Inleiding
Het lijkt er op of Europa en zeker Nederland geen oog meer heeft voor de handel en wandel van Putin. Het draait al weken om het verdrag met Turkije, de mensenstromen vanuit het Midden Oosten te kanaliseren, en om de uitkomst van het referendum over het Associatie Verdrag met Oekraïne. In beide gevallen wordt de burger gebombardeerd met machtswoorden en in wollige termen verpakte uitspraken van Kamerleden die tijdens debatten nauwlettend het rode lichtje op de camera´s in de gaten houden. In goed Nederlands heet dat “exposure”. Duizelig geworden door die onbegrijpelijke teksten uit de krochten van het Binnenhof, zakken de meeste Nederlanders snel terug in de comfortabele sofa, halen de schouders op en neuzelen wat teksten tegen moeder de vrouw.
Als je dicht bij het open haardvuur zit, kijk je iets anders tegen de bovengenoemde onderwerpen aan. Ten eerste omdat Oost Europese politici niet veel geloof meer hebben in de daadkracht van de EU en zeker niet geloven dat die brabbelende mannen en vrouwen in Brussel of Straatsburg de gewenste oplossingen voor de 28 lidstaten in de bovenlade hebben liggen. Ten tweede omdat de blik meer naar het oosten dan naar het westen of zuiden is gericht. Putin is het grote gevaar voor de soevereiniteit van lidstaten in het oosten van Europa en daarom blijft het wenselijk om de activiteiten van de “verlosser van Damascus” door een loep te observeren.
Wetgeving in Rusland heeft de snelheid van een F-1 bolide op het rechte stuk
Na de herverkiezing van Putin als President van de Russische Federtie worden wetten met fascistische karakteristieken daadkrachtig door het ja-knikkende parlement gejaagd en de Russische man en vrouw in de straat worden iedere dag verrast met een nieuwe wet die verstrekkende gevolgen heeft voor hun levenswijze. Zo is het bijvoorbeeld op straffe van maximaal zes jaar vrijheidsberoving verboden om de president van de Russische Federatie te beledigen. Het kan inhouden dat het dragen van een papieren masker met het gelaat van Putin, wordt uitgelegd als een belediging. Dat is in de praktijk al een paar keer gebeurd. Misschien liggen de strafrechtelijke verwikkelingen rond de feministische alternatieve punkrockband Pussy Riot lezers nog vers in het geheugen. Aangehouden in de Christus Verlosser Kathedraal in Moskou tijdens een protestbijeenkomst tegen de herverkiezing van Putin en de verwevenheid van de seculiere Russische Staat met de Orthodoxe Kerk[1]; gearresteerd en beschuldigd van Hooliganisme; veroordeeld tot twee jaar strafkamp; en weer vrijgelaten, omdat de Russische grondwet 20 jaar bestond. Deze ontwikkelingen rond hun persoon stonden wekenlang prominent op de voorpagina‘s van westerse MSM[2] en bevestigden de merkwaardige manier waarop Putin c.s. met mensenrechten omgaan. De Tataarse acativist Rafis Kashparov ondergaat een straf van twee jaar, omdat hij publiekelijk kritiek had geleverd op de president en de annexatie van de Krim. In de schuldigverklaring van de rechter werd vermeld dat hij haat en vijandschap had gepropageerd.
De activiste Darya Polyudova kreeg twee jaar starfkamp aan haar broek, omdat zij in de „social media“ zogenaamd had opgeroepen tot extremisme en separatisme.
Deze vier voorbeelden zijn een bevestiging dat Putin zich niet als belangrijkste vertegenwoordiger van de Russische Federatie ziet, maar er van overtuigd is dat hij de Russische Federatie is. Geen Putin, geen Russische Federatie. Wanneer en waar hebben we dat geluid al eerder gehoord?
