Op de website van Sta-pal is het onderwerp ‘klimaat’ uitbundig aan de orde gekomen. In die artikelen werd vastgesteld dat er verschillen bestaan tussen klimaatgoeroes – politici, alarmisten en lobbyisten – en klimaatwetenschappers. De een zet in op angst en schuld, de ander op feit en realiteit.
Door slim gebruik te maken van traditionele en sociale media blijkt de eerste categorie over een grotere overtuigingskracht te beschikken dan de tweede categorie. Vermoedelijk, omdat documentaires en artikelen waarin met een kritisch oog naar de beweringen van klimaat goeroes wordt gekeken, niet gepruimd worden. De betreffende criticaster en/of de organisatie waar hij of zij lid van is, wordt op een zwarte lijst gezet, waardoor inkomsten dalen en levensvatbaarheid in gevaar komt[1]. Dan is zwijgen de beste storingsreactie en daardoor wekt de gepassioneerde dilettant de schijn het beter te weten dan de man en/of vrouw met kennis en ervaring.
Klimaat Utopia
Bij het klimaat onderwerp draait het om een religie waarbij de aanhangers zich niets aan wetenschappelijke feiten gelegen laten liggen. Het zijn mooi klinkende illusies die de toon zetten. Neem het akkoord van Parijs als vertrekpunt voor de beschreven stelling dat klimaat goeroes die illusie uitdragen. Marcel Crok, chemicus en wetenschapsjournalist, heeft berekend dat met de doestelling om de CO 2 uitstoot met 49% te reduceren, in 15 jaar een afkoeling zal worden bereikt van 0.0003 graden. Een afkoeling die verrassend genoeg niet ter discussie staat, maar de gigantische kosten die daarmee gepaard zullen gaan, worden door de klimaatgoeroes schichtig weggemoffeld. Verderop in dit artikel zal dat helder worden.
De overeenkomst die de landen in Parijs hebben gesloten wordt door klimaatgoeroes ten onrechte het verdrag van Parijs genoemd. Dat is een onjuiste benadering. Het is een niet bindende afspraak tussen landen, waarbij zij hebben afgesproken dat de rijkere landen de armere landen financieel zullen steunen om eventuele klimaatproblemen te helpen bekostigen. Het is een opzichtelijke poging om met het klimaat als excuus financiële overdrachten van arm naar rijk te bewerkstelligen en een in linkse ogen rechtvaardigere mondiale welvaartsverdeling te creëren. Het is veelzeggend dat de meeste landen in Afrika, Zuid Amerika en Azië met dollartekens in de ogen hun handtekening hebben gezet, maar niet van plan zijn om zich te houden aan de afspraken[2]. Op die manier proberen zij een nieuwe nauwelijks opdrogende geldstroom[3] naar de zakken van de top van de betreffende samenlevingen te waarborgen. Ook grootvervuilers als China en India en in hun spoor Rusland, lijken niet echt van plan te zijn zich te houden aan de afspraken van Parijs. .
Ondanks het feit dat echte klimaatwetenschappers als bijvoorbeeld John Bates[4], hebben bewezen dat Obama in 2015 met een gemanipuleerd rapport van de National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) onder de arm naar Parijs is afgereisd, blijven klimaatgekkies het akkoord van Parijs als het groene evangelie uitdragen. De NOAA heeft inmiddels erkend dat zij Obama op pad heeft gestuurd met een sensationeel rapport, dat was gebaseerd op onbevestigde en onbewezen data en daarmee zijn wetenschappelijke integriteit te hebben geschaad[5]. Met dat rapport moesten argeloze wereldleiders als Obama en Cameron overtuigd worden om scherpere normen af te spreken teneinde de klimaat schatkist te kunnen spekken. Politici die juichend hun handtekening onder de overeenkomst hebben gezet, blijken geen boodschap te hebben aan het feit dat 31.000 wetenschappelijke bollebozen geen consensus konden bereiken whether or not global warming is real. They believe that they don’t have long term historical climate data or the data they have isn’t clear….” 31.000 bollebozen niet, maar amateurs die zich door de klimaat en energie-industrie laten adviseren weten het wel!
