De rol van de VVD…

“De rol van de behanger, die wordt steeds langer”, zong André van Duyn ooit. De rol van de VVD ook, zo blijkt. Het Ministerie van Justitie en Veiligheid blijkt bij de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) niet in goede handen te zijn geweest. De ‘crime-fighters’ van de partij bleken meer belangstelling te hebben voor het uitschakelen van een politieke opponent met behulp van dat ministerie èn het Openbaar Ministerie (OM). Dat blijkt uit berichtgeving van RTL, die op 7 juni j.l. wist te melden dat voormalig Minister van J&V Opstelten (VVD) wel degelijk bemoeienis had met het proces-Wilders. Er dook een notitie op van 2 april 2014, waaruit bleek dat de zaak tussen Opstelten en de toenmalige baas van het OM Herman Bolhuis was besproken.

Alle stukken die daarmee te maken hebben, worden door het ministerie echter geheimgehouden. Dit geldt ook voor alle ambtelijke adviezen over de vervolging van Wilders, op basis van stukken van het Openbaar Ministerie. Tot dusver werd gesuggereerd dat dergelijke stukken niet bestonden. Minister Grapperhaus (CDA) moet nu erkennen op dat er toch meerdere ambtelijke notities zijn. Deze stukken zijn tot dusver achtergehouden voor de rechters die de zaak Wilders behandelen en voor de Tweede Kamer, evenals in een procedure van RTL Nieuws op grond van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Op 19 juni behandelt een rechtbank het Wob-verzoek van RTL en een week later, op 25 juni, wordt het hoger beroep in de strafzaak tegen Wilders weer hervat. Het OM en het ministerie van Justitie blijven overigens benadrukken dat het OM ‘zelfstandig’ een besluit heeft genomen om Wilders te vervolgen. Opmerkelijk is verder dat Opstelten en Bolhaar – die de afgelopen maanden achter gesloten deuren zijn gehoord – ‘geen herinneringen’ hadden aan hun overleg over de vervolging van Wilders. Een opmerking die door VVD-politici de laatste jaren dusdanig veel gebruikt werd, dat enige twijfel nu toch op zijn plaats lijkt.

Tien stellingen

In juli 2004 publiceerden toenmalig VVD fractielid Wilders en zijn fractiegenoot Gert-Jan Oplaat een op persoonlijke titel opgesteld manifest met tien stellingen “bedoeld voor de interne discussie binnen de VVD”. Ze wilden de partij een rechtsere koers laten varen en haar het behoudende gezicht teruggeven. Ze stelden onder meer dat radicale moslims Nederland moeten worden uitgezet. Verder pleitten zij voor het principe van ‘three strikes and you’re out’, waarbij wetsovertreders na drie misdrijven levenslang zouden moeten krijgen, zouden de uitgaven aan ontwikkelingssamenwerking moeten worden gehalveerd, moest de maximumsnelheid op de Nederlandse wegen omhoog en zou de VVD op geen enkele wijze medewerking moeten verlenen aan de vorming van een derde paars kabinet in de toekomst. Ook stelden zij dat Turkije nooit lid zou mogen worden van de Europese Unie. Ze namen met hun stellingen ook afstand van het pleidooi van de sociaalliberale staatssecretarissen Rutte en Schultz van Haegen om van de VVD juist een sociaalliberale partij te maken.[1]

Breuk met de VVD

Eind augustus 2004 kwam het tot een confrontatie met de VVD-top door Wilders’ weigering in te stemmen met de officiële opvatting van de VVD-fractie dat Turkije, wanneer dit land aan bepaalde voorwaarden voldoet, ooit EU-lid zou kunnen worden. Wilders wilde Turkije op basis van culturele verschillen uitsluiten van de EU en weigerde zich te onderwerpen aan de fractiediscipline. Op 2 september 2004 werd de breuk tussen Wilders en de rest van de VVD-fractie een feit, na een reeks aanvaringen met toenmalig fractieleider en latere moslimknuffelaar Jozias van Aartsen. Vanaf dat moment kon Wilders een dagelijkse stroom aantijgingen en bedreigingen tegemoet zien, die uiteindelijk resulteerden in de noodzaak voor permanente beveiliging. Na de moord op Theo van Gogh op 2 november 2004, werd Wilders in het geheim meegenomen naar een schuiladres, omdat de politie het risico voor Wilders te groot achtte. Sindsdien wordt hij 24 uur per dag bewaakt. In de eerste weken die volgden werd Wilders soms meerdere keren per dag, naar nieuwe locaties gebracht. Pas op 15 december 2004 keerde Wilders voor de eerste keer terug in de Tweede Kamer.

Dat de beveiliging van Wilders na de moord op Theo van Gogh flink werd opgeschroefd is niet onbegrijpelijk. Na jarenlang wegkijken was het immers zo ver: de belangrijkste rechtbank van Nederland bleek uiteindelijk gevestigd in Mekka, waar rechtsoordelen worden uitgevaardigd die door de grondtroepen van Allah wereldwijd worden geëxecuteerd. In ons land was het eerste slachtoffer Van Gogh, waarna vele anderen zouden volgen onder de handen van ‘verwarde’ mannen. Dat valt overigens de intellectuele stumperds in Mekka en elders niet te verwijten, wel de sufferds in het Westen, dus ook Nederland, die weigeren te handhaven. Maar, zo kunnen we wel vaststellen, na de moord op Fortuyn kon de bevelvoerende politiek zich niet nog eens een politieke moord permitteren. Wilders moest dus wel beveiligd worden, in tegenstelling tot Fortuyn eerder.

