winkeltje en probeert doorlopend zijn eigen stoep schoon te vegen en te houden.
“De opsporingscapaciteit
moet over de hele
linie worden aangepakt”
Maar er zijn de laatste tijd toch successen geweest? Haastig wordt dan de naam van Ridouan T. een van de criminele kopstukken genoemd. Er zijn toch motorbendes aangepakt? De zware misdaad is toch een zware slag toegebracht door het kraken van crypto telefoons? De Nationale Politie is er toch in geslaagd om online zwarte markten op te zetten en te beheren waar criminelen zonder dat ze het in de gaten hadden drugs en wapens verhandelden onder toeziend oog van de politie? Dat zijn toch prima successen? Fijnaut blijkt niet echt onder de indruk te zijn. Hij vindt die inspanningen te zwak en te weinig om de alsmaar groeiende zware criminaliteit het hoofd te bieden. Fijnaut: “Om de strijd tegen de zware criminelen te winnen, om echt een vuist te maken, moet bij voorrang de opsporingscapaciteit over de hele linie worden uitgebouwd, versterkt en verbeterd.” Fijnaut is wel blij dat de Tweede Kamer haar rug recht houdt.
Wat moet er volgens hem wél gebeuren? “Hou het bij een landelijke organisatie. Investeer meer geld in de landelijke, regionale en districtsrecherche. Ik woon in Tilburg en als ik kijk naar de Brabantse recherche-eenheden, daar zitten veel te weinig mensen voor de enorme problemen waar ze voor staan. Het is een uitputtingsuitslag die mensen moeten leveren. We hebben nog altijd voortreffelijke rechercheurs, begrijp me niet verkeerd, versterk wat er al is”.
Een nieuwe structuur die vermoedelijk weer wordt gevuld met een overhead met een waterhoofd. Mooie praatjes, overleggen, rapporten, overleggen, nog meer rapporten en ondertussen gebeurt er niets. In feite de routine van vandaag. Fijnaut waarschuwde dat de minister er rekening mee moest houden dat door negatieve publiciteit over de opbouw van het nieuwe team “zijn politieke paradepaard al kreupel is voor het kan lopen“. Maar de justitie-expert kreeg geen gehoor, want de groene tafel niet-experts in Parlement en Kabinet weten het allemaal beter. Die halen liever stiekem nieuwe criminelen uit het Midden Oosten en geven soepele straffen aan Nederlandse Jihadisten want ze missen hun kinderen zo erg. Voor de politie is het dweilen met de kraan open. Hou het vat met pek en de zak met veren maar gereed, die zullen we dit jaar wel een paar keer moeten gebruiken.