Na Climate gate[6] uit 2009, waarin ook sprake was van het gebruik van gemanipuleerde data door o.m. de invloedrijke Climatic Research Unit verbonden aan de University of East Anglia, was het overtrokken rapport van de NOAA, een tweede bevestiging dat de klimaat maffia – anders kan ik het niet noemen – gebruikmakend van de naïviteit en vooringenomenheid van regeringsleiders in staat zijn om op basis van gefalsificeerde informatie, geld uit de zakken van de rijkere landen te trekken. De overeenkomst in Parijs reflecteert een illusionaire wereld die nooit zal komen.
Vectoren
In al gepubliceerde artikelen[7] is breed uitgelegd waarom een weldenkend persoon zich eerst uitgebreid feitelijk moet laten informeren over de klimaatproblematiek voordat hij en zij zich in de voorbij denderende groene energie trein stort. De klimaatdiscussie wordt namelijk door een aantal vectoren gedreven. Een van die vectoren is het gegeven dat de Nederlandse samenleving bestuurd wordt door mensen met een alfa- of gammaopleiding[8]. Juist bij die opleidingen, ook wel de harde wetenschap genoemd, wordt de nadruk gelegd op de grondigheid van de bewijsvoering. Bij de niet-beta opleidingen is het vaak voldoende om met wat geklets en cherry-picking de eigen theorie plausibel te maken om die als waar te doen accepteren[9]. Er zitten nauwelijks mensen met een bètaopleiding in het Parlement.
De tweede vector is geld georiënteerd. Aan het klimaatprobleem worden kapitalen verdiend. De Groene Industrie die zich in leven houdt m.b.v. subsidies die door de belastingbetaler opgebracht moeten worden, is miljarden business. De manier waarop die Groene Industrie te werk gaat, is vergelijkbaar met de handelwijze van de Zieligheid Industrie. Geldgraaiers aan de top, manipuleren van informatie, lobbyen bij naïeve politici, veel beloven en criticasters die hun klimaat Utopia bestrijden keihard buiten spel zetten.
Dat is de realiteit van vandaag. Er wordt over de gevaren voor de samenleving gesproken zonder een stem te geven aan wetenschappers en vertegenwoordigers van die samenleving. Het is ook een feit dat die samenleving het gebazel van klimaatgoeroes over zich heen laat gaan zonder te beseffen welke effecten dat gebazel heeft voor hun dagelijkse bestaan. Om te voorkomen in door de klimaatgoeroes opgezette hinderlagen en gegraven valkuilen te vallen, zou informatie verzameling en bestudering de eerste storingsreactie bij klimaatdiscussie moeten zijn.
Klimaatmodellen[10]
Op de website opinieZ.com heeft professor Kees de Lange[11] in een drieluik[12] uitgelegd waarom het pad van de klimaatgoeroe niet “anytime soon” leidt naar de door hem gewenste klimaatutopia. Die teksten ondersteund door de deskundige kanttekeningen van ene Peter Steenkamp, helpen om een beter inzicht in de complexe materie te krijgen.
Natuurwetenschap begint met het doen van metingen. Omdat klimaat een gemiddelde is dat over een tijdsduur van 30 jaar gedefinieerd is, wordt in de klimatologie gewerkt met gemiddelde temperaturen van de planeet. Het is gezien de verschillende omgevingsfactoren waaronder die metingen gedaan worden, de vraag in hoeverre dat zinvol is. Meetmethoden veranderen, en omstandigheden op een meetstation blijven niet hetzelfde. Ook zijn de meetstations niet gelijkmatig over de aarde verdeeld. Desondanks steunen klimaatmodellen wel op die metingen.
Een belangrijke natuurwetenschappelijke vraag is in hoeverre klimaatmodellen in staat zijn toekomstvoorspellingen te doen die realistisch zijn en beleid op gebaseerd kan worden. In wetenschappelijke kringen bestaat grote twijfel over de betrouwbaarheid van voorspellingen gebaseerd op dit soort complexe modellering. IPCC-wetenschappers erkennen die onvoorspelbaarheid en zij concluderen dat erkend moet worden dat we te maken hebben met een gekoppeld non-lineair chaotisch systeem en dat daarom de lange termijnvoorspelling van toekomstige klimaattoestanden onmogelijk is. Een uitgebreide kritiek op de gehanteerde klimaatmodellen en hun voorspellingen is onlangs geformuleerd door een zevental gekwalificeerde Nederlandse natuurwetenschappers, fysici en fysico-chemici, elk met een zeer aanzienlijk natuurwetenschappelijk publicatielijst[13].
