De onderbuikgevoelens van het electoraat worden gegenereerd door vier thema´s: de (verdere) islamisering van de Nederlandse samenleving en de migrantenproblematiek; de relatie Nederland –EU en de toekomst van de euro; handhaving, resp. verruiming van de persoonlijke welvaart uitgedrukt in versterking van koopkracht, hervorming van het zorg, pensioen en belastingstelsel en veiligheid in nationaal en individueel opzicht. De achterliggende debatten en discussies strekten zich echter (door het ontbreken van een overkoepelend thema dat de genoemde onderwerpen verbindt – zoals de verzorgingsstaat 2.0) niet uit over de genoemde thema´s maar beperkten zich tot troosteloos geneuzel over identiteit, Wilhelmus, puinhopen, dominosteentjes, diversiteit, nivelleren, weeffouten, breekpunten en een ‘cordon sanitaire’.
Afb: scr. youtube
Toen ik de vier stellingen[1] voor het RTL-debat onder ogen kreeg, viel het op dat veiligheid wéér niet was opgenomen als een van de stellingen. Bovendien viel het mij op in de vijf minuten dat ik keek naar het gekissebis onder leiding van een strenge vrouwelijke bovenmeester, dat de opzet van het debat nauwelijks ruimte bood om dieper op de materie in te gaan. Niets nieuws, omdat die opmerkingen ook al van toepassing waren bij voorgaande discussies tussen lijsttrekkers. Ik vroeg me vervolgens af of zondag sprake van een debat of een discussie?
De uitleg van beide begrippen tegen elkaar afgezet, geeft enige helderheid. Het verschil is gelegen in de doelstelling (wie moet overtuigd worden) en de afgesproken regels (het format). Bij een discussie wordt al pratend getracht een onderwerp van verschillende kanten te bekijken. Er worden verschillende posities ingenomen, er wordt hardop nagedacht en er hoeft niet altijd een duidelijke conclusie te worden getrokken. Discussies zijn vaak informeel, verlopen soms chaotisch en hebben minder vaak een duidelijk omlijnd doel. In een informele discussie gaat het meestal om het overtuigen van de persoon of personen tussen wie de discussie wordt gevoerd. Tijdens een debat echter, richten de partijen (voor- en tegenstanders) zich op een derde partij. Bij een debat tussen politici proberen de partijen het electoraat te overtuigen van de juistheid van partij standpunten om de samenleving een verbeterde toekomst te geven. Wie het doorzettingsvermogen had om de uitzending volledig uit te zitten, kan op basis van de bovenstaande uitleg zelf vaststellen wat het is geweest.
Afb: scr. youtube
Sommige neuzelpunten blijken uitermate vruchtbare discussieonderwerpen te zijn voor sturende mediaprogramma´s met een progressief etiket. Waar werkelijk alles uit de kast gehaald wordt om vooral politici die de rechtse realiteit vertegenwoordigen te kleineren. Waren vorige week de lijsttrekkers van VNL en GL de klos, deze week was de minister-president de persoon die het moest ontgelden. Dit keer geen oververhitte discussieleidster of rustig formulerende boeren die een politicus wezen op ernstige tekortkomingen in zijn waarneming van de realiteit, maar gedupeerde bewoners uit het Groningse gaswingebied. Het is inmiddels duidelijk geworden dat de huidige minister-president niet bij iedereen de handen op elkaar krijgt, maar de manier waarop het gehoor te keer mocht gaan, getuigde van weinig respect voor de functie die de man bekleedt. Onder het motto “als wij de schijn moeten ophouden neutraal te zijn, dan moet het publiek het vuile werk opknappen” en dus liet het koppel Jinek-Pauw de zaak bewust uit de hand lopen.
Het kan blijkbaar nog gekker. Dinsdagmorgen schreef de lijsttrekker van D66 de volgende tekst op zijn FB pagina “Wat is dat toch met politici die onderscheid maken tussen mensen? Die een samenleving creëren met eerste en tweederangs burgers…Nederlanders met een migrantenachtergrond voelen zich steeds minder thuis in ons land. Ondanks hun maatschappelijke succes” Het opmerkelijke van dit bericht is dat de schrijver zichzelf uitsluit van het maken van onderscheid tussen mensen. Hij vergeet voor het gemak dat hij voortdurend de aanhangers van de PVV wegzet als tweederangsburgers die niet beseffen waar ze mee bezig zijn. In zijn voortslepende dédain doet hij het zelfde met Amerikaanse en Britse kiezers en dan praten we over miljoenen mensen. Een uiting van een geborneerde narcist.
Het gedrag van politici als de lijsttrekker van D66 en de tenenkrommende opstelling van discussieleiders zijn vermoedelijk redenen genoeg om gestuurde debatten en discussies aan zich voorbij te laten gaan. Er wordt heel wat retoriek gebezigd. Oorspronkelijk was retoriek een synoniem van retorica of welsprekendheid[2]. In uitgebreide zin slaat het op de kunst van het overtuigen. Dat heeft het electoraat de achterliggende weken ondanks het volume aan praatprogramma´s met profilerende lijsttrekkers nog geen enkele keer mogen beleven. Persoonlijk kan ik me uitstekend vinden in de vaststelling van de lijsttrekker van de SGP die het debat bij RTL kwalificeerde met de woorden “Net even wat fragmenten van Carrédebat teruggekeken. Mijn conclusie: iedereen zou opknappen van wat meer zondagsrust!. Misschien kan dat inderdaad wat oplossen en het electoraat eindelijk duidelijkheid geven over de gewenste kompasrichting voor het Schip van Staat.
Verwijten, plat gezegd elkaar afzeiken, neuzelen, holle frasen door holle vaten. Daar heeft het Nederlandse electoraat het de afgelopen weken mee moeten doen. Een week voor de verkiezingen is het voor velen nog steeds onduidelijk waar de diverse schepen heen willen varen, wat hun einddoel is en welke route ze willen varen. De politieke reclamefolders zijn opgesteld in teksten waarvoor de doorsnee kiezer een doctoraat Nederlands in de zak moet hebben om er achter te komen wat de in wollige taal verpakte doelen zijn die een partij wil bereiken in een periode van 4 jaar.
Het zal voor veel kiezers neerkomen op een populariteit keuze in de trant van “wie ziet er het leukste uit, praat het vlotste, is gekleed in een goed zittend pak met mooie das en heeft geen roos op de schouders”. Kortom: een keuze op basis van de stelling “wie staat het dichtste bij mij als persoon”. Daardoor zal de komende vier jaar weer gedicteerd worden door de politieke elite die het beste weet wat goed voor U en mij is. Ik hoop dat de verkiezingsuitslag mijn ongelijk zal bewijzen.
—————————————————————–
[1] Stelling 1: Het eigen risico in de zorg moet worden afgeschaft; Stelling 2: De AOW-leeftijd moet terug naar 65 jaar; Stelling 3: Nederland heeft zijn eigen cultuur onvoldoende beschermd en Stelling 4: Een sterkere Europese Unie is meer dan ooit noodzakelijk.
[2] Retoriek is de beeldspraak of associatie, die gebruikmaakt van clichés en bombastisch spraakgebruik.
Frank Lloyd Wright zei het al tientallen jaren geleden: “television is chewing gum for the eyes”, d.w.z. dat inhoud er niet of nauwelijks toe doet wanneer het verstand tijdelijk – of permanent…? – op nul staat, hetgeen de reddeloze NPO feilloos weet te onderbouwen.
Maria Guadalupe, een professor aan INSEAD heeft om die reden met een New Yorks toneelgezelschap geexperimenteerd in een herhaling van fragmenten uit de Trump vs. Clinton debatten, waarbij een man de Clinton rol speelde en een vrouw die van Trump.
Enkele van haar instructieve reflectie’s achteraf:
It was an unusual experiment which sparked some surprising reactions in a talkback session after the events. The expectation, held by myself and the majority of people polled before the performance, had been that Clinton would look “more presidential” as a man and Trump’s lack of respect for, and aggression towards, his opponent would not be tolerated in a woman. Our predictions were way off.
Audience members found that the arguments from Trump’s character sounded more convincing coming from a woman.
“About halfway through watching this it hit me – I see how he (Trump) won,” one audience member commented.
They also agreed that many of the arguments coming out of the Clinton character’s mouth seemed less believable and said that the character came off as “untrustworthy” or “fake.”
“I expected to feel validated in my beliefs,” a left-leaning member of the audience noted. “But I thought Trump was weak. I found myself expecting him, as a man, to attack more.”
The experiment challenged people’s perceptions of gender, even if it did not change people’s opinion of the two candidates.
“It gave people enough distance to reflect on their own deeply ingrained gender bias, and to think about how they might have better understood the debates and the other perspective if they had not held such strong preference or distaste for a specific candidate,” Guadalupe said. Exact wat Frank Lloyd Wright zei:”verstand op nul en eigen vooroordelen op scherp!”
http://www.breitbart.com/2016-presidential-race/2017/03/07/play-swaps-genders-2016-presidential-candidates-receives-surprising-reactions-audience/
Het probleem van dit soort experimenten is dat het vaststellingen achteraf genereren en er verder niets mee gedaan wordt of kan worden. Het gros van het electoraat is niet in staat of heeft geen zin door bepaalde zaken heen te kijken.Als men de korte interviews van Jesse Waters op straat met fervente anti-Trump demonstranten beluistert en bekijkt, krijg je een beter idee waarom mensen de straat op gaan en mee lopen. Het zijn namelijk nooit de diepere betekenissen van voorstellen, maar handelt om de perceptie die media berichten de demonstrant oplegt.