Het is werkelijk onthutsend hoe vaak politici en zichzelf bekende Nederlander, Amerikaan etc. noemende personen er in trappen. In gefabriceerde plaatjes. Een foto zodanig ensceneren dat het beeld verontwaardiging oproept en naïevelingen onmiddellijk schreeuwen dat er nu toch iets gedaan moet worden.
William Randolph Hearst zei het ruim honderd jaar geleden in 1898 bij het uitbreken van de Spaans-Amerikaanse Oorlog tegen Frederick Remington(1861-1909)[i] “You furnish the pictures and I’ll furnish the war.” Die oorlog was het eerste gewapende conflict waarbij publieke opinie en besluitvorming van beleidsbepalers in grote mate beïnvloed werden door de beelden van dode lichamen en ontredderde mensen. Hearst begreep onmiddellijk dat de introductie van fototechniek het karakter van oorlogvoering definitief veranderde en vanaf dat moment het adagium zou gaan luiden: “War is about information, not weapons and strategies”. Een pionier die in de 20ste eeuw veel volgers kreeg,. Volgers die met beelden van verschrikkingen en wreedheid frequent politici bewegen om iets te doen.
First Impressions.
Tot de Bosnische Burgeroorlog brachten beelden die de echte werkelijkheid reflecteerden de westerse mens ertoe om de barricaden te bestijgen, maar tijdens de Bosnische oorlog veranderde dat. De Nederlandse betrokkenheid bij het drama in Bosnië-Herzegovina kan aanvankelijk[ii] worden gevangen in de foto van een uitgemergelde Fikret Alic achter prikkeldraad in het Trnopolje doorvoerkamp. Die foto met de tekst Fikret Alic the thin man behind barbed wire prikkelde het Nederlandse geweten en riepen beelden in de herinnering op van Nazi kampen uit de Tweede Wereldoorlog. Dat beeld van Alic stimuleerde het collectieve Nederlandse schuldgevoel en werd de katalysator van de Nederlandse morele kruistocht voor een gewapende interventie. De kreet dat er snel iets moest worden gedaan was daarvan het logische gevolg. Een geslaagde poging om een partij, een tegenstander te demoniseren,
Jaren na het einde van de Bosnische Burgeroorlog heeft het onderzoek van een Duitse Journalist Thomas Deichmann in1997 aangetoond dat de foto een bewijs van propaganda fraude was en die vaststelling heeft alsnog tot een journalistiek bloedbad geleid. In zijn woorden three British reporters, one from Independent Television News (ITN, one from Channel-4 and one from the Guardian[iii], sought out the uniquely emaciated man among the camp residents, and carefully arranged for a photo that made it look as if Alic was enclosed in a fenced prison. The cameramen and layout editors cropped the photos of Alic so that the three or four strands of barbed wire were emphasized. There was no barbed wire fence around the camp, which was a transit facility and not even a prison encampment, and the refugees in the camp were even free to leave[iv]”. Dat beeld van Akric is een bevestiging van de kracht van first impressions. Een bewijs van de luiheid, het gebrek aan fatsoen en integriteit van westerse mediavertegenwoordigers, maar vooral een bevestiging dat de publieke opinie gemobiliseerd kan worden om het politieke beleid in de door de media of door media ondersteunde structuren zoals de Asiel of Zieligheid industrie in de gewenste richting te sturen.