Temperatuurstijging
De opdracht van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPPC) een UN instantie, is toegesneden op het bestuderen van door de mens veroorzaakte klimaatverandering, Bij de oprichting ging de UN er al vanuit dat de mens een schadelijke invloed op het klimaat zou hebben. De IPCC doet geen eigen onderzoek, stuurt daarentegen persberichten uit met foute of dubieuze stellingen in de trant van “ CO2 is het belangrijkste broeikasgas”, “Stormen worden steeds erger” en “de huidige temperatuurstijging is uniek”. Daarmee stuurt de IPCC een discussie over m.n. de veronderstelde temperatuurstijging in de door de organisatie gewenste richting. Vervolgens worden ethische (en geen wetenschappelijke) argumenten gebruikt om critici tot slechte mensen te bestempelen, een heksenjacht tegen hen te ontketenen en monddood te maken.
Daarom praten wegbereiders van het klimaatkalifaat de burger een schuldgevoel aan. Boetedoening is zijn verdiende loon en die hedendaagse boetedoening liegt er niet om. Jaarlijks geeft de Nederlandse samenleving meer dan miljarden per jaar uit[14]. Dat zou nog tot daar aan toe zijn als deze gigantische uitgave zou resulteren in goedkope, betaalbare, betrouwbare en beschikbare energie als een absolute voorwaarde voor de welvaart van iedereen. Dat doel wordt voorshands nog steeds niet bereikt.
Temperatuur veranderingen in twee millennia
De boodschap dat de huidige temperatuurstijging uniek is, is op zijn zachtst gesteld, misleidend. De opwarming van de laatste decennia kan volgens experts worden verklaard door een vertraging van de opwaartse windsnelheid (convectie), waardoor warmte langer in de lagere luchtlagen blijft hangen. Uit de bovenstaande schets blijkt dat de snelheid van opwarming in verschillende tijdperken net zo groot of groter is dan nu. Dat verzwakt de stelling dat de huidige opwarmingstrend door de mens wordt en is veroorzaakt.
Windenergie als gewenste oplossing?
Het huidige klimaatdebat kenmerkt zich dus door de voetstootse aanname dat CO2 onherroepelijk gaat leiden tot desastreuze opwarming van de aarde en het produceren van energie uit zon en wind de enige verdediging zou zijn. In de praktijk wordt met behulp van zon en wind vooral elektriciteit opgewekt. De totale energierekening van onze samenleving omvat heel wat meer dan elektriciteit alleen. In feite behelst elektriciteitsverbruik ongeveer 14%.
De overheid heeft zich in 2013 middels het Energie akkoord[15] vooral gecommitteerd aan windenergie. Wat de toelevering van wind energie in die context betekent, maakt Dr. Fred Udo[16] helder. Hij stelt dat fluctuaties in windaanbod (wel of niet wind, verschillen in windsterkte en windrichting) een goede inpassing in het elektriciteitsnet onmogelijk maken. Vaak wordt teveel elektriciteit opgewekt en omdat elektriciteit niet worden opgeslagen en bij toelevering direct verbruikt moet worden, moet de overproductie als afval tegen aanzienlijke kosten gedumpt worden. Overproductie resulteert in ongewenste prijsverlaging. Zonder de back-up van centrales die op kolen of gas draaien, kan windenergie nooit voor een betrouwbare energievoorziening van een toenemend complexe samenleving garant staan. Het willen sluiten van kolen- en gascentrales is dan ook luchtfietserij die met de werkelijkheid van nu en van onze energie toekomst niets van doen heeft.
De kosten voor deze windenergie zijn gigantisch. Op basis van feiten heeft Fred Udo een beeld geschetst van de verworvenheden van windenergie en dat beeld is voor de kleinverbruiker, het huishouden van de doorsnee Nederlander, diep zwart te noemen. Zonder op de details dieper in te gaan komt uit Udo´s schets tot uiting dat het in het gesloten Energie akkoord wordt gesproken over de toelevering van 10 GW (16%) windenergie in 2023. Dat is 25% van het elektriciteit en 3% van het totale energieverbruik. Die 10 GW moet door twee soorten windmolens (land en zee; zwaaipalen in het jargon van Udo) naar de gebruiker (groot en kleinverbruiker) toegeleverd worden.
