Jemen heeft Trump lessen geleerd

Het Jemenitische fiasco heeft Trump een aantal lessen geleerd die hij goed kan toepassen op Oekraïne, aldus Andrew Korybko in zijn nieuwsbrief. De lessen die Trump uit dit fiasco heeft getrokken, kunnen van invloed zijn op zijn toekomstige beslissingen over Oekraïne.

Door: Andrew Korybko, 14 mei 2025

Vijf journalisten van de New York Times (NYT) werkten eerder deze week samen aan een gedetailleerd rapport over ” Waarom Trump plotseling de overwinning uitriep over de Houthi-militie “. Het is de moeite waard om het volledig te lezen als de tijd het toelaat, maar dit artikel vat de bevindingen samen en analyseert ze. Om te beginnen stelde CENTCOM-chef generaal Michael Kurilla een campagne van acht tot tien maanden voor om de luchtverdediging van de Houthi’s te verzwakken alvorens Israëlisch-achtige gerichte aanslagen uit te voeren, maar Trump koos in plaats daarvan voor 30 dagen. Dat is een belangrijk gegeven.

De hoogste regionale militaire functionaris van de VS wist al hoe talrijk de luchtverdedigingslinies van de Houthi’s waren en hoe lang het zou duren om ze ernstig te beschadigen. Dit toont aan dat het Pentagon het door de Houthi’s gecontroleerde Noord-Jemen al als een regionale macht beschouwde , terwijl Trump een langdurige oorlog wilde voorkomen. Het is dan ook geen wonder dat de VS er in de eerste maand niet in slaagden luchtoverwicht te verwerven. Daardoor verloren ze tegen die tijd al verschillende MQ-9 Reaper-drones en stelden ze een van hun vliegdekschepen bloot aan voortdurende dreigingen.

De 1 miljard dollar aan munitie die in die periode werd uitgegeven, vergrootte de reeds bestaande verdeeldheid binnen de regering over de vraag of deze bombardementencampagne de stijgende kosten waard was. De nieuwe voorzitter van de Joint Chiefs of Staff, generaal John Caine, maakte zich zorgen dat dit middelen zou kunnen wegtrekken uit de regio Azië-Pacific. Aangezien het grote strategische doel van de Trump-regering is om “terug te keren naar Azië” om China krachtiger in bedwang te houden, was dit standpunt waarschijnlijk doorslaggevend in Trump’s uiteindelijke overwegingen.

Oman zou hem naar verluidt de ‘perfecte afslag’ hebben geboden door zijn gezant Steve Witkoff, die hen bezocht in het kader van de nucleaire besprekingen tussen de VS en Iran , voor te stellen dat de VS zouden stoppen met het bombarderen van de Houthi’s en dat ze zouden stoppen met het aanvallen van Amerikaanse schepen, maar niet van schepen die ze nuttig achten voor Israël. Dit vestigt de aandacht op de buitensporige diplomatieke rol van dat land in regionale aangelegenheden, maar het laat ook zien dat de VS tot nu toe niet zeker wisten hoe ze hun campagne op een gezicht reddende manier konden beëindigen, ondanks het feit dat ze al beseften dat die mislukt was.

Er werden twee opties overwogen: de operaties met nog een maand verlengen, een oefening in ‘vrijheid van navigatie’ uitvoeren en de overwinning uitroepen als de Houthi’s niet op hen zouden schieten; of de campagne voortzetten en tegelijkertijd de capaciteit van lokale Jemenitische bondgenoten versterken om een ​​nieuw offensief in het noorden te starten. Beide opties werden naar verluidt geschrapt ten gunste van Trump’s plotselinge overwinningsaankondiging nadat opnieuw een Amerikaans vliegtuig van een vliegdekschip af was gevallen, een Amerikaanse aanval tientallen migranten in Jemen had gedood en de Houthi’s de luchthaven Ben-Gurion in Israël hadden aangevallen.

Uit het rapport van de NYT kunnen vijf conclusies worden getrokken. Om te beginnen is Noord-Jemen, dat onder controle staat van de Houthi’s, al geruime tijd een regionale macht, een status die ze hebben bereikt ondanks de jarenlange bombardementen en de aanhoudende gedeeltelijke blokkade van de Golfcoalitie. Deze indrukwekkende prestatie getuigt van hun veerkracht en de effectiviteit van de strategieën die ze hebben ingezet. De bergachtige geografie van Noord-Jemen speelde hierbij onmiskenbaar een rol, maar was niet de enige factor.

