Hij keek mij met grote verbaasde ogen aan. Net teruggekomen voor mijn eerste verlofperiode had ik de functionaris van MIVDKL deelgenoot gemaakt van mijn zorgen over het groeiende aantal Mujahideens[2] dat zich mengde in de brandhaarden van onze sector.
Of ik het verhaal niet een beetje had aangedikt? durfde de man mij te vragen. Hij bleek in mei 1995 niet de enige te zijn die mijn relaas over Mujahideens in de regio Tuzla met enige argwaan beluisterde. Ook tijdens mijn presentatie voor sleutelfunctionarissen van het DCBC en plaatsvervangend CDS, zag ik aan blikken en lichaamstaal, dat mijn relaas over Mujahideens in onze sector niet serieus genomen werd. Dat gold overigens voor alle informatie die Den Haag absurd voorkwam zoals de T-72 Tankbrigade bij en in de Posavina corridor; Arkan in de omgeving van Zvornik, Servische eenheden die deelnamen aan de beschietingen van de Safe Area en het feit dat ik het gevoel had spionnen in mijn staf te hebben. Gelukkig (voor mij dan) bevestigden onderzoekjournalisten, Bosnische onderzoekers en medewerkers van het Bosnische Gerechtshof na de val van Srebrenica de juistheid van mijn informatie.
Historisch Perspectief.
In juni 1995 informeerde Mehmed – de belangrijkste tolk van het 2 Korps ABiH[3] – mij dat Mujahideens aan de zijde van het 2e Korps meevochten tegen de Bosnische Serven. Hun aantal lag volgens hem tussen de 600 en 700 strijders en ze bivakkeerden in de omgeving van het oefeningsterrein bij Banovici[4]. Bosniërs zo vertrouwde hij me toe, waren niet zo kapot van de mentaliteit van het gros van hen (veel lawaai maken, zingen, maar vechten ho maar en volgens velen in Bosnië was het gros crimineel georiënteerd) en waren ze liever kwijt dan rijk. Uit de monden van de tolken van het 2 Korps kreeg ik de meest betrouwbare informatie en ik had geen reden om aan het relaas van Mehmed te twijfelen. Dat ze er waren, was mij duidelijk geworden na de vrolijke beschieting van ons onderkomen en de dood van een Bosniër die voor onze ogen door een getinte man met baard in het hoofd geschoten werd. De vraag waar ze vandaan kwamen, waarom en hoe ze uiteindelijk in de regio Tuzla waren terechtgekomen, bleef lang duister.
Vanaf de start van de Burgeroorlog wilde de moslimregering in Sarajevo een Jihad tegen Christelijke Kroaten en Serviërs ontketenen en sluisde via diverse kanalen moslim-fanaten het land binnen.
In de zomer van 1992 arriveerden de eerste Jihadisten uit Saudi Arabië en die werden al snel versterkt door gemotiveerde islamitisch extremistische strijders uit Turkije, Iran, Pakistan, Soedan, Afghanistan, Jordanië, Libanon, Algerije[5] en home grown terroristen[6]. Het beeld dat de Mujahideen alleen uit het Midden en Verre Oosten zou komen, is niet helemaal correct[7]. Het waren ook niet allemaal Soennieten, maar een opmerkelijke verzameling van Soennieten, Sjiieten en Wahhabisten verbonden door een gemeenschappelijke vijand: de Christen.
Uit inlichtingen documenten[8] van de ABiH blijkt dat radicale moslimjongeren via Kroatië, Londen, Milaan, Frankfurt en München naar Bosnië trokken. Een ander Bosnisch document presenteert een lijst van belangrijke financiers en rekruteringfunctionarissen in Zagreb, Londen, Wenen, Milaan, en Turijn[9]. Uit die documenten blijkt dat de meeste Mujahideens als functionaris van islamitische hulpverlening en welzijn organisaties Bosnië binnen kwamen. In die hoedanigheid mochten ze veiligheidsbijeenkomsten van UNHCR en UNPROFOR bijwonen en waren daardoor goed op de hoogte van de bewegingen van Bosnische Servische militairen en eenheden. In een latere fase zouden ze als strijders voor de goede zaak, actief deelnemen aan de gevechten en fungeerden ook als belangrijke wapen leveranciers.
