De Amerikaanse president had net zijn laatste woorden uitgesproken en het gehuil van de gevestigde media laaide op. Het was tot in Europa te horen. De derde Wereldoorlog zou beginnen.
Het gros van de media vertegenwoordigers is blijkbaar niet in staat om een uitleg te geven van die overeenkomst op een manier die de doorsnee burger zou kunnen begrijpen en bleef ook in gebreke om de effecten van het uitstappen van Amerika op een heldere wijze te verwoorden.
Niet geratificeerd
Obama sprak in een van zijn showboat uitspraken voor de media over het stoppen van het Iraanse kernwapen programma. Het probleem van die uitsprak is dat er volgens de mullahs in Teheran gesteund door een aantal Europese landen, geen Iraanse kernwapenprogramma was. De overeenkomst handelde over het vreedzame gebruik van nucleaire technologie door Iran. Kerry openbaarde waarom tijdens de onderhandelingen met Iran een aantal heikele onderwerpen, dat door Trump gecategoriseerd werd als disastrous flaws, bewust buiten die onderhandelingen gehouden was. In februari 2018 legde Kerry uit dat het een kwestie van strategisch denken zou zijn
“The U.S. recognized that the agreement being negotiated was not dealing with other problematic issues, including human rights abuses, missiles, arms shipments, support for Hezbollah, and its interference in Iraq and Yemen…..although those were legitimate concerns, the decision to leave them off the agenda was taken “not as a concession, but as a matter of strategic thinking.”[1]
Het effect zou zijn dat iedere president geconfronteerd zou worden met de concessies die Obama heeft gedaan.
Er is geen sprake van een door de USA en Iran geratificeerde overeenkomst of verdrag. Beide landen hebben het niet voorgelegd aan het Parlement en in het geval van Obama is dat een veelzeggende omissie. Hij heeft de overeenkomst in de vorm van een executive order (presidentieel besluit) op tafel gelegd, omdat hij wist dat de Republikeinse meerderheid in het Congres de overeenkomst overboord zou gooien. De overeenkomst is niet geratificeerd door het Congres en dus geen echte democratische daad. In de overeenkomst wordt weliswaar een aantal tijdlijnen gepresenteerd, maar er wordt niet gesproken over het verzachten van het spanningsveld in het Midden Oosten en het stopzetten van de ontwikkeling van dragerplatformen.
Omissies in voordeel Teheran
Er schuilen nog meer knelpunten. Onderzoeksjournalisten als James Phillips en Michaela Dodge hebben de belangrijkste tekortkomingen van de overeenkomst op een rijtje gezet. In de overeenkomst wordt bijvoorbeeld gesproken over:
A comprehensive long-term deal with Iran that will prevent it from obtaining a nuclear weapon.
De overeenkomst legde tijdelijk (tot 2028) bijna niet te controleren beperkingen op het kernwapen programma van Iran op. Iran kan in de toekomst nog steeds een kernwapen verwerven of aanmaken.
Every pathway to a nuclear weapon is cut off.
Iran mocht zijn verrijkingsinfrastructuur behouden en dat betekende een inbreuk op het decennia lang gevoerde US niet-proliferatie beleid.
The deal is in line with a tradition of American leadership.
Zie kanttekening vorige bullet. US heeft die altijd heeft geëist dat landen in het Midden Oosten en bondgenoten geen verrijkingsinspanningen doen, accepteerde wel het Iraans illegale verrijkingsprogramma. Dat is niet in lijn met de tradities van Amerikaans leiderschap. Vervolgens benadrukten andere landen als Saudi Arabie en Egypte dat zij een gelijksoortige nucleair programma gaan opstarten.
America negotiated from a position of strength and principle.
Obama gaf voortdurend toe op kern onderwerpen om maar een overeenkomst te kunnen sluiten. In plaats van stoppen werd het daardoor vertragen en zelfs versnellen. Van onverwachte en intensieve inspecties gelet op Irans misleidingroutine naar beperkte inspecties teneinde geen inbreuk te plegen op Irans nationale veiligheid en militaire operaties.
The same options that are available to me today will be available to any U.S. president in the future…
Iedere opvolger zou door het (tijdelijk) opheffen van de sancties met een rijker, machtiger en invloedrijker Iran moeten onderhandelen. Onderhandelingen zullen daarom nog moeizamer en complexer zijn.
Consider what happens in a world without this deal. Without this deal, there is no scenario where the world joins us in sanctioning Iran until it completely dismantles its nuclear program.
Sancties hebben Iran naar de onderhandelingstafel gedreven en een voortzetting en zelfs een verscherping van de sancties is een betere optie dan de overeenkomst zoals die nu op tafel ligt. Sancties zouden de steun aan het internationale terrorisme beteugelen, verwerving van geavanceerde technologieën, middelen en instrumenten, en diens mogelijkheden om het nucleaire en dragers programma te verbeteren aan banden kunnen leggen.
De overeenkomst is in formele en informele zin nooit geaccepteerd door de landen die direct door Teheran bedreigd worden[2]. Een groot probleem was de verificatie of Iran zich aan de afspraken hield en inmiddels is bevestigd dat de grotere financiële armslag die Iran door de overeenkomst heeft gekregen, schaal en intensiteit van extremisme in het Midden Oosten en Noord Afrika heeft opgejaagd en bedreiging van het democratische Israel door het opstomen van de Iraanse geweldswals naar het westen en de sterkere samenwerking met Hezbollah (inmiddels de grootste politieke beweging in de Libanon) en Hamas (die naar een verkiezingsoverwinning in de door Palestijnen bewoonde gebieden streeft) heeft verhoogd. De ontwikkelingen in de periode 2015-2018 hebben de doemdenkers van dat scenario gelijk gegeven.
