Voor het eerst is in Nederland een volksraadpleging afgedwongen door een initiatief vanuit de bevolking. Het Burgerforum EU en de website Geenstijl wisten maar liefst 450.000 handtekeningen te vergaren en dwongen op die manier onze overheid tot het uitschrijven van een raadgevend referendum. Dat is een prestatie van formaat waarvoor de initiatiefnemers een groot compliment verdienen. De inzet van het referendum is minder boeiend voor de Nederlandse burger: de vraag wordt gesteld of wij voor of tegen een associatieverdrag tussen de EU-landen en Oekraïne zijn.
Laten we voorop stellen dat de regering zich geen zier aan zal trekken van de uitslag, tenzij er voor het ophanden zijnde akkoord wordt gestemd. De rest van de EU-landen is namelijk al overstag gegaan voor het plan, dus een eventueel ‘nee’ van die paar miljoen Nederlanders gaat linea recta de prullenbak in. Of we vervolgens blij moeten zijn met deze toenadering tot het ronduit fascistisch en corrupte Oekraïne is twijfelachtig, zeker nu het land nog in een burgeroorlog is verwikkeld ook. De voorstanders van het associatieverdrag wijzen in het bijzonder op de expansionistische politiek van de Russische chef Putin die een halt moet worden toegeroepen. Nu is de annexatie van de Krim zonder meer misdadig, maar voor het overige is de invloedssfeer van de Russen danig afgenomen sinds de jaren 90 van de vorige eeuw. De EU daarentegen is fors toegenomen, zij het omdat de voormalig Oostbloklanden het lidmaatschap zelf aanvroegen na een open en democratisch proces.
Voormalig minister van Buitenlandse Zaken Bot heeft onlangs in een toespraak tijdens een discussiebijeenkomst van het Montesquieu Instituut in Den Haag, zijn zorg uitgesproken dat ‘een situatie kan ontstaan zoals in 1939’ wanneer Europa Putin zijn gang laat gaan. Het lijdt inderdaad geen enkele twijfel dat wanneer Oekraïne door de EU zou worden afgewezen, het land in verdere chaos zal vervallen. De spanningen in het land zullen verder oplopen en de Kremlin-kliek de mogelijkheid geven om de situatie in hun voordeel om te buigen. Eenmaal onder de ‘beschermende vleugels’ van Moskou maakt de ‘Euraziatische Gemeenschap’ van Putin grotere kans om succesvol te worden en hebben we er in West-Europa een economische tegenstander van formaat bijgekregen. Dat kon nog wel eens een duurder grapje worden dan de wellicht tijdelijke subsidiëring van Oekraïne als vijfde rad aan de wagen. Maar dat maakt het allemaal nog geen 1939: toen hing de vlag er nog even iets anders voor.
Of wij nu op 6 april vóór of tegen het associatieverdrag stemmen, zal voor de EU niet uitmaken: dat verdrag met Oekraïne komt er hoe dan ook. Het is meer een ‘concurrentie-werende’ overeenkomst, althans beoogt het te zijn en daar heeft de EU economie belang bij. De krampachtigheid onder de Nederlandse en Europese politici is voor ons dan ook een veel leuker schouwspel. Natuurlijk zien zij de bui al hangen: De Nederlanders zullen waarschijnlijk tegen het verdrag stemmen, simpelweg omdat zij (terecht!) ontevreden zijn over het gebrek aan democratie in de EU en in Nederland. Het verdrag zelf zal hen compleet worst zijn. Niet alleen de vluchtelingencrisis, waarbij burgers totaal niets meer te vertellen hebben over het al of niet inrichten van een AZC in hun directe woonomgeving, is een schrijnend voorbeeld van gebrek aan democratie. Ook de ronduit democratie beperkende maatregel van het Kabinet om het aantal stembureaus aanmerkelijk uit te dunnen voor deze gelegenheid, is een schandaal dat zich in onze democratie nog niet vaak voordeed. Daarmee maakt de Haagse politiek zich meteen al onsterfelijk belachelijk.
