De Chinese president Xi Jinping en zijn Amerikaanse ambtsgenoot Donald Trump hebben zaterdagavond in Buenos Aires afgesproken om voorlopig geen nieuwe invoerheffingen meer in te voeren. Tijdens een diner op de G20-top in de Argentijnse hoofdstad kwamen de regeringsleiders een staakt-het-vuren van 90 dagen overeen. In die periode willen zij de handelsbesprekingen hervatten.
Ik had net een artikel van Greg Autry[1] en twee officiële documenten[2] bestudeerd, toen dit bericht van de G-20 zijlijn in de media verscheen. In een aantal artikelen is uit de doeken gedaan op welke manier China zijn economische en financiële kracht gebruikt om een prominente plaats in de voorste rijen van mondiale supermachten te verwerven. Blijkbaar hebben die inspanningen van China in het westen zoveel indruk gemaakt dat waarschuwingen aan het adres van Trump om geen handelsoorlog met China te voeren, niet meer aan te dragen zijn.
China´s assertieve economische model[3]
Wat China wil is niet zo moeilijk te raden: mondiale dominantie d.m.v. een lange termijn industriële strategie. Beijing wil dat Chinese firma´s op het gebied van ontwikkeling en productie van sturende technologieën en eindproducten hun internationale tegenhangers gaan vervangen. Eerst op het Chinese subcontinent en vervolgens op alle andere continenten. Die strategie kent een aantal relevante inspanningen:
- Beschermen van Chinese nationale markten door regulerende maatregelen ten gunste van nationale producten zoals hoge tarieven om de import te beperken en concurrentie af te schrikken.
- Uitbreiding van China´s aandeel op internationale markten door het verstrekken van financiële ondersteuning om de export te stimuleren en nationale kampioenen (staatsbedrijven) in staat te stellen te concurreren met buitenlandse firma´s op binnen en buitenlandse markten. Chinese firma´s krijgen speciale privileges om een gesubsidieerde overcapaciteit op nationale markten te realiseren waardoor internationale prijsvoering wordt beïnvloed en internationale concurrentie uit de markt geduwd kan worden.
- Beschermen en controleren van essentiële natuurlijke energie en materiaal bronnen voor de nationale industrie zoals dat in Afrikaanse landen al gebruikelijk is. De ruil van bijvoorbeeld aanleg van infrastructuur voor een Chinees monopolie op de exploitatie en toegang van en naar nationale natuurlijke bronnen en nationale markten. Speerpunten strekken zich uit van bauxiet, koper, nikkel tot schaarse grondstoffen als beryllium, titanium, Dat proactieve model concentreert zich op falende en ontwikkelende, staten met een zwakke rechtshandhaving en autocratieën.
- Domineren van traditionele productie industrieën. China heeft al enige successen[4] op dit gebied geboekt door o.m. lage lonen en overtreding van internationaal geaccepteerde milieu, gezondheid en veiligheidsnormen.
- China beweegt zich actief om niet te zeggen agressief op nationale markten om essentiële technologieën en kennis binnen te harken. Ook in de USA. Bovendien bemoeit Beijing zich actief op het gebied van herkenbaar ontluikende nieuwe hoogtechnologische industrieën die de economie en de nationale wapenindustrie in de nabije toekomst kunnen stimuleren.
Informatie is schaars over de manier waarop China op nationale en internationale markten tekeer gaat en zich amper aan de gebruikelijke internationale regels houdt. Die informatie maakt de reden duidelijk en begrijpelijk waarom Washington de strijd heeft aangebonden met Beijing en kan de publieke opinie in Europa over de regering Trump doen veranderen. Dat kan dus niet de bedoeling zijn.
De strijd van Washington
Bij binnenkomst van het Witte Huis hadden voorgangers van de regering Trump een belangrijke troefkaart tegen China´s economische expansie inspanningen uit handen gegeven. De regeringen Clinton, Bush en Obama hadden het Amerikaanse mensenrechtenbeleid losgekoppeld van handelsovereenkomsten met China. Die regeringen hanteerden het zaken zijn zaken beleid en gooiden het belangrijkste instrument uit het raam om een vorm rechtvaardigheid en menselijkheid in de hoofden van de Chinese bestuurders te kunnen brengen. Geholpen door een zwijgende Amerikaanse media slaagden de beleidsbepalers in Beijing er lang in om hun autocratische, militaristische en onderdrukkend karakter te verbergen en de schadelijke effecten voor het milieu te verdoezelen.
Een deel van de Amerikaanse media, onderwijsinstituten en denktanks heeft zich in de achterliggende decennia welwillend financieel laten gijzelen door Beijing en organisaties als Home Depot en Google werd jarenlang een vette worst voorgehouden. Amerikaanse criticasters op Chinese economische en financiële inspanningen werden gemarginaliseerd, belasterd, weggezet en zelfs gecensureerd. Een beeld dat nu te zien is wanneer het draait om kritiek op activiteiten van de Democratische partij en diens aanhangers. De verschrikkingen in Tibet, de gebeurtenissen op het Tiananmen plein, de miljoen bewoners van het Chinese subcontinent in opvoedingskampen werden toegedekt met de verkoop van IPhones en het verkrijgen van bedrijfsvoordelen op de Chinese markt. Die onbegrijpelijke terughoudendheid is zelfs de Amerikaanse filmindustrie binnengeslopen. In filmscenario´s worden angstvallig scènes vermeden waardoor Beijing zich beledigd zou kunnen voelen.
Washington wil met zijn maatregelen die uitermate gevoelige beleidsvoerders in Beijing dwingen om zich te houden aan overeengekomen internationale handel en productie normen en geschreven en ongeschreven fatsoensregelingen. Het Witte Huis wil een einde maken aan de schaamteloze gesloten markten, het derouteren van producten via andere handelspartners om hogere transactiekosten en sancties te omzeilen, de extreem ruime subsidies om de Chinese export te stimuleren, het schenden van gemaakte afspraken bij gemeenschappelijke ondernemingen, de industriële spionage en diefstal van technologieën. Schendingen en overtredingen die uitgebreid zijn gedocumenteerd in rapporten van diepgaande onderzoeken naar de Chinese economische handel en wandel. Die onderzoeken hebben ook aangetoond dat de door Washington genomen maatregelen hun vruchten afwerpen en de economische groei, de enige legitimiteitbron van de Communistische Partij, negatief beïnvloedt.
Hoewel verdedigers van het vrije handel beginsel voortdurend de onwetende Amerikaanse burger hebben willen afschrikken met voorspellingen van exorbitante prijsverhogingen op de Amerikaanse markt, is dat niet gebeurd. Aanvullende kostenverhogingen bij de distributie van goederen komen of op de schouders van of de consument door hogere prijzen of de fabrikant door lagere winst marges. De markt bepaalt hoe die kostenverhoging wordt verdeeld. Een recente studie van EconPol[5] heeft vastgesteld[6] hoe die verdeling onder de huidige omstandigheden is “a 25 percentage point increase in tariffs raises US consumer prices on all affected Chinese products by only 4.5% on average, while the producer price of Chinese firms declines by 20.5%”, waarbij niet vergeten moet worden dat “the entire 25 percent goes into the U.S. Treasury, feeding America’s economy, not China’s”. Pogingen van China om tarief verhogingen via derouteringsroutes te omzeilen, zijn door het Witte Huis middels snelle handelsovereenkomsten met Zuid Korea, Mexico en Canada gefrustreerd. Zoals gebruikelijk blijft het aarzelende Europa achter. In Brussel, Berlijn en Parijs zijn ze nog steeds bezig de relaties met China te evalueren en te bepalen hoe verder te gaan, waarbij het gevaar dreigt dat de Europese markt een last resort dumping markt zal worden.
Hard ingrijpen loont
De waarschuwingen van gerespecteerde economisten en media experts dat de Amerikaanse economie nadelige effecten zou ondervinden van de tarief oorlog met China, zijn kul. Die handelsoorlog zoals veel kenners en politici het noemen, is bijna twee jaar aan de gang. Wie beweert dat de maatregelen van Washington de Amerikaanse economische positie in de wereld hebben geschaad, moet een aantal cijfers in het hoofd prenten. Het is met een 2017 BNP van $19.4 triljoen (achttien nullen) verreweg de grootste economie van de wereld. Tenminste 60% groter dan die van China met $ 12,2 triljoen. Vermoedelijk nog meer, omdat China net als Rusland er om bekend staat dat er nogal met economische groei en BNP cijfers gerommeld wordt en steevast naar boven worden gecorrigeerd. Sinds Trump in het Witte Huis resideert, heeft de USA een uitermate gezonde economie, het laagste werkeloosheidscijfer in de laatste 50 jaar en door de belastingregulering kan de Amerikaanse consument meer besteden dan ooit. De economie in de USA vertoont nog steeds een groei en die van China stagneert om niet te zeggen krimpt.
De roep van vrijhandelpleiters om onderhandelingen met China aan te knopen, bevestigt het succes van de genomen maatregelen. Zelfs CNN´s Fareed Zakaria heeft erkend dat de strategie uitstekend in elkaar zit zoals die door Trump´s team bestaande uit Peter Navarro, Wilbur Ross, en Robert Lighthizer in elkaar geschroefd is om China op het rechte handelspad te dwingen, Trump heeft ook op het gebied van internationale handel het blijkbaar bij het rechte einde gehad. Maar dat zal vermoedelijk niemand in de westerse traditionele media willen erkennen.
China buigt nu, maar zal zich niet aan nieuwe handelsovereenkomsten houden en die opnieuw proberen te omzeilen. Let maar op.
————————————————
[1] Directeur Southern California Commercial Spaceflight Initiative van de University of Southern California en schreef samen met Peter Navarro het boek “Death by China”.
[2] “ China Final Technology Report” en “China 2017 WTO rapport”.
[3] Zie artikelen “Het Gelijk van Mahbubani”, “Concurrentie op de High Seas” en “Strijd om de Heerschappij in de Indian Ocean Rim”.
[4] De Europese Kamer van Koophandel noteerde onlangs dat China in 2015 28% van de autoproductie, 41% van de scheepsbouw, meer dan 50% van de mondiale koelkast productie, meer dan 60% van de kleuren TV productie en meer dan 80% van de mondiale airco en computer productie in handen had. Sinds de maatregelen van Trump stagneert e,e,a,
[5] European Network for Economic and Fiscal Policy Research:
[6] Zie artikel “Chinese exporters bear costs of Trump’s trade war, say EconPol researchers” d.d.19 november 2018 op website http://www.econpol.eu