Doch een meer dubieuze ontwikkeling is het versterken van de instrumenten om de macht in handen te houden. En nogmaals, die ontwikkeling heeft grote gelijkenis met wat er na de machtsovername in Duitsland (1933) heeft plaatsgevonden. Het regime moet leren van de ontwikkelingen in haar „gebied van interesse, zoals de „Near Abroad“ of de „Russische invloedsfeer“, zoals de staten die vroeger deel uitmaakten van de Sovjet Unie (waarmee onder meer de Baltische landen door het Kremlin worden omschreven).
Het veiligheidscordon om Putin
Het uitbrengen van wetten gaat gepaard met de controle op handhaving van die wetten. En dat gebeurt in de Russsiche Federatie op een restrictievere wijze dan in het gros van de lidstaten van de EU. In het artikel De Praetoriaanse Garde[3] is uiteengezet welke lessen het Kremlin getrokken heeft uit de gebeurtenissen in december 2014 in Oekraïne. Oekraïense veiligheidstroepen bleken niet in staat om – ondanks het gebruik van grof geweld – de tegen het ernstig gecorrumpeerde Moskou-vriendelijke en Europa-vijandig regime in opstand gekomen (delen van de) bevolking in de straten van Kiev onder controle te krijgen. Het gevolg was dat de zittende president verjaagd werd. Het Kremlin maakte een sterkte-zwakte analyse om te kunnen vaststellen waar de breuklijnen in de reactie van de Oekraïense veiligheidstroepen liepen, teneinde te voorkomen dat een gelijksoortig volksoproer in de straten van de grote Russische steden tot een gedwongen vertrek van Putin c.s.[4] zal leiden.
Een belangrijke vaststelling was het gebrek aan coördinatie tussen de verschillende veiligheidsdiensten. Er was zelfs sprake van een structurele tegenwerking. Om die coördinatie te kunnen optimaliseren en tegenwerking te minimaliseren, moest volgens Putin loyaliteit een van de pijlers zijn, waarop hij het fundament van zijn nieuwe veiligheidsdienst moest vestigen. Putin gaf een oude schoolkameraad, bodyguard, judo-sparringpartner en huidige Commandant van de eenheden van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, Viktor Zolotov, opdracht een structuur uit te werken voor een nieuw soort veiligheidsdienst. Een structuur en een scenario. In die structuur met de verheven titel de Nationale Garde, spelen OMON (oproerpolitie), rapid respons eenheden, SOBR[5] en eenheden van het Ministerie van Binnenlandse Zaken (MVD) – waaronder de tot nu toe zelfstandige Federale Drugs Controle Dienst (FSKN) van Viktor Ivanov, en de Federale Migratiedienst (FMS) – worden ondergebracht, de belangrijkste rollen. OMON en de SOBR verliezen door de verregaande militarisering binnen deze structuur hun eigen onderzoekscapaciteit en het Ministerie van Binnenlandse zaken wordt gedwongen een eigen SWAT-capaciteit samen te stellen. De FSB, door de Russische burger vaak beschouwd als de Russische uitvoering van de voormalige Gestapo, blijft deel uitmaken van het MVD. De eenheden zullen onder meer worden uitgerust met gepantserde voertuigen.
De Nationale Garde die rechtsreeks onder Putin valt, moet zich concentreren op terroristen en georganiseerde misdaad. En wat Putin onder terroristen verstaat, heeft hij in Syrië uitbundig aangetoond. Daar heeft hij eigenhandig de terroristenlijst van de VN aangepast of – zoals hij het zelf ziet – verbeterd en verfijnd. Russische politieke analisten zijn er van overtuigd dat de kop indrukken van potentiële onlusten de echte hoofdtaak van deze uitgebreide multifunctionele elite-eenheid is.[6] In de uitvoeringsbepalingen van de Nationale Garde staat dat de eenheid in geval van nood kan worden ingezet om ongeregeldheden in de straten van Russische steden m.n. Moskou te bestrijden[7] en daarbij mag zonodig gebruik worden gemaakt van gewapend geweld. Ongeregeldheden en in geval van nood worden bewust niet nader omschreven. Behalve tegen ongeregeldheden van de straat kan de elite-eenheid ook worden gebruikt om een eventuele morrende politieke elite in het gareel te brengen. Letterlijk staat geschreven dat
|
De nieuwe zogenaamde veiligheidsstructuur lijkt tot in detail veel op de Oprichina[8] van Iwan de Verschrikkelijke, en die had toentertijd door de talloze misdrijven tegen het Russische volk redenen genoeg om te vrezen voor zijn eigen veiligheid. De geschiedenis lijkt zich in die zin te herhalen.
