Tikmanshuizen

In het artikel “Weekdier reacties” werd kort aangestipt dat de bestorming van de Amerikaanse ambassade in opdracht van Teheran door leden van de Shiá georiënteerde Volks Mobilisatie Beweging (PMU) werd uitgevoerd. De PMU is een paraplu organisatie van door Iran gesponsorde Shiá milities in Irak en de belangrijkste behartiger van Iraanse belangen op Irakees grondgebied.

De activiteiten van de PMU werden vanuit Teheran aangestuurd door Soleimani en de aanwezigheid van de twee hoogste leiders van de PMU en Soleimani bevestigde de betrokkenheid van Shiá militanten en Teheran bij het in elkaar geflanste oproer als een verontwaardigde reactie op de Amerikaanse luchtaanvallen op Shiá onderkomens in Irak en Syrië. Het zou voor het gros van de Amerikakenners geen verrassing moeten zijn dat Soleimani met eigen ogen wilde zien hoe groot de schade was die Shiá militanten aan Amerikaans grondgebied in Irak hadden veroorzaakt.

Nu komt de inzet van Shiá militanten tegen kruisvaarders en afvallige moslims resp. moslimstaten niet zo maar uit de lucht vallen. Van enige spontaniteit zoals de Obama regering de wereld wilde doen geloven na de aanslag op het Amerikaanse consulaat in Benghazi, Libië, was opnieuw geen sprake. Teheran gebruikt al decennia militanten van een Shiá georiënteerde beweging als dekmantel voor eigen daden en tot de uitschakeling van Soleimani en de tweede man van de PMU liep alles van een leien dakje. De Mullahs in Teheran dachten dat ze ook in de regering Trump periode de schuldvraag snel naar opstandige islamitische extremisten konden doorschuiven om vervolgens de gebruikelijke anti-Amerikaanse demagogische retoriek in de vorm van beschuldigingen en bedreigingen uit te braken. In de pre-Trump periode slaagden zij er in om op die manier Amerikaanse en Europese politici de mond te snoeren en in hun hok terug te jagen. Gelet op de reacties uit het Democratische kamp werkt die methode nog steeds bij die zijde van het Amerikaanse politieke universum.

In hun arrogantie of wellicht nonchalance heeft Teheran geprobeerd Trump op dezelfde manier te behandelen als Obama, maar de dodelijke reactie een dag na het oproer bij de Amerikaanse ambassade heeft hen acht tellen in de touwen opgeleverd. In feite hadden ze na de luchtaanvallen op de opleidingscentra van de PMU de boodschap van Trump c.s. op de juiste waarde moeten schatten: “…Iran will be held fully responsible for lives lost, or damage incurred, at any of our facilities. They will pay a very BIG PRICE! This is not a Warning, it is a Threat…”. Het had de Mullahs en vooral Soleimani duidelijk moeten zijn dat ze een lijn hadden overschreden die Trump in het zand had getrokken. Waarschijnlijk dachten ze met de ruggengraatloze reacties van Obama op het netvlies dat het allemaal niet zo’n vaart zou lopen en ensceneerden een oproer bij de Amerikaanse ambassade in Bagdad. Helaas pindakaas. Trump wilde geen déjà vu van de 1979 gijzeling van het personeel van de Amerikaanse ambassade in Bagdad noch van de 2016 terroristische aanslag op het Amerikaanse consulaat in Benghazi en voerde zijn dreigement uit. Het schetst Soleimani’s grenzeloze arrogantie en diepe minachting voor de kracht en besluitvaardigheid van Trumps USA dat hij de dag na het oproer ter plaatse het effect van die militanten inzet wilde bekijken. Het werd zijn dood. 

Trump heeft een tweetal belangrijke stappen gezet en de vraag is wat hij nog meer voor de mullahs in petto heeft. Stap 1 was het opvoeren van de beveiliging van de Amerikaanse ambassade door een versterking van een Mariniers eenheid van 750 man vanuit Koeweit naar Bagdad te sturen. Stap 2 was de uitschakeling van Soleimani en Abu Mahdi al Muhandis (bijnaam: de ingenieur), de tweede man van de PMU, de arrestatie van  Qays al-Khazali en de opdracht om 3000 man naar Irak te sturen. Trump en het Pentagon lijken nog niet uitgeraasd te zijn. Volgens Teheran en de Shiá militanten zou de USA een luchtaanval op een klein PMU konvooi bij Taji noord van Bagdad hebben uitgevoerd. Een aantal slachtoffers zijn daarbij gevallen, Een luchtaanval op zo’n klein doel zonder enige militaire en politieke waarde? Niet echt kosteneffectief. Irak en Washington ontkennen en het lijkt er sterk op dat Teheran en de PMU zich weer eens bedienen van nepnieuws om de publieke en politieke opinie te mobiliseren.

Trump heeft met de stappen die hij heeft gezet, duidelijk gemaakt dat hij niet meer in de leugen trapt dat Teheran niet achter aanslagen, kidnappingen en moorden zou zitten. Vanaf de aanslag in de jaren ´80 op de Amerikaanse ambassade in Beiroet tot de oktober 2019 aanslag op de Aramco raffinaderijen in Saudi-Arabië, werkte de procedure prima: Teheran/Soleimani identificeert de doelen resp. doelgroepen; geeft opdracht aan een Shiá groepering in de buurt van doel of doelgroep om toe te slaan en wast vervolgens de handen in onschuld verwijzend naar een onduidelijke groepering met een nationaal oogmerk. Die procedure heeft door de aanslag op de Amerikaanse basis in Irak zijn waarde verloren. Het militaire deel van de Amerikaanse inlichtingensamenleving heeft zowel de aanslagplegers op de Amerikaanse-Iraakse basis bij Kirkuk als de oproerkraaiers bij de Amerikaanse ambassade in Bagdad, geïdentificeerd: bij Kirkuk waren het militanten van de Kataib Hezbollah en het oproer kwam voor rekening van door de PMU opgetrommelde militanten uit de buurt van Bagdad. Alleen in Europa en bij de Democraten zullen nog politieke domoren te vinden zijn die de Mullahs geloven.

De luchtaanvallen op militanten bases en konvooien, de dood van Soleimani en Abu Mahdi al Muhandis en de arrestatie van Qays al-Khazali bewijzen dat Trump c.s. niet meer trappen in de woorden van Teheran dat niet zij maar een nationaal georiënteerde bende van bezorgde burgers achter een aanslag, oproer, moord zouden zitten. De inzet van Shiá bewegingen als voorste ruiters voor Teheran lijkt in iedere geval voor de militanten zelf een stuk minder aantrekkelijk te zijn geworden. In het Haagse jargon heet dat tikmanshuizen.

.