Een foto reflecteert zelden de realiteit, is een van de vele lessen die ik persoonlijk heb geleerd tijdens mijn uitzending. Zo´n beeld kan net als bij Alic een gemaakte werkelijkheid presenteren en politici stimuleren om op basis van emoties de verkeerde beslissingen te nemen die op een langere termijn de eigen bevolking in de problemen kan brengen. Dat is in de achterliggende periode opnieuw bevestigd. Ellende en Zieligheid verkopen zichzelf. Dat adagium heeft vooral de Asielindustrie goed in de oren geknoopt. Met de foto van een driejarig verdronken jongetje Alan Kurdi dat levenloos op het strand van het Turkse Budrum aanspoelde, hebben de media en de achter hen moord en brand brullende hulpverleningsorganisaties het Europese migratiebeleid een duwtje te geven. Een zielig plaatje doet het altijd goed, wisten ze. Alan werd het symbool van al die vluchtelingen die in het harnas stierven in een poging om uit de Syrische hel te vluchten en het Europese beloofde land te bereiken. Dat beeld verleidde de Duitse Bondskanselier ertoe om zonder terugkoppeling op parlement en bevolking de deur wagenwijd open te gooien en geëmotioneerd de kreet Wir Schaffen Daß de wereld in te gooien. Geen journalist, reporter of politicus heeft aanvankelijk de moeite genomen om de achtergrond van Alan´s tragedie te onderzoeken. Niemand vroeg zich af of hier geen sprake was van misleiding, waardoor het werkelijke verhaal achter die foto net als bij Alic pas later in de openbaarheid kwam.
Alan was geen oorlogsvluchteling. Hij woonde met zijn ouders en broer al drie jaar in het veilige Turkse Istanbul en ze hadden het relatief goed. De vader van Alan – Abdullah – besloot echter tegen de zin van zijn echtgenote Rehan de illegale oversteek naar Europa te maken voor een gratis tandartsbehandeling en gratis sociale voorzieningen. Die reis eindigde zoals Rehan gevreesd had. Alan werd niet het slachtoffer van het barbaarse Europese asielbeleid, maar van zijn egoïstische en hebzuchtige vader. Het verhaal werd nog duisterder toen Alan´s vader door een andere overlevende van de boot waar Abdullah´s gezin de overtocht had gemaakt, beschuldigd werd deel uit te maken van een mensensmokkelaars organisatie en de roerganger van de boot te zijn. De uiteg kwam te laat. De foto van de dode Alan bevestigde opnieuw de kracht van de first impression, want de migratiecrisis is topprioriteit op alle nationale politieke agenda´s.
De lessen die uit de Alic en Alan incidenten getrokken konden worden, hebben media, politici en bekende personen niet getrokken. Is dat een uiting van domheid, naïviteit of is het een bewuste misleiding om een bepaald doel te bereiken? Na het beeld van de dode Alan was het de met stof overdekte Omran uit het Syrische Aleppo, die schokgolven van verontwaardiging in de internationale gemeenschap deed ontstaan. Dat kleine manneke op een stoel in een ziekenauto schreeuwde niet, huilde niet en leek in shock te zijn. Later bleek opnieuw sprake te zijn van een fabricatie van de werkelijkheid. Omran werd het symbool van de lijdende bevolking in Aleppo, een beeld dat volgens Assad gestuurd werd door de verzamelde hulpverlening organisaties. In juni 2017 verscheen Omran in programma´s die op Russische, Iraanse en Libanese zenders werden uitgezonden. Zenders die duidelijk het Assad regime steunden. Uit de woorden van zijn vader bleek dat Omran door Assad als posterboy gebruikt werd om zijn agenda aan de wereld te aan te bevelen. Dat er sprake zou zijn van propaganda fraude werd door de politiek bestempeld als absurd. Wie had een andere reactie verwacht?
Dat ook een zichzelf als bekende Nederlander beschouwend individu niet terugdeinst voor misleiding, blijkt uit een fotocollage die onlangs op de website E.J.Bron.nl werd gepubliceerd. Eric Corton – wie kent hem niet – een NPO presentator met ideeën die links van het politieke gangpad gangbaar zijn, stuurde een tweetje de lucht in waarop een Syrisch weesje te zien was dat lag te slapen tussen twee graven van zijn ouders. Vanzelfsprekend reageerde het hinderlijk naïeve deel van de Nederlandse bevolking geschokt. Zonder enig wantrouwen te koesteren tegen het wel heel klinische beeld op de foto werd de tweet duizenden keren geretweet en op Facebook evenveel keren gedeeld. Pas toen Harald Doorenbos, bekend om zijn kritische geest, de achtergrond van die foto onderzocht, werd het duidelijk dat het kind op de foto geen wees was en de twee graven niet meer dan een hoop stenen waren. De geënsceneerde foto bleek het product te zijn van een Saoedische kunstenaar, die bovendien nog een foto had gemaakt waarop het kind er vrolijk lachend op staat Vanzelfsprekend heeft de heer Corton die foto niet opgenomen in zijn misleidende tweet.