Volgens westerse inlichtingenbronnen hebben bijna 4000 Mujahideens of holy warriors ondersteund door Iraanse speciale eenheden, aan de zijde van hun Bosnische Moslimbroeders tegen Orthodoxe en Rooms Katholieken christenen in Bosnië gevochten. Andere bronnen spreken van 10.000 strijders maar in dat aantal zijn ook Bosnische vrijwilligers verwerkt[10]. Die Mujahideens vormden vanaf 19 november 1992 de 7de (El Mujahed) Muslimanski brigade die rond Zenica gelegerd was. Daarnaast maakten velen van hen ook deel uit van verschillende paramilitaire resp. speciale ABiH eenheden als Black Swans en Mosque Doves die frequent hit en run acties in de regio Tuzla uitvoerden. Een van die bataljons met de naam Kateebat al-Mujahideen, kreeg rechtstreekse opdrachten van Izetbegovic. Tijdens het proces tegen Rasim Delic in 2008, werd bevestigd dat Mujahideen eenheden zelfstandig en onafhankelijk als speciale eenheden of stoottroepen werden ingezet en daardoor zonder pottenkijkers hun misdadige praktijken konden uitvoeren.
Achteraf is vast komen te staan dat ook topleiders van Al Qaeda gevechtservaring hebben opgedaan in de Bosnische Burgeroorlog. Enkelen zijn op de Balkan ernstig gewond geraakt. Ook Osame Bin Laden of OBL Renate Flottau een Duitse reporter van Der Spiegel schreef in een van haar artikelen dat zij in 1994 Osama Bin Laden twee keer heeft gezien en een keer in Sarajevo heeft gesproken na zijn bezoek aan Izetbegovic. Haar bewering werd bevestigd door een Britse journaliste, Eve-Ann Prentice die in februari 2006 in haar getuigenverklaring voor het Internationaal Tribunaal tijdens de rechtzaak tegen Milosevic verklaarde dat Flottau en zij OBL op weg naar Izetbegovic had gezien. In een rapportage beweerde de moslim krant Dani dat Bin Laden in 1993 in Wenen van de Bosnische ambassade een Bosnisch paspoort had gekregen en het gerucht ging dat Al Zawahiri de organisatie van Mujahideens als een speciale troepeneenheid binnen de ABiH aangestuurd heeft.
Doel
De Mujahideen wilden het Groot Osmaanse Rijk in Europa, herstellen. Een emiraat stichten dat zich zou uitstrekken over het gebied dat eens als Oost Romeinse of Byzantijnse Rijk bekend stond. Bosnië was de gewenste springplank naar West Europa. In het verlengde daarvan diende Bosnië als rekruteringsbron. Abu Hamza al-Masri een van de belangrijkste Al Qaeda rekrutering functionarissen verklaarde in 2002 dat na het Afghaanse Jihad Debacle, de Bosnische Burgeroorlog in een aantal Europese hoofdsteden werd gepropageerd als een nobele optie voor wanhopige jongeren om aan hun saaie en uitzichtloze bestaan te ontsnappen. Die reclame boodschap sloeg in de periode 1992-1995 blijkbaar aan.
Effecten.
De komst van de Mujahideen in Bosnië heeft geleid tot ontwikkelingen met een korte en een langere termijn effect. De fysieke aanwezigheid van een groot aantal strijders dat getraind was voor en ruime ervaring had in een variëteit aan terroristische activiteiten. De ondersteuning van de heilige strijd van Bosniërs is het korte termijn effect geweest. Bij het grote publiek is het nauwelijks bekend dat Mujahideens in die periode van drie jaar een groot aantal oorlogsmisdaden hebben gepleegd. Sommige zijn zelfs op video vastgelegd. De CIA propagandamachine verpersoonlijkt door Radio Free Europe/Radio Liberty heeft kosten noch moeite bespaard om die misdaden tegen Orthodox en Rooms katholieke burgers en gevangenen categorisch te ontkennen en zelfs uit hun berichten weg te laten. Na de burgeroorlog heeft een aantal voormalige inlichtingen functionarissen van diverse kleur[11] met grote stelligheid beweerd, dat Mujahideen en Black Swans bijna net zoveel oorlogsmisdaden op hun conto hadden geschreven als Arkan en zijn Tijgers. Bij het plegen van oorlogsmisdaden bleken structuren die verschillende islamitische stromingen vertegenwoordigden opmerkelijk eensgezind te zijn geweest. Pas jaren na de einde van de Burgeroorlog zijn strijders op nationale most wanted lijsten en Interpol wanted lijst geplaatst. Het is overigens onduidelijk hoeveel van die jonge oorlogsmisdadigers zijn opgepakt. Vermoedelijk heeft het gros zijn diensten aan Al Qaeda, IS of aan een van die twee gelieerde splintergroeperingen aangeboden.
