Venezuela

Venezuela was ooit het lichtend voorbeeld voor de Linkse Lente die Zuid-Amerika vijftien jaar geleden in de greep kreeg. Van Bolivia tot Brazilië kwamen charismatische socialistische leiders aan de macht. Nu de bloeitijd voorbij is, wankelt oliestaat Venezuela aan de rand van de afgrond door een imploderende economie, ondemocratische bestuursstijl en dientengevolge voortdurende volksprotesten. Langzaam lijkt het land af te glijden naar een bitse dictatuur, terwijl het continent daar juist van bevrijd leek te zijn.

Afgezakt naar een falende staat

Sinds de dood van Hugo Chavez is het snel bergafwaarts gegaan met dit eens zo welvarend land in het noorden van Zuid-Amerika. Behalve het verstrekkende wanbestuur zijn vooral de dalende olie- en gasprijzen, de vlucht naar groene energie in welvarende landen en het strikte sanctiebeleid van de USA daaraan debet. Het gevolg is dat er steeds minder interesse in de olie van Venezuela is, geen geld is om de noodzakelijke middelen te importeren en externe schuldeisers als Rusland en China hun geld terug eisen en geen petrodollars accepteren zoals Maduro had voorgesteld. De vraag is dan ook hoe Maduro denkt de openstaande schuld van rond $ 3 miljard (Rusland), resp. $19 miljard (China) terug te betalen. De enige optie lijkt zich te bewegen op het politieke en militaire vlak. Dat zou betekenen dat de USA ongewenste vrienden in zijn achtertuin heeft·.

Maduro. Afb: wikemedia-commons / Hugoshi

Door de implosie van de economie die nu al een decennium duurt, wordt de samenleving geconfronteerd met een inflatie die ruim 1 miljoen % bedraagt[i]. Maduro wordt geconfronteerd met een groeiende onrust in zijn land en dat is gezien de hachelijke omstandigheden waarin de samenleving verkeert, geen verrassing. Veiligheid en voedsel zijn schaarse verworvenheden geworden. In zijn drang om zijn positie te behouden delen Maduro steunende militanten in de grootste steden de lakens uit, maakt de politie zich schuldig aan random moorden en zwerven bewapende criminele bendes en drugskartels in het grensgebied met o.m. Columbia. Nutsbedrijven, openbare diensten, onderwijs en medische verzorging functioneren niet meer; fabrieken moeten hun productie door het gebrek aan adequaat personeel, grondstoffen en reservedelen staken; om voedsel worden lokaal heuse proxy-oorlogjes gevoerd. Door het structurele gebrek aan goed voedsel en het eten van slecht voedsel zijn segmenten van de bevolking ziek geworden en gezien de staat van de medische zorg zal het gros ziek blijven.

Gebrek aan water en voedsel zijn twee symptomen van een falende staat. Vuilnis hoopt zich op, riolering raakt door het gebrek aan water verstopt, de rattenpopulatie groeit, uitval van elektriciteit stimuleert de kleine en grote criminaliteit en medische verzorging stokt. Verdwenen ziektes als mazelen, difterie, malaria en tbc steken de kop weer op, geslachtsziekten exploderen door het gebrek, beter gezegd het ontbreken van voorbehoedsmiddelen en kunnen door het gebrek aan effectieve medicijnen en medisch personeel niet adequaat bestreden worden.

Op weg naar betere levensomstandigheden

Wanneer men de Europese MSM gelooft, is Europa het enige continent dat wordt belaagd door omvangrijke oncontroleerbare migrantenstromen. Andere zorgwekkende volksverhuizingen worden niet of op zijn best in de marge aangestipt. Een van die zorgwekkende verplaatsingen van hordes radeloze mensen wordt veroorzaakt door het imploderend Venezuela, waar de Maduro regering dagelijks bewijst dat het besturen van een staat wel iets anders is dan het rijden van een bus van A naar B.

In de tijd van Chavez waren het vooral de rijkeren die op weg gingen naar Europa en de USA om hun fortuin veilig te stellen. Chavez maakte hen in zijn eindeloze haatpreken uit voor ‘imperialistische varkens’ en ‘fascisten‘. Nu zijn het mensen uit de midden- en lagere klassen, die dagelijks het land ontvluchten; ervaren personeel verantwoordelijk voor het draaien van fabrieken, nutsbedrijven, onderwijs en medisch zorg. Sinds 2016 zijn ruim 3,8 miljoen mensen het land ontvlucht, hoofdzakelijk naar Columbia en Brazilië, maar ook met wrakke boten naar Curaçao en Aruba. Ze weten dat asiel aanvragen op basis van humanitaire nood geen kans van slagen heeft. Ze proberen het niet eens en gaan daarom maar met een doel op weg: geld verdienen om naar huis te sturen. Er bestaat een aantal verschillen in de zoektocht naar betere levensomstandigheden. Het grensgebied met Columbia is toegankelijker dan met Brazilië, dat grenst aan het Amazonegebied. De wetten in Brazilië zijn strenger en er bestaat een taalverschil. Toch maken Venezolanen de tocht naar Brazilië en blijven meestal in Boa Vista op 200 kilometer van de grens hangen.