Maar goed: wie voor democratie is, kan maar beter tegen stemmen want voor het associatieverdrag maakt het geen zier uit.
Een interessant artikel. Wat mijn bloeddruk echter met een paar klikken deed toenemen, was de kwalificatie “fascistisch” om de regering van Oekraïne te omschrijven. Schrijver maakt, vermoedelijk onopzettelijk gebruik van de door het Kremlin gebruikte terminologie, waarbij iedereen die het niet eens is met het beleid van Vladimir Putin, onmiddellijk het kaartje “fascistisch” krijgt opgeplakt. Wel, in dat opzicht kunt u mij ook kwalificeren als een “fascist”. Ik beschouw dit in dat opzicht als een erenaam. De Russische variant van de kwalificatie “Fascistisch” heeft in het geheel niets te maken met de politieke beweging van Mussolini in de jaren dertig van de vorige eeuw, maar werd gebruikt om de tegenstanders van Rusland tijdens de Tweede Wereldoorlog te kwalificeren. Snel vergetend dat in de aanloop tot de oorlog Stalin en Hitler de beste maatjes waren, totdat Hitler de Sovjet Unie binnenviel. Bij de inval in Polen reden de Duitse tanks op Russische benzine en werd de Luftwaffe gesteund vanuit een Russisch radiostation tijdens het bombardement van Warschau. Putin heeft gemakshalve het etiket “fascistisch“ dus maar op een ieder geplakt die het met zijn zienswijze niet eens is. Dus de regeringen van Nederland, van de Verenigde Staten, Duitsland, kortom van de meeste democratische Europese landen zijn dus “fascistisch”. De huidige regering van Poroshenko is op volstrekt democratische wijze aan de macht gekomen en wordt nog steeds door het overgrote deel van de bevolking gesteund, ondanks de ellendige economische situatie en de voortdurende oorlog. Dat het land zucht onder de corruptie is een gegeven waar ze in het binnen-en buitenland volledig over eens zijn. Het Westen, Nederland voorop, zou, gelet op de vele artikelen in “Stavast” en “Stapal”, een tikkeltje minder aanmatigend moeten zijn om Oekraïne te kwalificeren als “corrupt”. Wij kunnen er in het Westen en ook al Nederland ook nog het nodige van.
In het artikel van Ton Nijhof wordt opgemerkt dat de mogelijkheid bestaat dat het “land in chaos zal vervallen” wanneer Oekraïne door de EU zou worden afgewezen. Wel, ik ben er vast van overtuigd dat wanneer het land in chaos zou vervallen, (Een nieuwe Maidan, waar Putin gretig naar uitkijkt) Putin van die situatie onmiddellijk gebruik zal maken om een volledige oorlog te starten waarbij het een treffen zal worden tussen de getalsmatig vele malen sterkere Russische strijdkrachten en de Oekraïense underdog. Het leidt geen twijfel dat Rusland die oorlog zal winnen, omdat Oekraïne net zoals in 2014 militair gezien volledig aan zichzelf zou worden overgelaten en de militaire steun van het Westen vermoedelijk opnieuw zal bestaan uit slaapzakken, naaizakjes en bordpapieren binnenhelmen. Wanneer het land vervolgens zal worden bezet, zal er een stroom vluchtelingen van start gaan, waarbij de huidige migrantenstroom in Europa slechts kinderspel is. Letterlijk miljoenen Oekraïners zullen (terecht) proberen in het Westen een veilig heenkomen te vinden. Dus even los van het ethische aspect om de wens van de bevolking te respecteren dat Oekraïne lid wil worden van de Europese Gemeenschap, blijft het dus alleen al uit praktische overwegingen, buitengewoon kortzichtig om “nee” te stemmen. Waarmee u tegelijkertijd van mijn keuze op de hoogte bent.