Salvini’s blufpoker

Onrust in Europa; Salvini heeft zwaar gegokt, maar er blijken nog een paar Jokers in diverse Italiaanse mouwen te zitten. Het onverantwoordelijke Italië verkeert in een financiële crisis die andere EU staten bedreigt en balanceert op de rand van de afgrond waar in de diepte een zoveelste politiek chaos dreigt en voor toeschouwers zoals wij wordt het steeds onoverzichtelijker terwijl tegelijkertijd in London Boris Johnson op een hard-Brexit lijkt af te stevenen.

Het rommelt in de EU op de noordelijke en zuidelijke flanken terwijl Salvini ook nog eens in een zware interne confrontatie met de rechterlijke macht verzeild is geraakt over de toegang voor gelukzoekers op de Middellandse Zee die gevolgen kan hebben voor de rest van de EU. Het huidige ‘spoorboekje’ van de Italiaanse Senaat voorziet in een zitting met de minister president Giuseppe Conte op de 20^e en pas daarna mag de door Salvini beoogde motie van wantrouwen behandeld worden in de context van zijn poker tegen de coalitiepartner Cinque Estelle. Salvini had voor zijn greep naar de macht al eerder, op eigen houtje, verkiezingen willen bewerkstelligen, maar daar heeft de Senaat een stokje voor gestoken dankzij een onverwachte samenwerking van de Vijf Sterren met de linkse oppositie, resulterend in kostbaar tijdverlies.

Dat lukte éénmaal omdat de schrik er goed in zit bij links voor de ‘autoritaire tendensen’ van Salvini, maar zijn tegenstanders zijn onderling te sterk verdeeld voor een stabiele coalitie. De premier zal volgende week wel zijn ontslag aanbieden, terwijl Salvini en zijn ministers rustig blijven zitten om eventueel een handje daarbij te helpen met hun motie van wantrouwen. Daarna pakt president Sergio Mattarella de regie en heeft dan allerlei opties, variërend van het tijdrovende zoeken naar nieuwe coalities – waar noch Italië noch de EU de tijd voor hebben – met allerlei heilloze coalities tot nieuwe verkiezingen, en eventueel ieder denkbaar scenario daar tussen in, terwijl Italië’s financiële chaos de Euro verder ondermijnt.

De Volksvertegenwoordigers en de Senaat zitten pas sinds vorig jaar, hetgeen Mattarella niet erg motiveert voor verkiezingen, want met verkiezingen in oktober en de traditioneel trage Italiaanse coalitie vorming kijken wij waarschijnlijk naar begin 2020 voor een nieuwe regering, tenzij Salvini de absolute meerderheid pakt. Ondertussen zet Brussel druk op de ketel met de eis voor een nieuw budget in oktober of een boete voor het deficit en een automatische BTW verhoging die tot oproer in het land zal leiden en een (nog sterkere) roep om een Italexit. Om aan de budgettaire eisen van de EU te voldoen zijn sterke besparingen nodig en die zijn niet erg aantrekkelijk in het huidige vacuüm, dus Mattarella schuift, als het even kan, de verkiezingen liever naar begin 2020, met alle risico’s voor Salvini die momenteel geen enkel compromis accepteert omdat hij op héél dikke winst mag rekenen.

In feite zien wij hier de strijd om het zelfbehoud van de Sociaal- en de Christen Democratie tegen het door henzelf veroorzaakte populisme; de pluchezitters hebben angst voor de stem van het volk, het populisme, en steken dat niet onder stoelen of banken. Sommigen van hen gaan onherroepelijk werkeloos de straat op en veel parlementariërs van de Cinque Estelle verliezen ook hun job, dus hun gejammer over ‘nationale eenheid’ vertaalt slechts in ‘heb medelijden met ons’.

Het addertje onder het gras is dat de Lega nu (nog) geen meerderheid heeft in het parlement, reden waarom Salvini een curieus aanbod deed aan Cinque Estelle om hen te helpen bij de voorgestelde grondwetsherziening als daarna meteen een verkiezing volgt. Die hervorming beoogt een sterke reductie van het aantal parlementszetels en kon op zich door alle administratieve rompslomp met nieuwe kiesdistricten leiden tot een half jaar van vertraging bij verkiezingen. Daarom probeert Salvini nu ‘kort door de bocht te gaan’, maar de animo bij Cinque Estelle is sterk verminderd.

Met links heeft Salvini in het afgelopen semester handig samengewerkt, maar de vraag is hoe de vlag er nu bij hangt. Als de oppositie dwarsligt, kan Salvini daar nog meer stemmen van de aanzwellende populistische meerderheid voor terugkrijgen en wordt het een bloedbad. Pas op 20 augustus zal blijken waarheen het gaat en nieuwe verkiezingen blijven het waarschijnlijkste scenario.

Ondertussen begint de Duitse economie te piepen en te kraken dankzij Merkel’s incompetentie en Frankrijk verliest zich in buitenlandse escapades terwijl er op het thuisfront een explosieve situatie bestaat in de nooit opgeloste confrontatie met de ‘gilets jaunes’.

Dit alles komt de stabiliteit van de toch al zo wankele EU niet ten goede, want de financiële gevolgen van voornoemde problemen gaan de zwakke Euro nog verder uithollen terwijl de hoofdschuldige, verblinde bureaucraten in de ECB glashard doorgaan met hun eigenzinnige praktijken waar nooit enige democratische besluitvorming aan ten grondslag heeft gelegen. Een waarschijnlijke ‘hard Brexit’ met alle negatieve gevolgen – niet voor de UK maar voor de EU – een mogelijk versterkte roep om een Italexit en een financiële chaos in de EU op komst? Waar een beetje blufpoker in Italië niet toe kan leiden…. Mogen wij s.v.p. de goede oude EEG weer terug hebben?

.