“Dat een groot deel
van de aangevers
niet eens kon lezen,
donderde niet”

Wat veel interessanter is, is de vraag of de bewindslieden van de ‘gevestigde’ partijen wellicht ook belang hebben om in dit soort gevallen bepaalde instructies uit te geven die weliswaar niet het directe belang van de eigen partij dienen, maar wel de belangen van de oppositiepartij aanzienlijk kunnen schaden. Na de ‘Marokkanen-uitspraak’ van Wilders, waren het OM en de Politie er als de kippen bij om complete ‘koopavonden’ in te richten op politiebureaus, opdat zoveel mogelijk mensen aangifte konden doen tegen de politicus. Dat een groot deel van de aangevers niet eens kon lezen, donderde niet. De (gesubsidieerde) staatsomroep wijdde er met onverholen afkeer van Wilders een enorm aantal ‘aangifte-motiverende’ uren aan en burgemeesters of andere gezagsdragers liepen vooraan in de optochten naar de politiebureaus. Het was een walgelijke klucht van middeleeuwse allure en eigenlijk te schunnig voor woorden.

Is hier wellicht sprake geweest van machtsmisbruik op een wijze die zich goed leent voor vervolging van de betreffende bewindspersoon en diens naaste ambtenaren? In het geval van Opstelten betrof dat de ambtelijke ‘toppers’ Demmink en later Bolhuis. Van Demmink is ruimschoots bekend geworden in de media en door verschillende rechtszaken, dat hij een voorkeur aan de dag legde voor seksuele omgang met – soms zeer – jonge jongens, waardoor hij uiteraard chantabel werd.

Mr. dr. Dirk van der Blom

In een nog te verschijnen boek ‘Verdamping van de Nederlandse democratie’ van mr. dr. Dirk van der Blom (Aspekt, 2019) verhaalt de auteur over gebeurtenissen ver voor de kwestie Wilders. Hij haalt daarin de zaak ‘Kedichem’ aan van 29 maart 1986, wanneer voormalig politicus Hans Janmaat (1934 – 2002) in het Kedichemse hotel Cosmopolite probeert de Centrum Partij (CP) en de Centrum Democraten (CD) te verenigen in één partij;

“De ledenbijeenkomst is nauwelijks aangevangen als twee politieagenten de vergaderzaal binnenkomen en bevelen dat iedereen de zaal moet verlaten omdat er antifascistische activisten in aantocht zijn. Deze hadden diezelfde politiemensen wat eerder zelf nog naar het hotel begeleid. Dan sneuvelt er een ruit door een molotowcocktail waardoor gordijnen en de vloerbedekking direct vlamvatten en het vuur zich razendsnel verspreid. De vergaderruimte staat binnen zeer korte tijd in felle brand ten gevolge waarvan het hotel uiteindelijk in vlammen op zal gaan. In haar poging aan de vlammen trachten te ontkomen zou de latere echtgenote van Janmaat en CD-kamerlid Wil Schuurman zwaargewond raken en levenslang zwaar gehandicapt blijven”.

“Slechts twee politieagenten waren voor de begeleiding van de bijeenkomst beschikbaar gesteld terwijl iedere ‘zaaks betrokkene’ bij de BVD, de voorganger van de AIVD en de Politie-Inlichtingen Dienst, PID, van tevoren op de hoogte waren dat de antifascistische actievoerders in Kedichem aanwezig zouden zijn. Dit laatste was zeer zeker het geval toen de twee politieagenten dat aan hun politiemeldkamer hadden doorgegeven. Deze terroristische aanslag op de vrijheid van meningsuiting en democratische rechtsstaat had kunnen worden verijdeld door voldoende politie en andere veiligheidsmaatregelen in te zetten. Maar politiek en bestuur hadden daar geen oren naar. Er zou en moest politiek gezien hier een neomarxistische koers met wat gedoog liberalisme worden gevolgd”.

“Bij de terreur in Kedichem[2] was sprake van zo veel goed georganiseerd grof geweld dat daar een bijzonder krachtig signaal vanuit ging.  Daarmee was de politieke terreur die in de Stalinistische Sovjet-Unie, de oorlogsjaren en de communistische landen na 1945 zo alledaags was nu ook hier present. Zo sprak oud PvdA-voorzitter Ien van den Heuvel in 1975 uit dat: ‘De Berlijnse Muur een historische noodzaak is’.  Verblinder dan dat kan je niet zijn. Bij de Kedichem terreur werd hiervan (omdat die van links kwam) door de politiek en media weggekeken en elke kritiek gebagatelliseerd”.

Ook in deze kwestie zien we dus een beleidslijn die direct intervenieert in het partijbelang van een oppositie, waarbij zich opnieuw de vraag aandient, “wie stuurt dit?” Nu is Van der Blom niet de eerste de beste. Begonnen als politieagent, maakte hij carrière bij de politie, de marchaussee, als medewerker van de – toen nog –  BVD etc. enz. Tussendoor voltooide hij de studie rechten en promoveerde op het onderwerp ‘De verhouding staat en religie’. Dat is dus niet iemand die achteraan stond toen het verstand werd uitgedeeld en bovendien weet hij van zowel de hoed als de rand als het om ‘procedures’ in dit soort kwesties gaat.

De ‘zaak Wilders’ zal noodgedwongen moeten eindigen op 26 juni aanstaande, of het moet zijn dat de heersende politiek nog een konijn uit de hoge hoed tovert. We leven in enerverende tijden…

[1] Raoul du Pré “Oproep binnen VVD tot rechtsere koers; Kamerleden Wilders en Oplaat vrezen ondergang met huidige beleid”, in dagblad de Volkskrant 3 juli 2004, p. 3.

[2] Net als alle andere RaRa aanslagen in de jaren ‘80 werden deze door de BVD als politiek gewelddadig activisme aangemerkt. Dit zou nu ook als terrorisme worden aangemerkt.

.