De foto´s die regelmatig van de huidige POTUS de wereld ingestuurd worden, zijn andere voorbeelden van misleiding. Wachten op de juiste gezichtsuitdrukking, lichaamstaal en beweging, het plaatje maken en dan met een bijtende tekst eronder in de media plaatsen, verkoopt lekker bij de liberaal ingestelde mens. POTUS op de spreekkansel, POTUS en FLOTUS, POTUS op de golfbaan etc. Persoonlijk heb ik zelden zulke misleidende foto´s van de Amerikaanse Democratische posterboy en zijn echtgenote in de afgelopen acht jaar op websites zien verschijnen.
De moraal?
Er is veel geschreven over de maakbare wereld van Poetin c.s. Diens misleidende bewegingen worden in het algemeen intensief verketterd in de westerse wereld. Opmerkelijk dat die zelfde westerse wereld niet zo scherp in hun beoordelingsvermogen is, wanneer het beeld de mening, de visie van het individu bevestigt. In Nederland en Duitsland is het beoordelingsvermogen van de doorsnee politicus mede door de ingefluisterde informatie en de belangenverstrengeling met de Asiel industrie inmiddels dermate vertroebeld, dat ieder beeld dat ellende en zieligheid reflecteert voor echt wordt aangenomen. Kanttekeningen die de echtheid van het beeld aanvechten, worden snel weggezet als absurd en het ontbreekt er nog maar aan dat de persoon die de kanttekening plaatst niet geafficheerd wordt als racist of nog erger als fascist.
Voorbeelden genoeg om te twijfelen aan de echtheid van een beeld, wanneer die een politieke doelstelling duidelijk ondersteunt en politici oproepen acties te ondernemen. Fikret Alic werd misbruikt om Bosnische Serviërs te demoniseren en hen neer te zetten als de Nazi´s van de 20ste eeuw. Alan is misbruikt om migrantenstromen ongestoord en ongecontroleerd tot het continent van melk en honing toe te laten. Omron is misbruikt om de verworvenheden van Assad te verheerlijken en Eric Corton is gewoon een van die misselijke BN-ers die er genoegen in schijnt te scheppen om Nederlanders met een misleidende tweet te mobiliseren. Propaganda fraude blijkt een favoriete hobby van media, politici en bekende personen geworden te zijn.
——————————————————————————
[i] Amerikaanse illustrator, beeldhouwer, schilder en auteur.
[ii] Na de val van Srebrenica werd de selectieve verontwaardiging gevoed door de beelden van een met Mladic toostende Karremans in Hotel Fontana, Bratunac, die harde kritiek genereerde op de geringe en ineffectieve (inter) nationale inspanningen om het Bosnische drama in Srebrenica te voorkomen en duwde de Nederlandse militair in de rol van Daladier en Chamberlain kort voor WO II.
[iii] Penny Marshall en haar cameraman Jeremy Irvin van ITN, Ian Williams van Channel-4 en Ed Vulliamy van de Guardian.
[iv] Zie “Misinformation: Tv coverage of a Bosnian Camp”1998, Thomas Deichmann; “Seeing Yugoslavia through a Dark Glass”, 1998, Diana Johnstone; artikel “US Media promotes Biased Coverage of Bosnia”, 1999, website www.projectcensored.org. Pedro Curguz die namens het Rode Kruis in de periode dat de foto was genomen, de humanitaire Hulpverlening organiseerde in Trnopolje, verklaarde dat Trnopolje een opvangcentrum voor vluchtelingen en DP’s was die daar een veilig onderkomen zochten en vonden. Hij had de bewuste journalisten voor hun bezoek aan het opvangcentrum verteld dat in Trnopolje geen kampen zouden vinden waar Bosnische moslims door Bosnische Serven geïnterneerd, gemarteld en vermoord werden.