Nieuwe wapenwedloop in het Midden Oosten
Het was bovendien duidelijk dat tegenstanders van het mullah regiem zoals Saudi Arabie zich niet zonder slag of stoot bij het afsluiten van de overeenkomst zouden neerleggen. De voorzitter van de Iraanse Parlementaire Comité voor Nationale Veiligheid, Alaeddin Boroujerdi sprak de volgende tekst uit nadat Trump bekend had gemaakt uit de overeenkomst te stappen “with America´s decision, Iran´s missile program will not change at all”. Daarmee bevestigde hij twee ontwikkelingen: Iran is met het produceren van verrijkt uranium en de ontwikkeling van lange afstandsdragers voor kernkoppen nooit gestopt. Het is een aansporing voor directe tegenstanders van Iran om hun inspanningen kernkoppen en langeafstandsdragers te versnellen en dus is een kernwapenwedloop in het Midden Oosten aan de orde.
Economisch georiënteerd
De landen die juichend in de handen klapten, hadden eerder een uitbreiding van hun handelsrelaties met de mullahs in Teheran voor ogen dan een verhoging van de veiligheid in het Midden Oosten. Macron en Merkel vertegenwoordigden in Washington niet de belangen van hun bevolking (veiligheid) maar die van de grote bedrijven (geld). Door het uitstappen dreigen Franse en Duitse, maar ook Nederlandse bedrijven miljarden door de neus geboord te worden. De andere kant van de medaille is dat de mullahs in Teheran door het aanscherpen van de Amerikaanse sancties het direct in hun portemonnee gaan voelen. Een substantieel deel van de Iraanse oppositie is verenigd in National Council of Resistance of Iran (NCRI). NCRI presidente Maryam Rajavi heeft herhaaldelijk uitgelegd dat de overeenkomst de levensomstandigheden van het Iraanse volk niet doet verbeteren; het draagt alleen bij aan de onbeschofte zelfverrijking van de moellahs. Het opheffen van de economische maatregelen tegen Iran heeft geld vrijgemaakt voor het financieren illegale oorlogen. Rajavi op de website van NCRI: ’uit de ervaring van de afgelopen drie jaar blijkt dat de moellahs profiteren van de Iran-deal om het volk van Iran te onderdrukken en bij te dragen aan het bloedbad in Syrië’.
Een derde wereldoorlog?
Door het uitstappen van de USA wordt de olieverkoop van Iraanse fossiele energie producten direct beïnvloed. De Iraanse economie drijft op de oliekurk. De Mullahs moeten naar alternatieven zoeken om de geldstroom die na het opheffen van de sancties goed op gang is gekomen en de beurzen van de machtshebbers heeft gespekt, voort te laten duren. Slagen ze daar niet in dan stort de economie volledig in en zal de onrust op de Iraanse straten een explosief karakter kunnen krijgen. Om de onrust de kop in te drukken, moeten delen van de Republikeinse Garde de straat op gestuurd worden. Wordt daardoor het operationele tempo van Iraanse troepen en de door hen gesteunde Assad troepen gedrukt? Mocht dat zo zijn, wat zijn dan de consequenties voor de Iraanse doelstellingen in Syrië en het Midden Oosten? Wat zal de reactie van Poetin en Erdogan zijn? De wereld zal het in de komende maanden van nabij kunnen observeren.
——————————————————-
[1] Zie artikel op website www.cnsnews.com d.d. 19 februari 2018.
[2] Egypte, Israel, Jordanie, Saudi Arabie, Verenigde Arabische Emiraten en Bahrein.
Goede analyse: combinatie van harde feiten en logische deductie (een vorm van ratio die Obama ten enen male ontbeert). De navrante suggestie dat Obama en Kerry in staat zouden zijn geweest tot strategisch denken is ‘wishful thinking’ en staat diametraal tegenover het feit dat zij slechts ideologisch en opportunistisch te werk zijn gegaan.
Hun gebroddel was de reden waarom Obama het nooit heeft aangedurfd om de grondwettelijk vereiste procedure tot ratificering van dit vodje door Congress te volgen, want hij wist dat hij in vlammen zou worden afgeschoten (net als met het accoord van Parijs of Obamacare).
Iemand met een heldere perceptie van de denkraampjes der ayatollahs zou pertinent nooit geconfronteerd worden met voornoemde ‘concessies die Obama gedaan heeft’, omdat deze met zijn oogjes stijf dicht naar zijn wensdroompje toe redeneerde terwijl de ayatollahs niets inleverden en alles kregen wat hun hartjes begeerden. Het kernprogramma liep gewoon door onder de oppervlakte, eventueel op een lager pitje en de miljarden stroomden binnen om de wereld in brand te steken met hun terrorisme dankzij Obama’s goedkope streven naar persoonlijk succes!
Dat Iran nu economisch zal imploderen staat vast dus ook de invloed der ayatollahs gaat slinken, evenals die van Hezbollah en Hamas, reden waarom Saudi rustiger kan ademen maar de opportunist Erdogan zal gaan proberen om Iran’s rol te usurperen. Vraag is of Trump dat accepteert en of de Turkse oppositie kans ziet om aan de rem te gaan hangen bij Turkije’s afglijden naar de theocratische dictatuur. Erdogan zal zeker proberen om nog veel meer te interveniëren in Syrie om daar vaste voet aan de grond te krijgen.
Putin heeft niet veel te verwachten van de regio omdat mala-fide communisten en muslims teveel op elkaar lijken en beiden wereldhegemonie nastreven; de ayatollahs hebben de communisten al enkele jaren geleden volledig uitgemoord en zullen weer niet aarzelen.