Waarom een Russische grondaanval op NAVO-territoir een illusionaire gedachte is.

Speculaties over een aanstaande Russische grondaanval via de Suwałki-corridor tussen Polen en Litouwen zijn ongegrond[1]. Dat stelt de geopolitieke analist Andrew Korybko na een uitgebreide analyse op zijn website vast en slingerde daarmee discussies aan in donkere achterkamertjes over de juistheid van het product van die analyse.

Achterkamertjes met geblindeerde ramen, want assertieve politici gesteund door zelf verklaarde kenners en het kopiërend deel van de media, lijken voortdurend in de startblokken te staan om veiligheidsdiensten te zenden naar personen die afwijken van het gebruikelijke NAVO- en EU-narratief.
De overtuiging van dat segment van de (inter) nationale samenleving dat  “Moskou na de onderwerping van Kiev in één ruk zal doorstoten naar een van de NAVO lidstaten“ is blijkbaar een solide argument om de papieren snelheid van een westerse herbewapening op te kunnen schroeven en de roep naar een Europese krijgsmacht en wapenindustrie luider te doen klinken.

Geloofwaardigheid

Wellicht dat die angstaanjagende “Russen komen”- kretologie vooral is gevoed door de status waarin de belangrijkste westerse krijgsmachten zich nu bevinden. Het is mede door de gewelddadigheden op de Oekraïense Jachtvelden duidelijk geworden dat westerse krijgsmachten ondanks de gekleurde uitspraken van politici grote problemen hebben. Die  gewelddadigheden hebben een aantal zaken helder gemaakt.

De voor de start van de Russische SMO zo luid bejubelde westerse “wonderwapens“ blijken uitstekende showmodellen te zijn, maar falen onder ruige en onvoorspelbare omstandigheden. De personele component als belangrijkste pijler voor vuur-, slag- en gevechtskracht worstelt met wervingsproblemen, niet meer op de huidige realiteit afgestemde selectie en opleidingstrajecten en mankerende carrière/loopbaan uitdagingen.

Het testen van personeel en eenheden op de effecten van  fricties en fog of war wordt beïnvloed door vredesbepalingen resulterend in onevenwichtige, niet op de oorlogsrealiteit afgestemde readiness en closure rate eisen. Die eisen worden nog steeds vertaald in op vredesomstandigheden afgestemde certificatie – en validatie normen, geconditioneerde oefeningsomstandigheden, gekunstelde oefeningscenario’s en oefeningsomstandigheden[2]. De conclusie van serieuze volgers  is dan ook dat de afschrikkingwaarde van de verzameling min of meer gestandaardiseerde westerse krijgsmachten, niet hoog is.

Als voorbeeld kan de Britse krijgsmacht dienen, die worstelt met een stevige uitstroom van ervaren militairen en een begrensde instroom van nieuwe rekruten.  De huidige status van de Angelsaksische kern van de NAVO gevechtskracht staat wat de Britse krijgsmacht betreft, uitgebreid beschreven in de punten 25-114 van Hoofdstuk 2 “Building the Mass” van het rapport “Ukraine a Wake up Call”. De kanttekeningen die daarin geplaatst zijn, worden bevestigd door een aantal Britse topmilitairen en de uitspraak dat “de Britse krijgsmacht bij een Russische agressie het slechts een paar dagen kan uithouden” zou de schrik op het lijf van verantwoordelijke politici moeten jagen.  Behalve de titel, waarschuwingen en adviezen in het eerder genoemde rapport is het stil op de burelen van White Hall.

De status van de Amerikaanse krijgsmacht kan bestudeerd worden op de website van Heritage, waar m.b.v. mooi gekleurde staafdiagrammen een inzicht wordt gegeven in de slagkrachtstatus van de vier traditionele Amerikaanse krijgsmachtdelen/componenten.  Die status is o.m. het trieste resultaat van jarenlang onderfinanciering, slecht gedefinieerde prioriteiten, wild veranderende veiligheidsbeleidsmaatregelen, buitengewoon slechte discipline bij de uitvoering van programma’s en een diepgaand gebrek aan ernst (sterke woke invloed vertaald in de prioriteitstelling van DEI-beleid)[3] binnen het  nationale veiligheidsapparatus. Toch denken de meeste Amerikanen nog steeds dat de VS zal zegevieren in een conventionele oorlog met Rusland. Onzalig wensdenken, gebaseerd op propaganda in de deugmedia. Oekraïne heeft bevestigd dat  het Russische militaire vermogen die van de VS ruimschoots overtreft op de gebieden die er echt toe doen: hightech wapens, militair-industriële capaciteit en ervaren mankracht en die vaststelling wordt onderschreven door erkende analisten.