Formele waarderingscijfers een juiste afspiegeling van de waardering voor Putin?Waarom die nieuwe Nationale Garde en waarom zijn eenheden van het Ministerie van Binnenlandse zaken onder het commando van de Nationale Garde ondergebracht? Vreest Putin c.s. toch dat delen van de Russische bevolking de straat op gaan en demonstreren tegen de relatieve heerlijkheden van de Russische heilstaat?
Volgens de officiële waarderingscijfers zou Putin niet moeten vrezen voor zijn veiligheid. Omdat die cijfers afkomstig zijn van onderzoekscentra die door het Kremlin worden gecontroleerd en gestuurd, en de resultaten worden gepresenteerd door Kremlin-vriendelijke zenders en stations die in het bezit zijn van de croonies van Putin, moet een kritische buitenstaander ernstig twijfelen aan de betrouwbaarheid van die uitkomsten.
Een onafhankelijke onderzoeksjournaliste – Olga Li – die deel uitmaakt van de gemeenteraad van de stad Kursk,[9] heeft een (representatieve?) steekproef genomen onder duizend inwoners van de stad. Daaruit bleek dat slechts één op de vier inwoners van Kursk het met het beleid van Putin eens was[10].
Machtshebbers in het Kremlin schuiven op hun zetels
Wanneer die Kursk-steekproef representatief is voor de opinie van het Russische volk over hun leider, dan is het voor Putin inderdaad zaak, maatregelen te bedenken en te nemen om zijn positie te kunnen handhaven. De vraag is of de nieuwe Nationale Garde daarvoor de oplossing biedt.
Het lijkt er op dat Putin en zijn “inner circle” zich toch zorgen maken over eventuele publieke onrust, waardoor het Kremlin, net als in Kiev, de controle over haar burgers verliest en dit het einde van die destructieve potentaten betekent. De oprichting, vooral het takenpakket van de Nieuwe Nationale Garde en de steeds repressievere wetten wijzen in die richting. Hoewel de persvoorlichter van het Kremlin nadrukkelijk verklaart dat er geen enkele relatie bestaat tussen de oprichting van het nieuwe veiligheidsorgaan en de verkiezingen van november, klinkt deze bewering als een aanmoediging om toch maar pro Putin te gaan stemmen.
Eerst denken dan doen
Mochten Europese politici en werkgeversorganisaties beweren dat het aantrekken van de handelsrelatie met Moskou in het algemene belang van de eigen en Russische samenlevingen is, dan lijkt het wenselijk om eerst de strekking van de huidige activiteiten van Putin binnen en buiten de Russische landsgrenzen eens op de juiste waarde te schatten. Het betekent o.m. dat ernstige schendingen van mensenrechten worden geaccepteerd en misdrijven tegen de Oekraïense en Georgische bevolking wordt genullificeerd.[11] Het betekent ook dat men zaken doet met de duivel…..
Al hoewel ….door de overeenkomst met Turkije, een land waar op last van de Pasja van Ankara de persvrijheid ontbreekt en mensenrechten worden geschonden, blijkt dat – als het de heren politici beter uitkomt – andere belangen die twee grondrechten telkenmale overstijgen.
—————————————————