Het merendeel van de islamitische strijders was Wahhabist[12] en die waren/zijn veel actiever en overtuigender in het verspreiden van hun destructieve beginselen dan andere islamitische stromingen. Dat Mujahideen segment introduceerde in Bosnië de beginselen van het Wahhabisme of Salafisme. Een puriteinse en op confrontatie georiënteerde interpretatie van de Islam. In het verlengde van die overtuiging hebben Mujahideen in Bosnië vanaf 1994 Wahhabistische scholen (madrasses) en para militaire opleidingskampen gesticht. Kohlmann[13] beweerde n.a.v. gesprekken met Al Qaeda rekruteringsfunctionarissen in zijn artikel “The Afghan-Mujahideen Network in Europe” dat de lopende radicalisering van de Europese moslimjeugd zijn oorsprong in Bosnië-Herzegovina vindt. In Bosnië hebben geharde Afghaanse Mujahideens hun gevechtservaring en hun terroristische expertise benut om een nieuwe Panislamistisch revolutionaire generatie te mobiliseren. Die ontwikkeling reflecteert het lange termijn effect. Volgens Bosnische bronnen leven nog steeds een paar honderd Mujahideens (niet meer dan 1000) met de Bosnische nationaliteit in Bosnië. Gelukkig is Sarajevo er niet mee, ze zijn te radicaal en daarom probeert de Bosnische regering al jaren om ze met hun familieleden met meestal een Bosnische achtergrond, het land uit te krijgen.
Het is merkwaardig dat de USA met respectabele politici als Holbrooke, de voormalige vicepresident Biden en de voormalige ambassadeur in Kroatië, Galbraith, als belangrijkste slippendragers, de Bosnische Serven een groter gevaar voor de stabiliteit in de Balkan en Europa beschouwden dan de inspanningen van Bosnische islamitische extremisten met een Wahhabistisch/Salafistische agenda. Merkwaardig omdat zij zelf de westerse wereld in het kader van GWOT[14] ervan hebben willen overtuigen dat Wahhabisme en Salafisme de grootste bedreigingen voor de westerse cultuur vormen. Dankzij de visionaire benadering van Richard Holbrooke c.s. is Bosnië een ideale voedingsbodem geworden resp. gebleven voor iedere extreem georiënteerde islamitische ideologie. Dat die vaststelling hout snijdt en zal blijven snijden, blijkt uit de inhoud van een artikel in de RPM Monitor van 19 november 2008, waarin onderstreept wordt dat de aanwezigheid van islamitisch extremisme in Bosnië-Herzegovina tot grote problemen voor Europa zou gaan leiden. Ter bevestiging van die constatering werd in het begin van het tweede decennium een transnationaal terrorisme netwerk ontdekt dat vanuit Sarajevo werkte en vertakkingen had in Zweden, Denemarken en UK
Een Europese Wilyata.
In 1993 vertelde de Saoedische Al-Qaeda commandant Abu Abdel Aziz “Barbaros” tijdens een fundraising trip in Kuweit aan journalisten “I have come out of Bosnia only to tell the Muslims that at this time this offers us a great opportunity… Allah has opened the way of jihad, we should not waste it… This is a great opportunity now to make Islam enter Europe via jihad. This can only be accomplished through jihad. If we stop the jihad now we will have lost this opportunity”[15]. De inmenging en aanwezigheid van top functionarissen van AQ bevestigden al in 1995 dat Bosnië een interessante regio was voor het islamitisch extremisme. Belangrijk om gevechtservaring op te doen, terroristische concepten onder reële omstandigheden op bruikbaarheid en effectiviteit te toetsen, de leer van de Jihad te verspreiden en als veilig gebied om uit te rusten en nieuwe krachten op te doen.