De Amerikaanse steun aan Oekraïne en Israel  heeft de  begrensde mogelijkheden van de westerse Defensie-industrie in het algemeen en de VS in het bijzonder, bloot gelegd. Het betekent dat het jaren kan duren voordat de VS in staat zal zijn de eigen kernveiligheidsbelangen weer te beschermen. Andere NAVO-lidstaten zullen wat prioriteitstelling in de schaduw van Amerikaanse nationale belangen  komen te staan. Er zullen lange rijen voor de diverse productiecentra ontstaan en het zal lang duren voordat de gevechtskracht van de krijgsmachten van NAVO-lidstaten op niveau zijn..

Het valt dus zwaar tegen met die westerse suprematie waarmee politici, militairen en zelfverklaarde kenners regelmatig mee “op het net” komen. Praatjes vullen geen gaatjes en door mooie getallen op papier te zetten, worden de gaten bij personeel, wapensystemen, leeggetrokken arsenalen en depots niet vandaag op morgen gevuld. De tijden dat Europa met een gerust hart kon leunen op de gevechtskracht van de Amerikaanse krijgsmacht zijn voorbij en Europa zal de eigen broek moeten ophouden.

Dat zal heel wat hoofdbrekens kosten. Vermoedelijk zal, wanneer het inderdaad tot gewelddadigheden in de gevechtsruimte komt, sterk geleund moeten worden op vechtend leren en lerend vechten en zal het succes  sterk afhangen van de kwaliteit van de personele component van werkvloer tot top. Als de operationele prestaties van westerse militaire planners in de Kurskregio en Donbas maatgevend zijn, zal ook die kwaliteit niet echt de handen op elkaar brengen. De reden daarvoor is snel te vinden: arrogantie vertaald in termen van overschatting (van de eigen lenigheid van ideeën en wapensystemen) en onderschatting (van de lenigheid van de tegenstander) en het gebrek aan inzicht, overzicht in de eisen van het moderne gevecht.

Moskou niet geïnteresseerd?

Hoe men ook over de kleine Tsaar in het Kremlin denkt, hij heeft in die drie jaar herhaaldelijk beklemtoont dat een oorlog met de NAVO niet echt iets is wat hij nastreeft. In maart 2024 kwam hij met de volgende uitspraken:

“Zijn wij tot aan de grenzen van de landen opgerukt die destijds deel uitmaakten van het NAVO-blok? Wij niet. Zij hebben zich naar ons toe bewogen. Zijn wij over de oceaan naar de grenzen van de VS gegaan? Nee, zij zijn naar ons toegekomen, heel dichtbij. En wat doen wij? Wij beschermen alleen maar ons volk in onze historische gebieden. De bewering dat we na de Oekraïne Europa zouden aanvallen, is dus complete onzin“

Wij hebben geen agressieve bedoelingen tegenover deze staten. We zouden ook nooit wat in de Oekraïne gedaan hebben wanneer ze daar niet de putsch georganiseerd en daarna in de Donbass militaire operaties gestart zouden hebben[4]. Die zijn in 2014 de oorlog begonnen. Ze hebben gewoon de luchtmacht ingezet, iedereen heeft de opnames van de vliegtuigen gezien die Donetsk hebben beschoten. Ze hebben vanuit de lucht raketten op een stad afgevuurd. Zijn die helemaal gek geworden?