Van die berekende 10GW wordt ongeveer 4GW door windmolens op zee en 6 GW door windmolens op het land geproduceerd. De investeringskosten (door banken en kapitaal verschaffers zoals pensioen fondsen) bedraagt €20 miljard (zee) resp. €9 miljard (land) en de exploitatiekosten over een periode van 15 jaar (subsidie door de burger te dragen) € 35 miljard (zee) resp. €15 miljard. In totaal komt over een periode van 15 jaar ruim €50 miljard op de schouders van de verbruiker terecht.
Wanneer we zouden uitgaan van het principe: de grootste verbruiker betaalt een evenredig deel van de kosten dan gaat het in het geval van windenergie niet op. De grootverbruiker neemt ongeveer 85% van het elektrische verbruik voor zijn rekening en betaalt ongeveer 15% van de kosten. De kleinverbruiker zal dus 85% van de €50 miljard subsidie in de vorm van energie belasting (de politiek noemt het natuurlijk anders) gedurende 15 jaar (de levensduur van een windmolen) voor zijn rekening moeten nemen. Van de €20 miljard investeringskosten krijgt de windmolen beheerder ongeveer 14% investeringsaftrek, die ook op de schouders van de verbruiker komt. Deze groffe berekening bevestigt dat de burger de door de politiek, milieu en energie groeperingen gewenste vergroening a raison van € 500 per jaar betaalt. Dat bedrag wordt vanzelfsprekend hoger als de politiek besluit om het aandeel van de windenergie op te schroeven. Met de kanttekening dat het onduidelijk is wat de politiek zal beslissen zodra windmolens na 15 jaar afgeschreven worden.
Is bij windmolens op zee het transport naar de toeleverancier een knelpunt (bodemgesteldheid, stromingspatroon, stroomsnelheid, achtergebleven explosieven en afstand), bij windmolens op het land is dat het ruimtebeslag en de noodzakelijke infrastructuur. Uitgaande van de overheidsplanning van toeleverantie van 6GW betekent het dat op ruim 10% van het nationale territoir (de Provincie Utrecht of Flevopolder) bezet zal worden door windmolens. Zoveel vrije ruimte is in Nederland niet beschikbaar en dus zal de ruimte bij de natuur weggekaapt moeten worden. Ben benieuwd of de milieu organisaties daaraan hebben gedacht.
Een aantal pensioenfondsen heeft blijkbaar geïnvesteerd in windenergie. De waarde van aandelen in windenergie is echter de laatste jaren sterk gedaald en mede daardoor is de druk op de dekkingsgraad gegroeid. Een van de redenen dat pensioenen niet verhoogd kunnen worden. Gepensioneerden worden nu op drie manieren door de politieke drang naar windenergie op hun netto inkomen geknipt. Door de belasting om een deel van de investeringskosten te dekken, via de energiebelasting om de subsidies op te hoesten en door de druk op de dekkingsgraad.
Optie?
Bij de afspraken en het sluiten van het Energie akkoord zijn wetenschappers buiten de deur gehouden en hebben alfa en gamma opgeleide politici, belangenverenigingen en bouwinstanties de randvoorwaarden vastgesteld. Het gevolg is dat op het gebied van windenergie de kosten vooral op de schouders van de kleinverbruiker terecht komt; een overdracht van financiële middelen van de verbruiker naar de windmolen beheerder en van de klein naar de grootverbruiker plaats vindt. Bovendien is uit praktijk data (Ierland, en Engeland) duidelijk geworden dat windenergie niet de prijs-kwaliteit verhouding weerspiegelt die de politiek de burger voorschotelt en door de wind afhankelijkheid, transportproblematiek en het ruimte beslag een uiterst onbetrouwbare en voor de verbruiker zeer kostbare oplossing is.
Volgens Dr. Fred Udo is kernenergie op basis van Thorium Molten Salt Reactoren[17], de beste optie om het energie en milieu probleem op te lossen. Zonder de veiligheidsrisico’s te bagatelliseren, kunnen door de huidige en toekomstige ontwikkelingen op het gebied van kernenergie het merendeel van de bekende bezwaren ondervangen worden. Gebeurt dat niet dan is de kans groot dat het Westen op het gebied van thoriumkernreactoren voor een hoge prijs uit China en India moet gaan importeren. Dat is volgens Udo een ongewenste situatie. Hoewel een politieke doorbraak dat voorkomen kan, is Udo realist genoeg om te erkennen dat een dergelijke doorbraak in zijn leven vermoedelijk niet zal gebeuren.
——————————————————
[1] “Ik ken alle ins en outs van dit dossier, met de mensen van het KNMI kan ik gelijkwaardig debatteren, maar ik krijg sinds ik mijn twijfels uitte over de mate waarin de aarde door CO2 uitstoot zal opwarm, heb ik geen brood meer op de plank. Terwijl de bewijsvoering flinterdun is in die duizenden rapporten, waarin gedaan wordt alsof er consensus bestaat dat klimaatverandering een groot probleem zal worden” (Marcel Crok, Nederlandse klimaat publicist). Marijn Poels die tientallen films heeft gemaakt over sociale en mensenrechtenthema’s in ontwikkelingslanden en daarmee internationale prijzen heeft gewonnen, heeft ontdekt dat zijn documentaire waarin hij met een kritisch oog naar de beweringen van klimaat goeroes keek door festival organisaties niet gepruimd wordt. Bang dat klimaatgekkies het betreffende festival zullen gaan boycotten en op hun zwarte lijst zullen zetten. Dat is slecht voor het imago, het kost geld en of beweringen van klimaat goeroes wel of niet juist zijn, zijn ze niet geïnteresseerd. Poels voelt de kracht van de klimaatgekte in de beurs.
[2] In de lijst van meest vervuilende landen naast de usual suspects China en India, staat een groot aantal moslim landen in de lijst staan. Bij de opgenomen tien vervuilers staan vier moslimstaten van het Arabisch Schiereiland en twee uit Noord Afrika. De overige vier komen van of zijn aangeleund aan het Indische subcontinent ((India, Bangladesh en Nepal).
[3] Naast de geldstroom die uit schuldgevoel voor de effecten van het koloniale verleden als ontwikkelingsamenwerking naar de zakken van diezelfde boeven aan de top van de betrokken landen toestromen. Frequent worden allerlei hulpacties zoals Live Aid (1985) en Live8 (2005) in het leven geroepen om het leed van de bevolking enigszins te kunnen lenigen. Hoewel het leven van de betrokken volken nauwelijks is verbeterd, blijven vooral westerse politici en vertegenwoordigers van de amusementsindustrie volharden in het uitmelken van de eigen bevolking.
[4] Een erkende Data Science,Climate and satellites Consultant verbonden aan National Centers for Environmental Information (NCEI), een onderdeel van NOAA.
[5] Door het concipiëring traject van het Rapport te verdoezelen bevestigde de NOAA de bewering van John Bates dat de organisatie onzorgvuldig met de beschikbare informatie was omgegaan.
[6] Wetenschappers probeerden de toegang tot data te blokkeren en gebruikten trucjes om pijnlijke gebreken in hun beweringen te verdoezelen.
[7] Zie: “Klimaatgekte schadelijk voor de Gezondheid?”(juni 2017), “Kijken naar Klimaat gegevens door een Opgepoetst Prisma (juni 2017), “His Goreness” (juli 2017), “A Convenient Lie” (augustus 2017), “Qui Ducunt Hominem” (november 2017)
[8] Wetenschappen die zich met maatschappij en gedrag bezighouden: onder andere sociologie, antropologie, bestuurskunde, economie, rechten, politicologie, psychologie en communicatiewetenschap.
[9] Peter Steenkamp in zijn commentaar op een van de artikelen van professor de Lange.
[10] Het gros van de teksten in het vervolg van dit artikel is afkomstig uit een van de drieluik artikelen en gaat nader in op klimaatmodellen, CO2 hype en renewables[10] of kernenergie als de oplossing
[11] Prof. Dr. C.A. (Kees) de Lange studeerde wis, natuur- en sterrenkunde aan de UvA en promoveerde in de Theoretische Chemie in Bristol, UK. Hij is emeritus hoogleraar fysische chemie en chemische fysica aan zowel de UvA als de VU. Zijn onderzoek betreft atmosferische chemie en fysica, en magnetische resonantie, evenals het ontwikkelen van complexe fysische modellen. Zijn onderzoek is vastgelegd in enige honderden publicaties. Hij is tot op de huidige dag actief in wetenschappelijk onderzoek.
[12] Onder de paraplu titel “de wankele basis van het klimaat –en energie beleid” zijn de volgende delen gepubliceerd nl. Deel 1: Hoe klimaatmodellen in elkaar worden geknutseld; Deel 2: Hypes over CO2, wind- en zonne-energie en akkoord Parijs; Deel 3: Kernenergie op basis van thorium als oplossingen. Het drieluik wordt afgesloten met een separaat artikel “Klimaatbeleid drijft energie rekening torenhoog op”.
[13] Artikel “Klimaat voorspellingen als afschrikwekkend voorbeeld van vermenging politiek en natuurwetenschap” (website opinieZ.com, 15 augustus 2017) door Kees le Pair, Kees de Lange, Hans Labohm, Dick Thoenes, Kees de Groot, Fred Udo en Marinus Winnink
[14] Duitse burgers moeten miljarden aan overheidssubsidies voor duurzame energie ophoesten. Sinds 2000 maar liefst €520 miljard tot aan 2025. Dit betekent per huishouden met vier kinderen €25.000. Dat berekende de Universiteit Düsseldorf. Gevolg: honderdduizenden huishoudens kunnen de stroomrekening niet meer betalen. Energiearmut wordt deze situatie genoemd. ….
[15] Gesloten door 47 organisaties. Een van de doelen luidt: een toename van het aandeel van hernieuwbare energieopwekking van 4,5% in 2013 via 14 % in 2020 naar 16% in 2023.
[16] Dr. Fred Udo is gepromoveerd in de kernfysica aan de Universiteit van Amsterdam. Als senior onderzoeker heeft hij gewerkt aan grote experimenten opgesteld bij de versnellers van CERN in Genève. Verder is hij buitengewoon hoogleraar experimentele elementaire deeltjes fysica aan de Vrije Universiteit van Brussel
[17] Gesmoltenzout reactor gebruikt gesmolten zout als koelmiddel, werkt bij hogere temperaturen dan een watergekoelde reactor en bereikt daardoor een hoger rendement. Door het werken bij atmosferische druk is de reactor veiliger dan de traditionele reactor.
Na alle rationele argumenten van Charlef blijft het ideologische klimaatmodel overeind en blijft hij hun “science denier” of misschien nog wel veel erger….
Waarom? Men kan conservatieven nu eenmaal boos maken met semi-intellectuele klimaat prietpraat en men kan de “valse, progressieve klimaat profeten” razend krijgen met de objectieve waarheid. Maar waarin zij desondanks dagelijks blind volharden is het fatale “we against them” rollenspel van Karl Marx dat al zo’n 100 miljoen doden gekost heeft.
Helaas, zolang die “progressieven?” aan hun Marxistische modus operandi (objectieve argumenten spelen niet, het gaat slechts om wat je “gelooft”) mogen vasthouden van de naïeve kiezer, blijft deze “seculaire religie” maatschappelijke verdeeldheid genereren. Zij overleven de dag niet zonder hun verslavende (over-)dosis aan klassenstrijd.
Dat is hun “conditio sine qua non”, d.w.z. iemand moet schuld hebben aan het door henzelf gecreëerde probleem dat luidt dat hun klimaatverandering “anthropogeen” zou zijn, want anders is er niemand anders om te haten.
Als gekeken wordt naar enkele eeuwen temperatuurstijging dan wijkt de laatste 100 jaar niet noemenswaardig af van voorgaande eeuwen. Dat zijn natuurverschijnselen vooral onder invloed van de zon. Die 0,0003 graden mindere stijging is gebaseerd op die klimaatmodellen die bewezen ondeugdelijk zijn en geen voorspellende waarde hebben.
Wat het geld betreft, het zijn niet alleen de linkse klimaatidioten die aan het subsidieinfuus willen blijven blijven maar vooral ook de “groene” industrie die middels opdrachten het merendeel van onze belastingcenten opstrijkt.
De groene khmer, de grote pleitbezorgers van de klimaathysterie past volledig in het beeld dat Ronald Dunki schetst van de neo-marxistische beweging die als decennia onze maatschappij tracht te vernietigen.