In 2017 voldoet Bosnië aan de criteria van een Wilyata Het is een ideale springplank voor de export van de Jihad en extreme moslimbewegingen naar Duitsland, UK, Spanje, Frankrijk, Italië en de Scandinavische landen; nog steeds een uitstekende rekruteringsbron, gelegen aan de migrantenroutes van het Midden Oosten naar West en Noord Europa;, Wahhabisme geworteld in religieuze centra en scholen; een veilige haven voor Jihadisten en gelet op de voortdurende etnische spanningen tussen moslims, Serviërs en Kroaten en de versterkte belangstelling van Moskou voor het welzijn van de Slavische broeder, Servië, een potentiële oorlogszone.´
——————————————–
[1] Een wilayata wordt benut voor rekrutering, een veilige haven voor Jihadisten om op adem te komen, een halte op de verplaatsingsroute naar een front en om een potentiële oorlogszone te modelleren.
[2] Mujahideen betekent in het Arabisch letterlijk strijder of iemand die bereid is de strijd aan te gaan. In de tegenwoordige context betekent het “soldaat of Guerilla die strijdt in naam van of de Islam, een heilige strijd. De term is afgeleid van de Arabische stam JHD of Jihad, In de Islam bestaat geen Trias Politic, geen scheiding der machten. Alle aspecten van het leven van de mens worden gestuurd door de islam. De Islam is overstijgt een religie, het is een manier van leven, maar een ideologie die alles omvat. .
[3] Armija Republike Bosne i Hercegovine. De sector van het Korps noord van de rivier Bosna bezat 12 brandhaarden aan de confrontatie lijnen. Het hoofdkwartier lag in Tuzla.
[4] 9th Muslim Liberation Brigade met het hoofdkwartier in Travnik.
[5] Een aantal islamitisch extremistische groeperingen als Hamas and Hezbollah waren verbonden met de Mujahideens in Bosnië…
[6] In december 1995 werden ongeveer 10 separate met Bosnische moslims gevulde Mujahideen eenheden opgericht, waarvan er twee in de regio Tuzla: 117th Brigade “Dzemisetski Golubovi” in Lukovac en 119th Special Forces Mudzahedin Brigade in Banovici.
[7] De Bosnische Mujahideen kregen binnen de wereld van Al Qaeda c.s. de bijnaam White Al Qaeda omdat het gros van hen niet leek op de gebruikelijke strijders uit het Midden Oosten
[8] “Review of the Information on Activities of the Persons from Afro-Asian Countries Directly Before the War and During the War in the Territory of BIH Republic.” Rapport van de ABIH Afdeling belast met Analyse en Informatie aangelegenheden van de Militaire Veiligheid organisatie, Sarajevo; 6 mei 1995.
[9] Shema Hijerarnijskim Odnosa OpO ‘VAZAL. Rapport van de ABiH Military Inlichtingendienst. 28 november 1995. Paragraaf met de titel “Donatori Jedinice ‘El Mudzahidin“
[10] Volgens informatie hebben drie Muslim Liberation Brigades aan de zijde van de ABiH gevochten – die ongeveer 1000 tot 2000 man per brigade telden. De kern van een brigade werd gevormd door buitenlandse Mujahideens aangevuld met Bosnische Moslims. De meeste buitenlandse Mujahideens kwamen uit de Iraanse Al Qud formatie die gesponsord werden door Iran en getraind werden in Pakistan, Iran, Afghanistan en Soedan. De Mujahideen strijdmacht werd deels gefinancierd door o.m. de Saudi High Commission for Relief of Bosnia and Herzegovina.
[11] Onder hen Pierre Henri Bunel, een Franse inlichtingen officier op het NATO Hoofdkwartier in Brussel, die tijdens de Kosovo crisis beschuldigd werd van het doorgeven van doelinformatie aan Servië)
[12] De Wahhabistische stroming verbiedt gebeden aan heiligen en overleden familieleden, pelgrimages naar graven en bijzondere moskeeën, organiseren van religieuze feesten, herdenken van de geboortedag en verbiedt zelfs grafstenen op graven. Moslims die zich niet aan die beginselen houden, moeten gedood, hun vrouwen en dochters aangerand en hun bezittingen verbeurd verklaard worden. Het Wahhabisme streeft er naar om overwonnen volken te onderwerpen en hen in een permanente staat van angst te doen leven.
[13] Internationale Terrorisme adviseur, die meer dan 10 jaar gespendeerd heeft aan de activiteiten van Al-Qaeda en andere terroristische organisaties Een van zijn bekendste boeken is: “Al Qaeda’s Jihad in Europe. The Afghan- Bosnian network”
[14] Global War on Terror.
[15] “The Jihad in Bosnia.” Al-Daawah (Islamabad). P.O. Box 3093; Islamabad, Pakistan. Publisher: Shaykh Waseem Ahmed. January 1993.