De tweede conclusie is dat Trump’s besluit om een ​​zeer tijdsgebonden bombardementencampagne goed te keuren daarom vanaf het begin al tot mislukken gedoemd was. Hij was ofwel niet volledig op de hoogte van het feit dat Noord-Jemen al een regionale macht was geworden, mogelijk omdat militairen zichzelf censureerden uit angst ontslagen te worden als ze hem boos maakten, ofwel had hij bijbedoelingen om de VS hen slechts voor korte tijd te laten bombarderen. Hoe dan ook, het was uitgesloten dat de Houthi’s binnen enkele maanden zouden worden vernietigd.

Optiek is belangrijk voor elke regering, en Trump’s tweede regering geeft er meer prioriteit aan dan welke andere regering in de recente geschiedenis ook. De derde conclusie is echter dat hij zich toch haastig terugtrok toen de strategische risico’s begonnen te escaleren en de kosten zich opstapelden, in plaats van zich in weerwil van de situatie te verdubbelen. Dit laat zien dat ego- en nalatenschap-gerelateerde belangen niet altijd zijn beleidsformuleringen bepalen. Het belang ervan is dat niemand daarom met zekerheid kan zeggen dat hij Oekraïne niet zal verlaten als de vredesbesprekingen mislukken .

Voortbouwend op het bovenstaande, toont de acceptatie door de Trump-regering van Oman’s ongevraagde voorstel, dat leidde tot de ‘perfecte afslag’, aan dat zij zal luisteren naar voorstellen van bevriende landen om conflicten te bezweren waarin de VS verwikkeld zijn geraakt, wat ook van toepassing zou kunnen zijn op Oekraïne. De drie Golfstaten die Trump deze week bezoekt, hebben allemaal een rol gespeeld bij het organiseren van gesprekken of het faciliteren van uitwisselingen tussen Rusland en Oekraïne, dus het is mogelijk dat ze vredesvoorstellen zullen delen om de impasse te doorbreken.

En tot slot hangt de China-factor boven alles wat de VS tegenwoordig doet en is daarmee een van de redenen waarom Trump plotseling een einde maakte aan zijn mislukte bombardementencampagne tegen de Houthi’s nadat zijn topman hem had laten weten dat er kostbare munitie werd verspild die beter naar Azië kon worden gestuurd. Trump zou ook overtuigd kunnen worden door soortgelijke argumenten met betrekking tot de strategische kosten van het openlijk verdubbelen van de steun aan Oekraïne als de vredesbesprekingen mislukken, iets wat de Golfstaten hem zouden kunnen vertellen.

Door de lessen uit Trump’s Jemenitische debacle te verbinden met zijn voortdurende inspanningen om het Oekraïense conflict te beëindigen, is het mogelijk dat hij aanvankelijk instinctief zijn steun aan Oekraïne zal verdubbelen als de vredesbesprekingen mislukken, maar al snel weerhouden wordt door zijn top en/of bevriende landen. Natuurlijk zou het voor hem het beste zijn om de verliezen voor zijn land nu gewoon te beperken in plaats van ze te blijven vergroten, maar zijn steeds emotionelere berichten over Poetin suggereren dat hij hem de schuld zou kunnen geven en overdreven zou kunnen reageren als de besprekingen mislukken.

Het is daarom belangrijker dan ooit dat vredelievende landen die invloed hebben op de VS direct alle creatieve diplomatieke voorstellen delen die ze in gedachten hebben om de impasse tussen Rusland en Oekraïne te doorbreken. Trump sluipt richting een Jemenitisch debacle in Oekraïne, zij het een met potentieel nucleaire belangen gezien het strategische arsenaal van Rusland, maar er is nog tijd om dit te voorkomen als de ‘perfecte afslag’ zich voordoet en hij ervan overtuigd is dat acceptatie ervan zijn ‘ommekeer naar Azië’ zou helpen.

Andrew Korybko is politiek analist, journalist en vaste medewerker van diverse online tijdschriften. Hij is tevens lid van de deskundigenraad van het Instituut voor Strategische Studies en Voorspellingen van de People’s Friendship University in Rusland. Hij heeft diverse werken gepubliceerd op het gebied van hybride oorlogen, waaronder “Hybrid Wars: The Indirect Adaptive Approach to Regime Change” en “The Law of Hybrid War: Eastern Hemisphere”.