Zijn column draagt de titel “De Afbraak die de relschoppers aanrichten, is klein bier vergeleken met de afbraak onder Rutte” en het is interessant te lezen hoe een Vlaming vanuit zijn inmiddels grotendeels verdwenen minderwaardigheidscomplex naar de ontwikkelingen in de Lage Landen kijkt.
Dat al eeuwen bestaande minderwaardigheidscomplex drukt Lanoye als volgt uit: “Nederland was ons Naderland, maar dan veel efficiënter, transparanter, mondiger, verstandiger, cassanter, vrijmoediger, gemengder, ambitieuzer, verlichter en over de hele lijn pikanter dan wij. Onze moppen over hen kwamen niet verder dan kaaskop en gierige pin”. Een leuke opsomming, waarbij je je toch moet afvragen of zijn observaties wel vrij van enig sarcasme zijn.
Waarom vindt Lanoye dat Rutte gevaarlijker is dan de relschoppers? De opkomst van de Rode Duivels en de neergang van de Oranje Leeuwen laat ik voor wat het is, omdat geen sprake is van een structureel verschijnsel, maar van een tijdelijk fenomeen dat afhankelijk is van een gênerationele kwaliteitsimpuls. Het is relevant (althans voor mij, ik weet natuurlijk niet hoe U er over denkt) om vast te stellen waarom hij vindt dat Rutte een groter afbraakvermogen heeft dan de relschoppers. Nu gaat die vergelijking sec benaderd natuurlijk mank. Welke bewijsvoering voert Lanoye in zijn column ten tonele?
Hij start met de observatie dat het Kabinet Rutte bewust de intellectuele armoede van de samenleving heeft vergroot door boekenwinkels in dezelfde categorie te plaatsen als riskante contactberoepen als kapper en masseur (sic). Een observatie die veel COVID-19 kenners blijkbaar is ontgaan. Hij verbindt die waarneming met de slimme lockdown uitspraak van Rutte. Een uitspraak waarbij het onduidelijk was of er sprake was van een vergelijking met het buitenland (waar landen wel stevig ingrepen met quarantaines, lockdown, mondkapjes, ventilatie en afstand houden) dan wel dat slimme zich uitstrekte over het pakket maatregelen dat het Kabinet op basis van registraties van gisteren nam. Die waren verre van slim.
Lanoye schetst het beeld van de geboorte van de vrije geest door het stimuleren van de strijd voor het onverschrokken woord waarbij boekdrukkunst, vrije pers en vrijheid van meningsuiting hoofdrollen hebben gespeeld. Welnu, het beleid dat het Kabinet Rutte voert, doet de marges voor het vrije denken krimpen en vergroot de mogelijkheden tot indoctrinatie en hersenspoeling door traditionele – en sociale media. Onderbouwde visies en meningen die niet in de pas lopen met het vastgestelde regeringsbeleid worden op die twee podia regelmatig betiteld als corona ontkenning en complotdenken. Het is niet meer passend om een andersoortige mening vanuit een andere invalshoek onderbouwd door wetenschappelijke en statistische data in het openbaar te ventileren. Censuur en gemanipuleerde beeldvorming krijgen voorrang en de vrijheid van meningsuiting is in de ban gedaan. Het wordt moeilijker gemaakt om op basis van informatievergaring en studie een eigen mening te vormen van de huidige problematiek.
Natuurlijk gebruikt Lanoye de Toeslagenaffaire als een vermenging van “uitgekookte hardvochtige, bureaucratische haarkloverij en vreemdelingenhaat in krijtjes kostuum” waardoor het anonieme en ondoorgrondelijke, weinig empathische ambtenaren apparaat van de Belastingdienst met steun van socialistisch georiënteerde regeringspartners tegen de stortvloed van concrete klachten in, geprobeerd heeft, 26.000 gezinnen en rond de 100.000 personen de nek om te draaien. Gelukkig heeft Lanoye dat duistere beeld niet nog somberder ingekleurd door fraudes van Bulgaren, Polen, Albanezen, andere Balkan -, Noord-Afrikaanse – en Midden-Oosten identiteiten mee te nemen in zijn betoog. Ook heeft hij het onzuiver optredende justitiële apparaat bestaande uit ministerie, OM en rechterlijke macht buiten beschouwing gelaten, waardoor het beeld van het vergrijp van en door de overheid en door overheid gesubsidieerde instanties nog donkerder gekleurd moet worden.
