In de politiek draait alles om ‘timing’. Zaaien en oogsten moet je immers altijd op het juiste moment. Het associatieakkoord met de Oekraïne is typisch een voorbeeld van een goed verdrag op het foute moment.
Aankondigingsposter debat. Afb: via M. Herben
Er is niets mis met de gedachte om handel met de Oekraïne te bevorderen en dat land te helpen met het bestrijden van corruptie. Maar het verdrag komt op een moment dat de relaties met Rusland zeer gespannen zijn. Bovendien is het verdrag nog een product van het ‘oude school’ denken in Europa, dat voortdurend wil uitbreiden en nieuwe lidstaten wil toevoegen. Dat allemaal vanuit de volkomen onjuiste aanname dat méér Europa goed zou zijn voor de economie en de veiligheid. De burger ziet ondertussen dat de EU – en met name de euro – eerder economische problemen veroorzaakt dan oplost en dat de veiligheid afneemt, omdat de EU-grenzen zo lek zijn als een vergiet. Veilige buitengrenzen zijn de eerste voorwaarde voor de veiligheid van een land. Dat oeroude gegeven laat zich niet met politiekcorrect wensdenken opzij schuiven. Het is verbijsterend dat zelfs na Parijs en Brussel de politici en deskundologen weigerden die realiteit onder ogen te zien. Terug naar het akkoord waarover u morgen mag stemmen. Ik geef u twee links naar voorstanders van het verdrag: de VVD en hoogleraar staatsrecht Heringa.
De argumenten van de tegenstanders worden door de VVD keurig benoemd en weerlegd en ook Heringa probeert in zijn wat paternalistische stuk te doen alsof hij luistert naar de tegenstanders. Door de VVD was ik eigenlijk wel overtuigd om vóór te stemmen. Woordvoerder en kamerlid Han te Broeke was heel overtuigend in een debat met SP-kamerlid Harry van Bommel. Die kon eenvoudig wijzen op de paragrafen over politieke en militaire samenwerking om de zaal mee te krijgen. Ten Broeke wees erop dat ook Rusland een dergelijk akkoord is aangeboden, dat vond ik een sterk argument. De VVD is mordicus tegen een EU-lidmaatschap van de Oekraïne en de NAVO is uitgesloten. In de media beaamde de premier deze VVD-partijlijn. Prima, maar wij weten dat politiek een kwestie is van coalities en de VVD heeft in Nederland en in Europa al vaker bakzeil moeten halen. Toch zou je de regering het voordeel van de twijfel kunnen geven. Maar met dank aan Heringa ben ik toch overgelopen naar het nee-kamp. Lees zelf het zelfvoldane stuk van Heringa, waarin hij omstandig uitlegt dat de EU gaat over de handelsakkoorden en dat er op dat gebied niets verandert als we zouden tegenstemmen: de handel gaat dan gewoon door! De goede man heeft niet door dat hij hiermee de tegenstanders van het akkoord een ijzersterk argument toespeelt. Alles blijft bij het oude, maar we mogen ons dan niet politiek met de Oekraïne bemoeien. Precies wat de tegenstanders willen!
Mat Herben
Wat ik echter in alle discussies over het referendum vooral pijnlijk heb gemist, is de beeldvorming vanuit Russisch perspectief. Door Poetin gemakshalve als een boef af te schilderen, worden de Russische argumenten niet gehoord. Tegenstemmen zou Poetin helpen? Misschien, maar vóór stemmen helpt hem zeker nog vaster in het zadel! Want iedere Rus kent de geschiedenis: vanuit Europa is alleen maar ellende naar Moedertje Rusland gekomen: Napoleon, de Eerste Wereldoorlog en Hitler-Duitsland. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vochten een miljoen Oekraïners aan de Duitse kant. De propagandamachine van Poetin hoeft deze feiten alleen maar op te poetsen om nagenoeg de gehele Russische bevolking achter zich te krijgen. Want het is niet Poetin die dreigend aanklopt aan de poorten van Europa, het is het uitdijende Europa dat ondanks gemaakte afspraken is opgerukt naar de Russische grens en mensen in de Oekraïne valse hoop heeft gegeven. De burgers en de lidstaten van de EU voor voldongen feiten plaatsen: dat is de beproefde tactiek van de Brusselse bureaucraten. Morgen is het tijd voor een moment van bezinning. Nederland zou zich moeten inzetten voor een nieuw handelsverdrag met zowel de Oekraïne als Rusland.
.