Boa Vista voelt de druk van de groeiende toestroom van Venezolanen in de vorm van bedelaars, bezettingsgraad van ziekenhuizen, prostitutie en groei van het aantal mensen met HIV. Maar er zijn ook Venezolanen die voor een hongerloontje werk vinden in de huishouding, horeca of verkopen eigen producten zoals gebakken broodjes. De meeste Venezolanen slapen samen in kleine kamertjes, of krijgen onderdak bij familieleden die al iets hebben opgebouwd. Wie niemand heeft en kent, kan naar het opvangcentrum, gerund door liefdadigheidsorganisatie Fraternidade, die de toestroom van mensen uit Venezuela absoluut niet aankan. De aanwezigen, veelal straatarme indianen, slapen onder plastic zeilen, op de grond of in hangmatten.

In Colombia zucht de grensstad Cúcuta onder de druk van de ruim 35.000 Venezolanen die dagelijks arriveren. Het gros gaat dagelijks vrijwillig of gedwongen retour of reizen door naar andere Colombiaanse steden en als ze geld hebben naar landen als Argentinië, Chili en Peru. Ongeveer 3000 blijven waardoor criminaliteit en prostitutie piekhoogten bereiken. Voor Colombia is dit een nieuw fenomeen. Nooit eerder klopten hier massaal migranten aan de poort. Het waren juist de Colombianen die op de vlucht voor de bloedige burgeroorlog elders onderdak zochten[ii], Nu de rollen omgekeerd zijn, wordt duidelijk dat Colombia geen migratiebeleid heeft. Er zijn geen opvangcentra in Cúcuta en andere grenssteden. De migranten zijn op zichzelf aangewezen of op de hulp van barmhartige Colombianen en dat terwijl er volgens de autoriteiten al een miljoen Venezolanen in het land zijn. De armoedecrisis in Venezuela en de uitgehongerde vluchtelingen die de grenzen overspoelen, werden door Colombiaanse politici misbruikt in de aanloop naar de Colombiaanse verkiezingen in mei van dit jaar. Het lijkt Europa wel.

Venezolanen willen het liefst in Venezuela blijven, hebben de drang niet om zomaar huis en haard te verlaten. Honger en onveiligheid drijven veel van hen naar de grensgebieden met de buurlanden, maar als de toestand weer normaal wordt, de economie opbloeit en een politicus aan het roer staat, die de bevolking wil dienen en beschermen, dan keren ze snel terug. Dat is het grote verschil met de onbeschofte hordes die het Europese bastion bestormen.

Kan Venezuela nog gered worden?

Maduro blijf volhouden dat de huidige crisis te wijten is aan de inmenging van externe staten (USA) en activisten die zijn regering ondermijnen. Hij is ervan overtuigd dat zijn socialistische beleid Venezuela door de huidige barre tijden zal leiden. Volgens hem is de bevolking beschermd en bereid om de handschoen op te nemen en sluit zijn ogen voor de vrijwel onuitroeibare corruptie, het gebrek aan vakkundig personeel in alle belangrijke segmenten van de samenleving en de uitgeputte voorraden basisbehoeften.

Marjolein de Water schetst in haar artikel voor de Volkskrant wat in haar ogen rap zal moeten veranderen. Volgens haar zijn er drie aspecten die aangepakt moeten worden:

  • enorme verbetering van de olie- en gasprijzen;
  • het terugwinnen van de steun van de bevolking en;
  • herstel van de Zuid-Amerikaanse versie van een democratie.

Vermoedelijk ontbreekt het Maduro aan de intelligentie, het inzicht en vooral de wil om Venezuela weer op de rails te krijgen. Twee van die aspecten heeft Maduro zelf in de hand, maar het betekent een inperking van zijn politieke macht en dat is gelet op zijn uitspraken een brug te ver. Hij zou dan gedachtig het spreekwoord “Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald” in ieder geval het parlement zijn democratische bevoegdheden terug moeten geven en de bevolking brood en spelen moeten geven. Dat gaat dus niet gebeuren en dus glijdt Venezuela steeds verder af totdat het land niet meer te redden is.

—————————————————–

[i] Een van de ernstigste hyperinflaties van de 20ste eeuw en vergelijkbaar met Duitsland 1923 en Zimbabwe einde jaren 2000. Oplossing van Maduro? Schrap vijf nullen weg.

[ii] Venezuela heeft in de tijd van Chavez ongeveer twee miljoen Colombianen opgevangen.

 

Deel dit:
0 0 stemmen
Artikel waardering
Abonneer
Laat het weten als er

0 Reacties
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties