Honderdduizenden huurders hebben veel moeite rond te komen. Van de 384.000 huurders die in 2012 moeite hadden hun maandelijkse woonlasten en kosten van het levensonderhoud te betalen, had ruim de helft in 2015 nog steeds betalingsachterstanden. Dat blijkt uit cijfers van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), meldt de website van dagblad De Telegraaf.
Afb: pixabay
De risico’s zijn het grootst onder zzp’ers (zelfstandigen zonder personeel) en jongvolwassenen. Naarmate huurders langer een betaalrisico hebben, wordt de kans om daar nog van af te raken kleiner, aldus het PBL. De Woonbond pleit al langere tijd voor structurele verlaging van de huren. De bond ziet in de PBL-cijfers een bevestiging van de noodzaak daarvan. “Een komend kabinet mag dit probleem niet negeren. Huurders zijn de afgelopen jaren keihard geraakt door het huurbeleid van politiek Den Haag. Het roer moet echt om”. Eerder deze maand pleitte de bond er al voor dat een nieuw kabinet de huren met 10 procent verlaagt, aldus De Telegraaf. Die 10% lijkt misschien veel, maar als je ziet dat de huren in de afgelopen jaren buitenproportioneel zijn gestegen – lees: aanmerkelijk meer dan de inflatiecorrectie – dan is dat nog maar aan de lage kant. Toen ik in 2013 net begonnen was met schrijven voor OSL’s website Sta Vast heb ik hier ook al aandacht aan besteed; het lijkt erop dat er nog niet bijster veel veranderd is en in de afgelopen jaren zijn meerdere ‘topmannen’ van grote woningbouwcorporaties met overmatig gevulde zakken de laan uitgestuurd.
Vier jaar geleden begon die ellende met de inkomensafhankelijke huur. Volgens de website www.nu.nl werden woningcorporaties toen door hun huurders bestookt met telefoontjes en bezwaarschriften na de aankondiging van de inkomensafhankelijke huurverhoging per 1 juli 2013. Drie miljoen sociale huurders van woningen tot 681 euro per maand kregen een huurverhoging voor hun kiezen van tenminste 4 procent. Huurders met een inkomen boven de 33.614 euro kregen een verhoging van 4,5 procent en boven de 43.000 euro zelfs 6,5 procent. Het jaar daarop zou de huur met dezelfde percentages omhoog gaan. Volgens de Belastingdienst had een half miljoen huurders met die extra verhogingen te maken. De woningcorporaties deden ‘met frisse tegenzin’ mee met de inkomensafhankelijke huurverhoging, omdat ze er een verhuurdersheffing aan het rijk van moesten betalen.
Het is natuurlijk te gek voor woorden dat de overheid meende te moeten kunnen bepalen wie hoe gaat wonen en wat daarvoor betaald moet worden en nog vreemder is dat afhankelijk van het inkomen de huren per gelijke woning verschillen. Dit zou het zogenaamde ‘scheefwonen’ moeten tegengaan: met een hoog inkomen in een sociale huurwoning wonen. Hierdoor waren er te weinig sociale huurwoningen beschikbaar voor die inkomensgroepen waarvoor deze woningen bedoeld waren. Blijkbaar is de vraag naar dit type woningen groter dan het aanbod, en dan laat ik de vraag door migranten met een verblijfsstatus nog even buiten beschouwing. Scheefwonen werkt overigens ook andersom: boven je draagkracht in een te duur huis wonen. Ik was zeer benieuwd of de inkomensafhankelijke huur voor dure woningen naar beneden zou worden bijgesteld voor mensen met een laag inkomen, maar daar heb ik tot op de dag van vandaag nog niets van vernomen.
Daarnaast is het erg opvallend dat de woningbouwcorporaties een verhuurdersheffing aan het rijk moeten betalen die – vanzelfsprekend – doorberekend wordt aan de huurders, wat in feite een indirecte belasting is. Doordat de huren hierdoor stijgen zullen meer mensen met een laag inkomen in aanmerking gaan komen voor een door het rijk (dus door belastingbetalers, en dus ook door verhuurders) gefinancierde huursubsidie. Deze verhuurdersheffing is feitelijk niets anders dan het zinloos rondpompen van geld, waarbij duurbetaalde ambtenaren benodigd zijn om die geldstromen te beheren. Mijn indruk is nog steeds dat dit maatregelen zijn die samenhangen met de Vestia-affaire en dat het wederom de burger is die mag opdraaien voor het wangedrag van falende en graaiende bestuurders. In deze kan het zogenaamde huurwaardeforfait, die door eigenaren van koopwoningen wordt betaald, eveneens ter discussie worden gesteld, aangzien ook dit een verkapte belasting is die niets te maken heeft met of men zijn woning nu wel of niet verhuurt.
Als een paal boven water staat in ieder geval dat er nog steeds buitenproportioneel moet worden betaald voor een stapeltje bakstenen op een postzegeltje grond. Dat komt de koopkracht van de burgers niet bepaald ten goede, iets wat nog steeds aandacht verdient.