Ze wisten het wel!

Politici links en rechts van het politieke gangpad proberen sinds de jaren ´90 van het vorige millennium de Europese samenleving te overtuigen van de grote voordelen die euro en het Europa van Brussel hebben gebracht. Dat rozige beeld is ernstig beschadigd door een aantal met elkaar in verbinding staande crises.

Geld zat…. Afb: Publicdomainpictures.net

Crises die het resultaat zijn van een neerwaartse ontwikkeling om het grootste deel van de nationale soevereiniteit over te hevelen naar Europese Unie en Europese Centrale Bank. Waarom dat voor de toekomst voor m.n. West-Europese samenlevingen positieve effecten gaat genereren, zoals het internationale politieke kartel doorlopend benadrukt, is voor de doorsnee Europeaan absoluut onduidelijk Bij die burger is het beeld blijven hangen dat die ontwikkelingen er vooral op gericht zijn om de grandeur van Frankrijk en Duitsland te waarborgen en de relatieve welvaart over lidstaten te verdelen. Desondanks blijft de huidige generatie politici volharden in het sprookje dat euro en Europa goed zijn voor de (West-)Europese mens.

Euro uitermate bruikbaar voor het monopoliespel?

Over de waarde van de euro heeft Ashoka Mody (1956) een duidelijke mening. Mody is een Amerikaanse professor economie van Indiase afkomst, die jarenlang in de keuken van het IMF heeft kunnen kijken en betrokken is geweest bij Europese hulpprogramma’s. Hij heeft die mening uitgewerkt in een vuistdik boek “EuroTragedy: A Drama in Nine Acts” (2018) en bij de uitwerking heeft hij gebruik gemaakt van een rapport uit 1970 over de consequenties van een gemeenschappelijke munt. Uit dat rapport komt duidelijk tot uiting dat een eenheidsmunt innerlijke tegenstrijdigheden opwekt, omdat één monetair beleid voor landen die in cultureel opzicht door hun uiteenlopende wereldvisies verschillend zijn en in het verlengde uitermate verschillende economische opvattingen over het verdelen van welvaart hebben ontwikkeld.

Mody formuleert dat als volgt:

“In 1969, they (Europese politici) took an astonishingly ill-advised leap toward a single currency–requiring a single monetary policy for vastly divergent economies. This was economic folly, critics untiringly warned. Worse, it carried the seeds of political division. Europe’s leaders went forward unheeding. January 1999: the tragedy of the euro began…..the euro improbably emerged through a narrow historical window as a flawed compromise wrapped in a false pro-European rhetoric of peace and unity…The euro unfolded as both economic and political tragedy. It weakened the growth potential of member states, which made financially vulnerable Europeans more anxious. It deepened the sense of unfairness and widened the division between nations. Now, the burden falls on younger Europeans, a generation with a discouragingly bleak future…”

Economische verschillen zijn groter geworden en de vraag hoe Brussel met die tegenstrijdigheden kan en wil omgaan, wordt verpakt in een soort voortschuif-beleid. Brussel heeft onaangename oplossingen, die het draagvlak voor een overheveling van nationale bevoegdheden kan doen afbrokkelen, steeds voor zich uit geschoven.

Hij onderstreept dat de euro het geesteskind van Helmut Kohl is geweest, die na de in politiek opzicht geslaagde hereniging van Duitsland zich ineens ook zag als de grote Europese roerganger. Merkwaardig genoeg had hij tot die tijd weinig pro-Europees gedaan. Bovendien heeft Kohl voor de top van Straatsburg waar tot de invoering van de euro besloten werd, altijd geroepen dat door de grote verschillen in Europa een monetaire unie een non-optie was. Volgens Mody dreigt de naam van Kohl verbonden te gaan worden met de mislukte euro-exercitie en niet met de geslaagde hereniging van Duitsland. Symbolisch was ook dat de doodskist van Kohl niet onder de Brandenburger Tor stond maar in het gebouw van de Europese Unie.

Door de invoering van de euro werd in Brussel versterkt door papegaaiende nationale politici, plotseling het begrip ‘monetaire unie’ gebruikt. Volgens Mody is absoluut geen sprake van een monetaire unie. Hoogstens van een eenheidsmunt, omdat de mechanismen ontbreken om die munt te ondersteunen. Unie in zijn visie betekent dat de lidstaten aan elkaar gebonden en met elkaar verbonden zouden zijn. Dat is niet de realiteit. De vaak gehoorde uitspraak van politici dat de munt vrede en welvaart heeft gebracht, wordt ook niet ondersteund door de realiteit. De euro, zo blijkt nu, heeft verdeeldheid en polarisatie gebracht en volgens Mody nul economische groei en dus geen welvaart. .

Over de wens van Macron om een eurozone-begroting in te voeren teneinde lidstaten in nood in voorkomend geval uit de brand te helpen, heeft hij ook een uitgesproken mening: “Wat Macron en Merkel willen is geen eurozone-begroting. Het is maar een klein bedrag, dat helpt niks. De begroting van de hele EU is maar 1 procent van de Europese economie. Wil je een eurozone-begroting de kracht geven dan moet die een paar keer zo groot zijn als de hele EU-begroting. Geen enkel land is bereid om dat te betalen”. Volgens hem is de enige oplossing een politieke unie waarin economie en financiën samen gaan en de Europese burger een Europees Parlement kan kiezen waaruit een Europese regering gevormd wordt. Een natiestaat dus. Gezien de culturele verschillen en de verschillende inzichten om een nationale samenleving te beschermen en een goede toekomst te waarborgen, een praktische onmogelijkheid. Nederland is een van de landen die daar tegen is.

De euro is het vertrekpunt geweest dan wel heeft een belangrijke rol gespeeld in de diverse crises winden die over het Europese continent waaiden en plaatselijk en tijdelijk zijn blijven hangen. Bij de ene lidstaat iets langer en intensiever dan bij de ander. Uit het relaas van Mody kan worden vastgesteld dat de heren en dames politici wisten wat de negatieve effecten zouden kunnen zijn van de invoering van de euro.

Brussel strompelt van crisis naar crisis![1]

Sommige van de crises liggen al een paar jaar achter ons en vermoedelijk zijn ontstaan en effecten van die crises allang uit het individuele geheugen verdwenen. Gelukkig heeft Jan de Vries in zijn artikel nog eens uitgelegd welke gevaarlijke winden door Europa hebben gewaaid, hoe die met elkaar samenhangen en welke effecten ze hebben veroorzaakt. In de Europese politiek leeft blijkbaar het idee dat vooruitgang wordt geboekt via crises.

Politieke crisis binnen de Europese Unie. Centraal staat het concentreren van de macht in Brussel en inherent het verval van de nationale soevereiniteit. Alles draait om de overheveling van bevoegdheden van nationale hoofdsteden naar Brussel, naar ondemocratische, onrechtmatige, zelfbenoemde bestuursgroepen zoals Eurogroep en ESM. In de achterliggende periode hebben opgeblazen baasjes in Brussel, die denken de Europese bestuurselite te vertegenwoordigen, herhaaldelijk bevestigd geen respect te hebben voor nationale referenda. In hun onterechte passie hebben ze nationale bestuurders ervan kunnen overtuigen om met een soortgelijke instelling en opstelling nationale referenda te behandelen. In Nederland zijn het Oekraïne-referendum en het referendum over de Europese grondwet twee concrete voorbeelden waarbij tegen de wens in van de Nederlandse bevolking, de Europese Unie verder wordt uitgebreid en is gecentraliseerd ten koste van de nationale soevereiniteit. Het tekent de crisis in de democratische legitimiteit.

Europese economische crisis: vooral het midden- en klein bedrijf werd door deze crisis getroffen. Alles draait om de belangen van de grote corporaties en het redden van de Europese grootbanken door bail ins en outs. Wanneer overheden op democratische wijze beleid doorvoeren die de winstkansen van een bedrijf kunnen aantasten of beperken, kunnen grote bedrijven en kartels de betreffende overheid voor speciale tribunalen aanklagen. Dat kan de belastingbetaler miljarden gaan kosten. Binnen de context van die vrijhandelsverdragen[2] moet Europa de vaak slechtere Amerikaanse en Canadese standaarden op het vlak van arbeid, sociale bescherming, milieu, dierenwelzijn en consumentenbescherming accepteren. In dat geval wordt hun wetgeving in Europa ingevoerd  zonder dat burgers of parlementen daar nog iets over te zeggen hebben. De onderhandelingen zijn geheim en de Europese burger heeft het nakijken.

Sinds 1 januari 2016 zijn nieuwe bankregels ingevoerd. Het is de bedoeling dat die nieuwe regels het bancaire stelsel versterkt en de risico’s voor de economie beperkt.  Onderzoek leert echter dat de mogelijkheid van een nieuwe bankencrisis en van nieuwe economische schokken is gegroeid. Waarom? De redding van banken (bail-out) met belastinggeld wordt weliswaar in theorie verboden en een bail-in wordt door de EU voorgesteld als hét model om belastingbetalers te behoeden voor het faillissement van een systeembank (‘too big to fail’). Het bankroet van een systeembank kan het financiële systeem en de economie ernstige schade berokkenen. Tot zover de theorie. De vraag is wat er in de praktijk zal gebeuren. Zal de politiek ondanks de nieuwe bancaire regels een systeembedreigende bankgigant aan haar lot overlaten? De belangrijkste rode draad doorheen de financiële crisis sinds 2008, is het onmiskenbare feit dat de grootbankiers steeds weer uit de wind werden gezet en de samenleving, vooral de belastingbetaler, telkens wordt aangesproken om de factuur te betalen. Men kan er gif op innemen dat, als puntje bij paaltje komt, de too big to fail-banken toch weer een reddingsboei toegeworpen zullen krijgen.

Europese financiële bankencrisis: de Europese schuldencrisis is ontstaan door  het overhevelen van bankschulden naar de belastingbetaler en de herverdeling van verstikkende schulden van ongezonde banken binnen de bankenunie[3] toe te passen. Door de instelling van een bankenunie heeft een nationale staat geen financiële zeggenschap meer over het hervormen van het eigen bankwezen en wordt door de Eurogroep gedwongen om noodmaatregelen en bezuinigingen te treffen die vooral de kwetsbare burgers zullen raken. De ondoorzichtige ECB is sleutelspeler in dit verhaal en past dezelfde geldscheppingsstrategie toe zoals centrale banken in Azië uiteindelijk hebben moeten uitvoeren onder druk van de IMF. De IMF speelt ook in een belangrijke rol in de Europese bankencrisis en daardoor veroorzaakte staatsschuldcrisis. De Europese banken, waaronder de Italiaanse en recent de Deutsche Bank staan op instorten. Door de bail-in regel draait de spaarder op voor de kosten.

Humanitaire crisis. Er dreigt vooral in de periferie van de EU door de groeiende armoede een slepende verpaupering. In combinatie met de Europese migratiecrisis is de Europese Unie tot op het bot verdeeld geraakt en de polarisering is niet meer tegen te houden.

Het overzicht van De Vries geeft de geïnteresseerde lezer een inzicht in de ontwikkelingen, de samenhang en effecten voor hem en haar. Daarin zijn artikelen in de gevestigde media helaas nog steeds niet in geslaagd.

Slotopmerking

De briljante politici, die vanuit hun domicilie in Brussel neerkijken op het Europese gepeupel, wisten vooraf welke gevolgen de invoering van de euro zou hebben en desondanks besloten ze toch tot invoering over te gaan. Daaruit blijkt dat ze de wensen en de toekomst van de doorsnee burger absoluut onbelangrijk vinden. Door die vooral door arrogante en incompetente politici uitgedragen zegeningen van euro en Europese Unie, is en blijft de Europese burger en zeker de Noord- en West-Europese burger linksom of rechtsom de sjaak. Zij wisten het en wij voelen het. In de nabije toekomst is een veranderde instelling niet te verwachten en dat is zoals Mozy al benadrukte, geen prettig vooruitzicht voor komende generaties.

——————————————————–

[1] Teksten zijn deels ontleend aan een artikel van Jan de Vries op de website www.bestebank.org dat oorspronkelijk dateert uit 2013 en voor het laatst in juni 2018 is geactualiseerd.

[2] De als vrijhandelsverdragen neergezette Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) tussen de USA en Europese Unie en Comprehensive Economic and Trade Agreement (CETA) tussen Canada en Europese Unie bedreigen de democratie.

[3] Banken worden boven de listaten geplaatst; de ECB bepaalt zonder inspraak over wie, wanneer, hoeveel losgeld, moet betalen aan bankiers; spaarders zijn de risicolopende inversteerders geworden; bankenschuldunie is een opstap naar de EU-staatsschuldenunie; uitsmeren van schulden als totale onteigening van burgers.