Het optreden van de Belastingdienst tegen eigen burgers krijgt gezien het feit dat Nederland tot de top drie van mondiale belastingparadijzen (voor anderen, maar niet voor de eigen samenleving) is doorgedrongen een janusachtige karakter: een uitnodigend gezicht naar buiten toe en een dreigend gezicht naar de samenleving toe. RTL-nieuws citeerde uit een rapport van het Taks Juistice Network: “Door het Nederlandse belastingstelsel (voor buitenlandse investeerders, niet voor de binnenlandse kleine belastingbetaler die moet opboksen tegen een belastingdruk van 42%!) liepen andere landen meer dan €30 miljard aan fiscale inkomsten mis”. Het dominee-achtige hypocriete optreden van Dijsselbloem heeft binnen Europa ook niet echt de handen op elkaar gebracht. Naast het groeiende narcostaat imago en het beeld van een weinig empathische, egocentrische bijna autocratisch optredende overheid niet echt iets om trots op te zijn.
Dan de zorg. Vanzelfsprekend kan Lanoye de effecten van een decennium Rutte bezuinigingen niet links laten liggen Die bezuinigingen zijn de oorzaak van de krimp van het IC beddenvolume (van 2800 in 2010 naar 1400 minus in 2020), handen aan de rand van het bed en benodigde vaccins. Daartegenover staat de koninklijke beloning van managers die beloond worden voor hun inspanningen (gezien de failliete staat zou ik niet weten welke) en de zorgelijke prestatiebeloning voor de mensen met de handen aan de bedden. Wat is het resultaat? Een warrig trial and error anti-corona beleid en dus een ernstig tekortschietend inenting beleid. Nederland, het inmiddels verwaterde land van melk en honing, staat onderaan de lijst van snelle effectieve inenters, bezit een GGD met een datalek dat het Ozongat naar de kroon steekt en een minister die de regie kwijt is. Wat Nederland wel heeft? Veel experts die bij de praatprogramma’s op een negatieve toonzetting bij voorkeur over zaken bazelen waar ze geen verstand van hebben. Volgens veel van die experts is Armageddon nakend; een aantal stelt zelfs dat we er midden in zitten. Dat kan inmiddels niet ontkend of gespind worden door politici, media en ingehuurde experts.
Volgens Lanoye kwam het opstappen van het Kabinet Rutte een jaar of acht te laat en was het gezien de beleidsvergrijpen te makkelijk en te louche. Door die schwalbe verdeelde Rutte volgens Lanoye op een schijnheilige schuldbewuste manier de verantwoordelijkheid over een groot aantal actoren. Niemand was echt aansprakelijk en daardoor kon hij een wezenlijk parlementair debat uit de weg gaan. Tien jaar lang is een beleid van polderen en piepelen gevoerd, van weinig verantwoordelijkheid en geen politieke aansprakelijkheid, van politieke correctheid, diversiteit en inclusiviteit, gestimuleerd door groene activisten en lobbyisten. Rutte heeft tien jaar lang een samenleving op een voor diezelfde samenleving onzichtbare, voelbare manier afgebroken. Relschoppers beperken zich tot vernielingen, brandstichting en proletarisch winkelen en zijn daarbij voor de buitenwereld duidelijk herkenbaar en weinig subtiel bezig. Rutte met zijn Torentje- en Catshuis-sessies, gefluister aan restaurant tafels en achterkamertjes regie kan daar niet van beschuldigd worden.
Wie heeft eigenlijk de randvoorwaarden geschapen voor dat decennium lange verblijf aan het Binnenhof in Den Haag? Is Rutte alleen schuldig? Wat te denken van dat deel van het electoraat dat ondanks jaren gejeremieer bij een verkiezing toch weer de VVD kiest? Een VVD met een aanzienlijk percentage hypocrieten en politieke verzakers; een VVD dat bij twee verkiezingen electoraal verlies leed, maar toch de grootste partij bleef en dus de Minister-president mocht leveren. Wat te denken van een parlement gevuld met een hoog percentage lichtgewichten waarvan weinigen in staat waren om gefundeerd en geargumenteerd het nationale lichtbaken te grillen. Wat te denken van de regeringsploegen tijdens dat decennia, die met een zak beloftes de onrust in de samenleving probeerden weg te nemen, wel leuk babbelden maar niet in staat waren om het staatsbestel gezond te maken en te houden.
Gaat het in België beter? Gezien de lange perioden dat het land zonder regeringsploeg worstelden om het hoofd boven water te houden, wens ik dat te betwijfelen. Het is wel duidelijk geworden dat de Vlaming zeker en de Walloon misschien, zich niet meer minderwaardig hoeft te voelen in de vergelijking met de Nederlander. Maar het afvoerputje van Europa? Op de Balkan en Zuid Europa zijn samenlevingen er slechter af dan die van Nederland, maar het past Nederland wel om voorlopig wat minder met het belerende vingertje te zwaaien. Te beginnen bij Rutte…