De staatssecretaris van Financiën heeft beloofd dat de belastingdienst blijft functioneren. Dan hoeft er kennelijk over het ‘hoe’ niet meer te worden gesproken. Ook het terugdraaien van de illegale vertrekregeling is in dit kader geen optie, hetgeen betekent dat de ‘daders’ wel degelijk gemachtigd waren. Wat die nieuwe belofte waard is, zal de nabije toekomst uitwijzen, maar de ervaringen met diens voorganger en met diverse ministers van Financiën, inclusief de huidige, zijn niet geruststellend.
City
Als grote financiële instellingen vanuit Londen naar de nieuwe EU willen verhuizen, lijkt dit meer op kopieergedrag dan gezond verstand. Groot-Brittannië is geen lid van de eurozone geweest, heeft een goede relatie met de VS en met een aantal EU-landen, is in trek bij Arabische investeerders en de city heeft een internationale reputatie. Welke voordelen verwacht men dan van een verhuizing? Frankrijk is de zieke man van Europa, waar elk jaar 30 miljard bij moet. België, Italië en Spanje lopen op hun tandvlees. En Polen, Hongarije, Roemenië en Griekenland hebben geen boodschap aan Brussel, afgezien van financiële steun. Duitsland vaart een eigen koers met Turkije, lijdt onder een reeks van financiële schandalen en lijkt problemen te krijgen met Trump en met haar bijdragen aan de NAVO. De EU is bezig uit elkaar te vallen, de ECB bezwijkt onder de schuldenlast en de verstandhouding met de VS, China, Israël, Rusland, Turkije, Groot-Brittannië, Oekraïne, Libië en Syrië staat onder druk. En Brussel zelf geeft het voorbeeld van werkbare bilaterale handelsverdragen, zoals met niet-EU-landen en nu met Mexico.
Green Card
De bevolking van de VS is – inbegrepen de illegalen – ongeveer 20 maal zo groot als van Nederland. Een deel van deze illegalen wordt gedoogd in steden die weigeren de immigratiewetten te handhaven en dus in overtreding zijn. Jaarlijks willen ongeveer 6 miljoen buitenlanders een permanente verblijfsvergunning (green card), wat naar verhouding overeenkomt met 300.000 in de Nederlandse situatie. Gezien de werkloosheidcijfers in de VS komt slechts een zeer klein gedeelte daarvan in aanmerking. Zou dit in Nederland veel anders (moeten) zijn?
Huisvesting
Betaalbare huisvesting voor immigranten, bejaarden, studenten, uitkeringontvangers, gastarbeiders uit de EU en mensen met schulden komt slechts mondjesmaat beschikbaar. Liever worden gigantische bedragen aan huurtoeslag uitbetaald onder het mom dat woonruimte aan bepaalde eisen moet voldoen. Niet dat woningcorporaties dit altijd nakomen of het gemeentelijk toezicht in de grote steden de misstanden effectief aanpakt, maar de beschikbare oplossingen worden veelal genegeerd. Die bestaan vooral uit grondstukken (overtollige landbouwgrond, fabrieksterreinen e.d.) aan de rand van steden en dorpen, waar eenvoudige standaardwoningen – zoals in de VS, Canada, Groot-Brittannië en Australië – worden neergezet voor de genoemde doelgroepen. Kosten tussen € 50.000 en 100.000 waarvoor zelfs eigendomsfinanciering denkbaar is via de staat. Bij een hypotheekbedrag van € 85.000 tegen 2,5% en aflossing in 30 jaar, zou de netto-maandlast ca. € 400 bedragen bij gelijkblijvende belastingregels.
Lessen trekken
Vele Kamerdebatten en parlementaire enquêtes gaan over het leren van fouten, maar tegelijk geen schuldigen aanwijzen. Tientallen onfrisse dossiers zijn op die manier afgedaan, al dan niet met beloften tot verbetering. Intussen is het alleen maar erger geworden, zodat de komende verkiezingsdebatten zouden moeten gaan over echte ingrepen in het wereldje van machtsmisbruik, profiteurs, fraudeurs, wegkijkers, verspillers en corrupte of incompetente overheidsfunctionarissen.
Lubbers
Voor sommige politici was een baantje in Brussel kennelijk zo belangrijk, dat ze er hun land voor zouden ‘verkopen’. Achteraf toegeven dat er niet goed is nagedacht, of dat men ‘bedrogen’ is door een Duitser, of dat Nederland ook ‘voordelen’ heeft genoten van een benoeming, is dan een beetje goedkoop. De vraag is echter door wie en tegen welke prijs Europese benoemingen worden gekocht, gezien ook de teleurstelling van Kok, Balkenende en anderen.
Turkije
Wat is bondskanselier Merkel nu echt gaan bespreken in Turkije. De suggestie in Nederlandse media dat ze Erdogan de les heeft gelezen, is volstrekt ongeloofwaardig.
Niet alleen door de afwijkende berichtgeving in Duitsland, maar vooral door de wijze waarop een gesprek tussen regeringsleiders wordt voorbereid. In dit geval moest voor de Turken juist Erdogan degene zijn, die de inhoud en toon van het gesprek bepaalde. Bijv. door een versnelde uitbetaling van de 6 miljard voor de gelukzoekersblokkade te eisen of opnieuw het visumvrije reizen aan de orde te stellen of de berichtgeving in Duitse media te bekritiseren of de houding van de EU tegenover Rusland en Amerika te beïnvloeden.
Tevens is het in Turks belang om te weten namens wie Merkel dit ‘staatsbezoek’ brengt vlak voordat de EU bijeenkomt om over ‘grote projecten’ te beslissen, die de verdere levensvatbaarheid van de EU moeten aantonen. Daarbij is het zelfs denkbaar dat de Europese NAVO-landen, inclusief Turkije, een gezamenlijk antwoord formuleren op de kritiek van Trump of op de wensen van Koerden en Peshmerga in zake wapenleveranties. Want dat Erdogan volstrekt ongevoelig is voor opmerkingen over democratie, persvrijheid, inmenging in het buitenland en Europese sancties tegen Rusland zal in Berlijn echt wel bekend zijn.