Desondanks hebben wij ons aan het Akkoord van Minsk gehouden. Maar nee, zoals is gebleken, werden we bedrogen, we werden acht jaar aan het lijntje gehouden, en uiteindelijk waren we gewoon gedwongen om over te gaan naar een andere vorm van de verdediging van onze belangen en onze bevolking. Dat is alles.[5]

Inmiddels is door uitspraken van westerse politieke kopstukken duidelijk geworden dat in die drie uitspraken een grotere kern van waarheid zit dan in de praatjes waarmee westerse en vooral Europese kopstukken nationale samenlevingen informeren, in feite om de tuin leiden en proberen te manipuleren. Moskou wil een buffer aan zijn grenzen en streeft in feit hetzelfde na als de NAVO, EU en VS. Ook die politieke entiteiten streven ernaar om bedreigingen zo ver mogelijk van hun hoofdsteden te duwen. Spreekt de NAVO niet van een onsplitsbare veiligheid en is die organisatie niet van een regionale naar een mondiale alliantie getransformeerd?

Het realiseren van een Westerse bufferzone is anders dan een Russische?  

Wat is anders? Rusland is onder de vlag van socialisme, een autocratisch geleide politieke entiteit, waar maatregelen zonder inspraak van de demos worden opgelegd en doorgevoerd. Een walgelijke toestand in de ogen van NAVO en EU-autoriteiten. De NAVO is een verzameling van democratische lidstaten en een aantal van die lidstaten vertoont onder de vlag van democratie sterk autocratische resp. oligarchische trekjes. In de betreffende landen heeft de demos geen stem en denkt één persoon resp. één elite de invulling van het dagelijkse leven van een samenleving te moeten en kunnen bepalen. De EU is in feite een oligarchie die bestuurd wordt door een elite van niet-gekozen personen en zonder inspraak van de demos maatregelen oplegt en doorvoert en regelmatig een greep doet in de geldkist waar de demos zijn zuur verdiende geld “bewaart”. Zoek de tien verschillen.

In uitspraken en waarschuwingen is ook een onbegrijpelijke discrepantie herkenbaar. Herhaaldelijk wordt de oorzaak van de veronderstelde trage voortgang van de Russische opmars in de Donbas en de veronderstelde Oekraïense “verrassing” in de Kursk regio, gevonden in de uitholling van de Russische gevechtskracht, het gebrek aan kwalitatieve voortgangsvermogen, uitputting van Russische wapenindustrie, groeiend gemor van de bevolking en het steeds meer moeten leunen op landen als China, Noord-Korea en Iran. Daarentegen komen uit de burelen van Brussel, Londen, Berlijn en Parijs herhaaldelijk waarschuwingen dat Rusland na de verovering van de Oekraïne gevechtskracht, voortzettingsvermogen en productie vermogen van de wapenindustrie bezit om het offensief naadloos door te trekken naar de grenzen van het Alliantie territoir. Sterker, naar de West-Europese industriecentra, havens en landbouwgebieden? Het is het een of het ander; beide kunnen niet.

Ratio versus wensdenken

Ondanks de westerse gevechtskracht malaise, heb ik nooit geloofd in een Russisch grondoffensief op NAVO grondgebied als vervolg op een bezetting van de Oekraïne. Wanneer een serieuze expert de moeite zou nemen om een kosten-baten analyse los te laten op een dergelijke langdurende en complexe operatie, waarbij offensief optreden gevolgd moet worden door bezettingsmaatregelen, dan zal die er snel achter komen dat de kosten (op niveau houden van de gevechtskracht; beheren en beheersen van mensenstromen, functioneren van bezette samenlevingen ergo heropbouw van instituties, infrastructuur, nutsbedrijven en financiering van economische ontwikkeling en veiligheid), de pan uit rijzen en niet opwegen tegen de baten (bufferexpansie door bezetten van grondgebied vanaf de huidige Russisch- Oekraïense grens tot aan de graanschuren, havens en industrieconcentratiegebieden van West – en Midden Europa).

De angst voor een Russische inval waarbij het accent op de grondcomponent ligt, en het bezetten van NAVO–territoir een van de gevolgen is, bezit een hoge mate van angstaanjagend wensdenken. Het uitschakelen/vernietigen van Europese gevechtskracht en wapenindustrie blijft een Russische optie, die door bestraffende aanvallen met de lange arm vanuit Russisch grondgebied kan worden gerealiseerd.  Gelet op de slechte resp. het volledig ontbreken van een adequate, gelaagde luchtverdediging zou Moskou op een goedkope manier gelijksoortige doelstellingen kunnen realiseren als die met een grondoffensief voor ogen zou hebben.

De Baltische staten hebben aangekondigd om de gevechtskracht aan de grenzen met Rusland en Belarus te versterken. In de grootschalige oefening ZAPAD 2017 was het scenario van een van de vignetten[6] toegespitst op de Baltische Zee, Baltische staten en Suwalki-corridor. Om moverende – voor aanwezige waarnemers onbekende- redenen[7] bleef de uitvoering beperkt tot een tegenaanval op het oefeningsterrein Luschski /Luzhsky bij Sint Petersburg die volgens aanwezige waarnemers gelijkenis zou vertonen met het 3-dimensionaal afsluiten[8] van de corridor en het karakter had gekregen van een demonstratie.

Het is te hopen dat de bovengeciteerde desinteresse inderdaad echt is, anders staat het oorlogszuchtige deel van Europa heel wat ellende te wachten.

[1] Overigens ondervindt offensief optreden op andere naderingen gelijksoortige of grotere problemen. O.m. in het gebied tussen Karpaten en Pripyet moerassen

[2] De vraag hoe de door de staatsecretaris aangekondigd personele krijgsmachtvolume van 200.000 militairen gegenereerd, geselecteerd, opgeleid, getraind, geoefend en – niet onbelangrijk – gekleed, gevoed, gehuisvest en betaald gaat worden, blijft vooralsnog onbeantwoord

[3] Een DEI-beleid is een verzameling van richtlijnen die een organisatie ontwikkelt om diversiteit, gelijkwaardigheid en inclusie op de werkvloer te bevorderen. Het doel van een DEI-beleid is het creëren van een meer diverse, gelijkwaardige en inclusieve werkplek voor alle werknemers. Het is bevestigd dat die prioriteitstelling boven de kwaliteitseis niet bij een defensieorganisatie past.

[4] In 2014 onderschepte Moskou een telefoongesprek van Victoria  met Geoffrey Pyatt de VS ambassadeur in Kiew waarin gesproken werd ovver een nieuwe Washington welgevallige kleur regering. Over regiem verandering.

[5] Uit uitspraken van Europese politieke kopstukken Merkel, Hollande, Stoltenberg en Von der Leyen en de militaire, wetenschappelijke, financiele en politieke inspanningen van het vooraanstaande NAVO-lid, de VS, blijken dat de Minsk akkoorden misbruikt zijn voor het bewapenen voor een oorlog tegen Moskou.

[6] Een vignet is een begrensd gebied met gelijksoortige geografische en klimatologische omstandigheden als het gebied waar de echte opdracht moet worden uitgevoerd waarin oefeningsdoelen onder gelijksoortig tijd-ruimte factoren gerealiseerd kunnen worden. Binnen het vignet kan de oefening in diverse kleinschalige oefeningen gesplitst worden om het gewenste rendement voor de te oefenen operationele niveaus te bereiken.  

[7] In 2017 wees men als mogelijke redenen voor de Russische terughoudendheid:

•  oefening Aurora 17 die de NAVO samen met Zweden in september 2017 de Baltische Zee afwerkte;
•  de medio september aangekondigde NAVO maritieme component, gestationeerd in het Roemeense Constanza met hoofdtaak in de Zwarte Zee (Schepen van 10 NAVO landen zouden deel uitmaken van deze nieuwe maritieme eenheid. Bovendien hebben twee niet-NAVO bondgenoten Georgië en Oekraïne aangegeven dat ze wilden participeren. De grondcomponent van deze maritieme component heeft een gevechtskracht van een brigade en de luchtcomponent is samengesteld uit platformen van UK; Canada en Italië,).
• de NAVO gevechtskracht in  het westen van de Oekraïne, die tijdens ZAPAD 2017 aan de oefening Rapid Trident[7] deelnam.   

[8] Binnen het ZAPAD scenario moest het gedemonstreerde tegenoffensief niet alleen de Suwalki opening afsluiten en Kaliningrad ontzetten, maar worden voortgezet op Pools grondgebied om de Poolse Oostzeekust vast in handen te krijgen en te houden met de belangrijkste doelstelling  om NAVO opties om grond, lucht en maritieme versterkingen in de Baltische regio te krijgen, te blokkeren.